‘Pensioenen: wat brengt het nieuwe jaar?’

Na het onderhandelen over de pensioenhervorming volgt Liesbet Sommen dagelijks de uitvoering ervan binnen de regering op. In deze bijdrage voor het Schaduwparlement van Knack.be legt ze uit welke pensioenmaatregelen in de nieuwjaarsbrief van de regering zullen staan.

De start van een nieuwe regeerperiode is naar mijn ervaring een hectische periode. Een regering die aantreedt zit boordevol ideeën en enthousiasme. Ze vliegt erin, bij wijze van spreken. Dat was in 2011 zo, bij de geboorte van de regering-Di Rupo. En onder de jeugdige nieuwe premier Michel is dit niet anders. Dat heeft niet alleen te maken met de goesting om te regeren. Integendeel zelfs; vele maatregelen die dringend moeten worden genomen zijn besparingen, niet echt iets om bij een nieuwjaarsreceptie op te klinken dus.

Maar een regering die tegen 2018 een gezonde begroting wil, moet snel beginnen met orde op zaken zetten. De budgettaire doelstellingen voor het jaar 2015 moeten gehaald worden. En besparingen, die hebben een wettelijke basis nodig. Niet alleen de regering, maar ook het parlement draait bij eindejaar dus op volle toeren. De parlementsleden moeten nog over de begrotingsmaatregelen stemmen, als het moet tot laat in de nacht, vooraleer ze aan de feestdis mogen aanschuiven.

Programmawet

We schrijven 5 december 2014; de besluitvormingsmotor is dus nog volop draaiende. De hervormingen passeren momenteel door vele handen, onder vele ogen en in vele ministerraden. Het parlement begint stilaan aan zijn besprekingen in de voorbereidende Kamercommissies. Het gaat hier over de programmawet, die een basis creëert voor de beleidsmaatregelen achter de begroting.

Zo ook voor het hoofdstuk pensioenen uit het regeerakkoord. Een aantal maatregelen werden geraamd met een begrotingswinst voor het jaar 2015. Dit zijn dringende maatregelen die nog voor de eindejaarsfeesten een wettelijke basis moeten krijgen. Bij enkele maatregelen is het al duidelijk dat ze zullen ingaan in 2015; bij andere maakt dat nog deel uit van de beslissingsmolen.

Pensioenbonus

Duidelijk is wel dat de pensioenbonus tijdens eindejaarsnacht 2014 zijn laatste adem uitblaast. Het systeem, ooit ingevoerd als stimulans om mensen langer te doen werken, bleek zijn nut niet te bewijzen. Hierover schreef ik al in een vorige bijdrage voor het Schaduwparlement van Knack.be.

De bonus zal daarom stilletjes uitdoven. Toch zullen mensen die voor eind december 2014 met pensioen kunnen gaan maar die ervoor kiezen om langer te werken, de bonus nog kunnen blijven opbouwen. In die zin worden de verworven rechten dus gerespecteerd.

Bijverdienen na het pensioen

Gelukkig is er ook goed nieuws op 1 januari. Er zullen immers meer mogelijkheden voorzien worden om te werken als gepensioneerde. De regering-Di Rupo versoepelde dit systeem al sterk, door onbeperkt bijverdienen naast het pensioen in te voeren voor mensen die op 65 jaar, 42 loopbaanjaren kunnen bewijzen. Voor de mensen die niet aan deze voorwaarden voldoen, werden de grensbedragen waartoe men zijn inkomsten moest beperken lichtjes verhoogd. Voor hen werd ook de sanctie, namelijk het schrappen van het pensioen voor dat kalenderjaar, afgezwakt als ze de grenzen overschreden.

Deze nieuwe regering doet daar nog een schep bovenop. Iedereen die ofwel ouder dan 65 is, ofwel een loopbaan van 45 jaar gepresteerd heeft, hoeft geen rekening meer te houden met grensbedragen. Het bijverdienen bij het pensioen wordt voor hen volledig vrij gelaten. Voor mensen die niet in deze categorie zitten, wordt de bestraffing bij het overschrijden van het grensbedrag volledig geminimaliseerd. Pas als men 100% van het grensbedrag overschrijdt, zal het pensioen voor dat kalenderjaar geschrapt worden. Vroeger gebeurde dit al na 25% overschrijding.

Hete hangijzers

In het regeerakkoord staan nog wat angels die bij de jaarwisseling in werking zouden treden. Zo is er het uitdoven van het systeem van diplomabonificatie, dat bestaat bij ambtenaren. Zij kunnen tot nog toe immers hun studiejaren laten meetellen als loopbaanjaar, en hiermee vroeger op pensioen gaan. De regering wil dit systeem op middellange termijn gelijkschakelen met de privé-sector. Het precieze moment waarop de uitdoving van start zal gaan, moet echter nog bepaald worden. Er is tijd nodig om een belangrijke hervorming als deze doordacht te kunnen doorvoeren.

Een ander heet hangijzer blijft het grenswerknemerspensioen. Dit is een bijpassing door de Belgische staat voor mensen die in het buitenland gaan werken, bijvoorbeeld in Nederland en Duitsland. Zij ontvangen immers vaak pas op latere leeftijd (in Nederland op 67 jaar) een pensioen van de buitenlandse staat. België zorgde er tot nog toe voor dat deze mensen een complement kregen, dat werd uitbetaald op de Belgische pensioenleeftijd. Dit systeem zou op termijn ook uitdoven. De precieze stappen die daarvoor gezet moeten worden, maken momenteel nog deel uit van overleg. Het moment waarop één en ander van start zou gaan, blijft dus onduidelijk.