Politicoloog Marc Hooghe ziet bij de N-VA signalen voor een kort bestaan.
Politicoloog Marc Hooghe ziet bij de N-VA signalen voor een kort bestaan.
De Leuvense politicoloog Marc Hooghe gelooft niet dat ons land, net als de rest van Europa, naar rechts opschuift. Wel zijn partijen als de N-VA die nu hoge scores halen, een kort leven beschoren, vindt hij.
Knack: We schuiven niet op naar rechts, zegt u. Dat weerspiegelt zich helemaal niet in het huidige politieke landschap.
Hooghe: De SP.A bijvoorbeeld is gezakt tot een dieptepunt en is eigenlijk overbodig geworden. Dat komt voor een deel omdat Vlaanderen beseft dat de PS steeds weer zorgt voor een sociaaldemocratische noot in de regering. Sinds de jaren 1980 zat de Franstalige socialistische partij bijna onafgebroken in de regering, met als gevolg dat we sindsdien sowieso een linkserig beleid kennen.
Ook de andere traditionele partijen zijn gezakt in de cijfers en zijn de aansluiting met hun trouwe kiezers kwijt. Die volatiliteit is geen Belgisch fenomeen: de Waalse kiezers zijn immers de meest stabiele van de hele wereld. Het wisselen van partijen is veeleer Europees, denk aan de Lijst Pim Fortuyn en de PVV van Wilders in Nederland.
Mensen stemmen niet meer op de traditionele partijen?
Hooghe: Nee, en bij ons is ooHovooral de N-VA daar goed mee weggekomen. Een tijdelijk succes wellicht, want Europa kent geen enkel voorbeeld van een partij die haar superwinst in een stabiel succes heeft weten om te zetten. Partijen als de N-VA verdwijnen na vijf à tien jaar. Je merkt trouwens nu al dat Bart De Wever op zo’n scenario vooruitloopt. Een ‘normale’ partij denkt aan kabinetten, leuke of interessante ministerportefeuilles om bij de volgende verkiezingen op voort te bouwen. De N-VA bekijkt de zaken op de kortere termijn.
Wie zijn de kiezers van de N-VA? In een column had u het over ‘de verborgen agenda’ van De Wever.
Hooghe: De agenda van De Wever is zeer duidelijk. In the long run zegt hij wel degelijk dat België niet moet blijven bestaan. De Wever is alleen wat overmoedig geworden. Wat hij heeft gepresteerd is dan ook historisch uniek. Nooit eerder, ook niet in de jaren 1930, behaalde een politicus in één klap 15 procent extra stemmen. Het gaf hem het gevoel dat hij alles tegelijk zou kunnen. Hij wil een grondige staatshervorming, maar tegelijk koestert hij ook zijn droom van een rechtse Vlaamse meerderheid. De hervorming van de financieringswet wilde hij gebruiken om de belastingsschalen minder progressief te maken, waardoor mensen met hogere lonen minder en mensen met lagere lonen meer belastingen moeten betalen. De linkse partijen hebben zich daartegen verzet. In Vlaanderen kun je niet tegelijk een Vlaamse en een rechtse agenda doordrukken, en dat met 28 procent van de stemmen.
De Wever is voor u meer een denker dan een doener.
Hooghe: De Wever heeft opvallend veel ideeën. Maar ze uitvoeren, wil hij niet. Hij doet in die zin aan oud-premier Guy Verhofstadt denken. Dat was een voluntarist die de details van de uitvoering liet voor wat ze waren. De Wever gaat nog een stap verder, de uitvoering interesseert hem totaal niet. Klaarblijkelijk heeft hij bovendien nog nooit een gedetailleerde berekening gemaakt van de financieel-economische plannen die hij voorlegt. (IVD)
