Onwettige flitsboetes ‘Justitie moet dit zo snel mogelijk oplossen’

Elke verkeersboete die de politie uitschrijft op basis van een nummerplaat, zonder de bestuurder ook effectief tegen te houden, is onwettig. Dat blijkt uit vier arresten over verkeersinbreuken die het Hof van Cassatie dinsdag heeft uitgesproken. Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts wil het probleem zo snel mogelijk aanpakken.

Concreet gaat het om boetes waarbij de politie enkel de nummerplaat heeft en daarna probeert de bestuurder te identificeren via de zogenaamde kruispuntbank bij de DIV, de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen en dus zonder de bestuurder persoonlijk aan te spreken. In dat geval schendt de politie volgens het arrest de privacyregels.

Enkel als de politie aan de eigenaar van het voertuig zélf zijn identiteitsgevens opvraagt, is de boete wél geldig. ‘Algemeen heeft de politie geen toelating om gegevens op te vragen bij die databank. Als ze dat nu doet, is dat dus niet wettig. Er is eerst toelating van de privacycommissie nodig’, zeggen advocaten Kurt Stas en Henri Berkmoes aan VTM NIEUWS.

Cassatie heeft dinsdag dus vier dergelijke arresten uitgesproken. Al deze zaken moeten nu voor een andere rechtbank overgedaan worden.

‘Iedereen die nog een onbetaalde boete heeft of die in de komende weken geflitst wordt, kan die dus aanvechten. Maar of het dan ook effectief tot een vrijspraak leidt, is minder duidelijk. Het is niet omdat er een procedurefout wordt gemaakt, dat ook élke overtreding met zekerheid vervalt’, zegt meester Stas nog. ‘Daar moet elke rechter naar eer en geweten in oordelen.’

Nieuw systeem voor uitwisseling gegevens in de maak

Staatssecretaris voor Privacy Philippe De Backer (Open Vld) werkt aan een nieuwe wettelijke basis voor de uitwisseling en het beheer van gegevens. Dat zegt De Backer in een reactie op de arresten van het Hof van Cassatie over verkeersboetes op basis van nummerplaten. Minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) en zijn collega van Justitie Koen Geens (CD&V) bestuderen de arresten. Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) wil dat Justitie de zaak zo snel mogelijk oplost.

Het probleem houdt in dat de politie over geen machtiging beschikt om gebruik te maken van de Kruispuntdatabank Voertuigen, de vroegere databank van de Dienst Inschrijving van Voertuigen (DIV). Die machtiging moet toegekend worden door het bevoegd sectoraal comité van de Privacycommissie, legde staatssecretaris De Backer donderdag uit in De Ochtend (Radio 1). Wellicht werd die machtiging niet aangevraagd, meent de staatssecretaris. De politie had dat moeten doen, maar ook de DIV had dat volgens De Backer moeten weten.

Het liberale regeringslid vindt dat het “unieke” Belgische systeem niet meer van deze tijd is. Begin volgend jaar wil De Backer met een voorstel komen voor een meer specifieke wetgeving. Ook moet er bij elke dienst een verantwoordelijke komen voor het beheer van databanken en zal er achteraf een strenge controle gebeuren door de Privacycommissie.

Vraag is wat nu moet gebeuren met de huidige boetes. Dat moeten ministers Geens en Jambon bekijken en hangt af van de beoordeling van elke rechter, zegt De Backer. Intussen zal een machtiging moeten aangevraagd en goedgekeurd worden. Hoeveel tijd dat in beslag zal nemen, is niet meteen duidelijk.

Voor Vlaams minister Weyts moet Justitie de zaak zo snel mogelijk oplossen. “Ik zie niet in wat daar zo’n fundamentele schending van de privacy aan is”, zegt hij aan VTM NIEUWS. “Ik vind het veel erger dat er zoveel verkeersdoden vallen. Justitie moet nu optreden en zorgen voor een wijziging van de regelgeving”.

Weyts wijst erop dat in ons land massaal in trajectcontrole en flitscamera’s wordt geïnvesteerd om verkeersdoden te voorkomen. “Dat heeft geen nut als we daar niets mee kunnen doen”.

(Belga/JH)

(Belga/SK)