‘N-VA weet dat het België ook met sociaaleconomische regering onder druk kan zetten’

© Belga
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

De ‘Zweedse coalitie’ zal dan wel geen communautair, maar een sociaaleconomisch beleid voeren, toch zal coalitiepartner N-VA het Belgische systeem onder druk kunnen zetten, zegt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent). ‘De linkse oppositie zal het rechtse beleid communautair kaderen, wat zal leiden tot een onstabiel Belgisch klimaat.’ Drie vragen over de Zweedsevlagcoalitie.

In een opiniestuk in De Standaard betoogt UGent-politicoloog Nicolas Bouteca dat de Franstalige ondervertegenwoordiging in de toekomstige federale regering van N-VA, Open VLD, MR en CD&V ons wel degelijk confronteert met ‘de fundamenten van onze Belgische democratie’. Volgens sommigen is dat niet het geval, omdat deze Zweedsevlagcoalitie gevormd wordt op basis van ideologie, en niet van communautaire evenwichten. Waar Bouteca dus niet mee akkoord gaat. Drie vragen aan de Gentse politicoloog.

1. Kan N-VA met een puur sociaal-economische regering ook stappen zetten in de richting van artikel 1 van haar statuten: de Vlaamse onafhankelijkheid?

Nicolas Bouteca: ‘Het maakt zeker en vast deel uit van de strategie van N-VA. De federale regering kan dan wel een rechts sociaaleconomisch beleid voeren, de oppositie kan dat communautair kaderen door het voor te stellen als beslissingen die door Vlaanderen werden opgelegd. Als de oppositie dat doet – en ik vermoed van wel – dan zal dat leiden tot een onstabiel Belgisch klimaat.’

‘De N-VA rekent erop dat de PS in dat geval het federale niveau zal laten voor wat het is en misschien op een onafhankelijker Wallonië zal focussen. De PS kan ijveren om bevoegdheden zoals sociale zekerheid naar de deelstaten over te hevelen, zodat Franstalig België ondanks het rechtse federale beleid toch een links beleid kan voeren.’

Bart De Wever (N-VA)
Bart De Wever (N-VA)© Belga

‘Toch zal bij de verkiezingen van 2019 ook met de PS rond de tafel gezeten moeten worden. Want het probleem van de transfers in het voordeel van Franstalig België speelt nog steeds. De vraag rijst of de PS die zo makkelijk zal opgeven.’

‘In elk geval maakt de N-VA kans om de verkiezingen van 2019 weer te winnen als het federale beleid communautair gekaderd wordt. De kern van hun programma blijft namelijk het confederalisme, die Vlaamse onafhankelijkheid. Als N-VA bij die volgende verkiezingen een monsterscore haalt, komt de toekomst van federaal België zeker onder druk te staan.’

2. Nemen CD&V, Open VLD en MR dan geen erg grote risico’s door met N-VA in zee te gaan? Zij houden namelijk vast aan de eenheid van België.

Bouteca: ‘In theorie begrijp ik de keuze van Open VLD om zich bij de federale coalitie aan te sluiten. De partij heeft haar communautaire strategie namelijk aangepast. Zij gaan ervan uit dat België bestuurd kan worden volgens ideologische tegenstellingen, in plaats van communautaire.’

‘Hoewel het positief is dat Open VLD handelt conform de eigen overtuigingen, vind ik het zelf een naïeve gedachte. Als we kijken naar de Belgische realiteit lijkt het mij vreemd om de eenheid van het land te steunen, maar tegelijk dat land te besturen met een minderheid aan Franstalige kant.’

Jan Jambon, Bart De Wever, Kris Peeters, Charles Michel en Gwendolyn Rutten
Jan Jambon, Bart De Wever, Kris Peeters, Charles Michel en Gwendolyn Rutten© Belga

‘Voor MR biedt een regeringsdeelname kansen. Zij zullen de enige deelnemende Franstalige partij zijn en zich zo duidelijk kunnen onderscheiden van de anderen. Die één-tegen-allen-situatie kan interessant worden als de economie wat opbloeit. Iets wat wel wordt voorspeld.’

‘Bij CD&V ligt het anders. Die partij spreekt over een positief confederalisme -het is mij nog altijd niet echt duidelijk wat dat inhoudt. Hun visie bevindt zich ergens tussen die van de N-VA en die van de Open VLD en MR. CD&V brengt zichzelf op die manier in gevaar. Als het beleid van de federale regering communautair gekaderd wordt door de oppositie, zullen de verkiezingen in 2019 daar ook zeker ronddraaien. En dat is in het voordeel van N-VA, de ‘eigenaar’ van het principe van de staatshervorming. Voor CD&V zal dan geen herstel mogelijk zijn.’

3. In de marge van de regeringsonderhandelingen moet ook beslist worden wie de Belgische Eurocommissaris wordt. Op het sociale netwerk Twitter schreef u dat als Marianne Thyssen naast die titel grijpt, de macht van CD&V in Europa verschrompelt.

Bouteca: ‘CD&V is in Europa traditioneel een sterke partij. Kijk maar naar de rol van Jean-Luc Dehaene, Wilfried Martens en Herman Van Rompuy. Maar die eerste twee zijn overleden en Van Rompuy wordt vervangen als voorzitter van de Europese Raad. De macht van CD&V in Europa taant wel degelijk.’

Kris Peeters
Kris Peeters© Belga

‘De partij wordt voor moeilijke keuzes geplaatst. Of ze steunen het premierschap van Kris Peeters in een regering waar de CD&V slechts de derde partij is. Of ze zetten met Marianne Thyssen in op de Eurocommissaris en kiezen zo voor een machtspositie die zwaarder doorweegt.’

‘Het premierschap van Peeters is wellicht minder waard dan het postje van Eurocommissaris. Als derde partij zal CD&V niet zo veel te zeggen hebben in de regering. Er moet een electorale keuze gemaakt worden. Want als Peeters geen premier wordt, verdwijnt hij allicht uit de politiek. Eigenlijk zei Peeters al dat hij de functie van minister-president in de Vlaamse regering interessanter vond. Het is een machtigere positie, het premierschap is in vergelijking minder belangrijk.’

‘De partij kan ook voor beide opties kiezen. Maar dan moet CD&V een van de twee ministerposten afgeven, wat het afscheid van Koen Geens of Pieter De Crem betekent.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content