De integratie van imams in België laat zwaar te wensen over. Toch is een eigen imamopleiding nog niet direct voor morgen. Dat het anders kan, bewijst de Vrije Universiteit Amsterdam, waar al zes jaar een opleiding bestaat.
Hoewel de islam in België al sinds 1974 erkend is, laat de kwaliteit van de imams in ons land nog steeds te wensen over. Een studie van het Steunpunt Gelijkekansenbeleid toonde zich eind 2011 al bijzonder kritisch: veel imams in België hebben een migratieachtergrond, zijn slecht geïntegreerd en spreken nauwelijks Nederlands of Frans. Vlaams parlementslid Ludo Sannen (SP.A) diende in 2011 al een conceptnota in, maar het project staat nog steeds in de kinderschoenen.
Ook de moslimgemeenschap is vragende partij voor een academische opleiding islamitische godsdienstwetenschappen. ‘Moskeeën kampen vandaag met een heus imamtekort,’ zegt Mohamed Achaibi, woordvoerder van de Moslimexecutieve. ‘Er is zeker een basis om imams op te leiden, die de Vlaamse context meehebben. Vlaamse imams zouden een belangrijke rol kunnen spelen bij de integratie van moslims in Vlaanderen.’ Al benadrukt Achaibi dat een academische opleiding op zich niet volstaat om imams in eigen land op te leiden.
Een vaak geciteerde inspiratiebron voor een Vlaamse imamopleiding is de opleiding Religie en Levensbeschouwing, traject islam aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Dat de opleiding in Nederland bestaat, is ironisch genoeg te danken aan de islamkritische regisseur Theo van Gogh, die in 2004 door een moslimextremist werd vermoord. De opleiding beperkt zich niet tot de islam. Zo krijgen studenten naast ‘islamitische’ vakken en Arabisch ook geschiedkundige vakken over christendom en jodendom. De studenten zijn meestal moslims, vooral met een Turkse of Marokkaanse achtergrond. Ook het docentenkorps bestaat grotendeels uit moslimgelovigen.
Een goede, eigen opleiding is een dijk voor radicalisering, meent El Bouayadi-Van de Wetering. ‘Als je als Marokkaanse imam niet weet wat hier speelt, en een zeer traditioneel antwoord geeft op zulke vragen, kunnen jongeren er niets mee. Op internet vind je amper gematigde stromingen in het Nederlands, terwijl de orthodoxe salafisten de voorbije jaren veel van hun websites wel hebben vertaald. Als je jongeren geen duidelijk antwoord geeft, gaan ze zelf op zoek naar antwoorden.’ (JZU)
