‘Politici en publicisten trekken het migratiedebat al jarenlang scheef’, zeggen de Nederlandse broers en professoren, Jan en Leo Lucassen.
‘De gevreesde massa-immigratie bestáát gewoon niet’. Dat zeggen Jan en Leo Lucassen, professoren aan respectievelijk de universiteit van Amsterdam en Leiden, de cijfers in de hand. In hun boek ‘Winnaars en verliezers. Een nuchtere balans van vijfhonderd jaar immigratie’ herbekijken ze de migratiestromen en gaan daarvoor vijfhonderd jaar terug in de tijd.
Massa-immigratie is een mythe? Maar hoe kon Geert Wilders van de PVV dan de Nederlandse verkiezingen winnen door te hameren op iets wat er niet is? ‘Het volstaat om enkele statistische sites te raadplegen om die mythe onderuit te halen. Zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek dat het positief migratiesaldo – de immigratie- min de emigratiecijfers – al tien jaar verwaarloosbaar is. Tussen 2004 en 2007 verlieten zelfs meer mensen Nederland dan dat er binnenkwamen. Bovendien stelt de migratie uit de meest gevreesde landen, Marokko en Turkije, niet veel meer voor. Politici negeren al die cijfers. Ze gebruiken het migratie-item om kiezers aan te trekken.’
Hoe kan de politiek de publieke opinie op zo’n grote schaal misleiden?
Jan Lucassen: We zien twee mogelijke verklaringen. Doordat er sinds de jaren negentig een eind is gekomen aan de sociale stijgingskansen, zitten mensen slecht in hun vel en zoeken ze een zondenbok. Tegelijkertijd vervreemden ze steeds meer van de politiek en wordt de directe lijn tussen de burger en de beslissende macht steeds langer.
Toch is het een feit: Nederland telt een niet onaanzienlijke groep migranten. En tussen hen en de autochtone Nederlanders loopt het niet altijd goed.
Leo Lucassen: De Nederlanders zijn nog een vorige oorlog aan het uitvechten. De massa-immigratie uit de jaren tachtig – die er toen wel degelijk was en die tot grote sociale problemen heeft geleid – heeft zich in het collectieve geheugen genesteld en heeft zijn schaduw vooruitgeworpen. Hoe vaak je vandaag ook aantoont dat er netto geen massale instroom van migranten meer is, je predikt in de woestijn. Daarbij komt dat de Nederlanders ook vrezen dat Marokkanen en Turken die hier wonen zich razend snel vermenigvuldigen. Daarmee duikt het grote doembeeld op dat ook het aantal moslims zal toenemen of zelfs verdubbelen.
Leo Lucassen: Een recent rapport van Princeton University voorspelt nochtans, op grond van de huidige trends, dat het percentage moslims in Europa tussen 2010 en 2030 hooguit van 6 naar 8 procent zal stijgen.
Men zegt dat de welvaartsstaat vandaag de integratie bemoeilijkt.
Jan Lucassen: De welvaartsstaat op zich is zeer humaan. Maar zodra allochtonen dankzij de welvaartsstaat in een uitkeringssysteem terechtkomen, wordt de toestand inhumaan. Wat is immers erger dan mensen buiten de maatschappij en buiten het arbeidsproces plaatsen? Alle prikkels worden weggenomen en op lange termijn raken ze aan lagerwal. De combinatie van een welvaartsstaat en een integratiebeleid is dus bijzonder moeilijk. (IVD)
