Michelle Martin aangekomen in Malonne

© Belga

Michelle Martin is vrijgelaten en gearriveerd in het klooster in Malonne, waar ze tot nader order zal verblijven.

22.30 Aankomst in Malonne
Michelle Martin is dinsdagavond om 22.30 uur aangekomen bij het klooster van de Clarissen in Malonne. Ze arriveerde in een donkere BMW, wat betekent dat ze onderweg van wagen wisselde. Martin was slechts enkele seconden te zien in de wagen met geblindeerde ruiten, die meteen via een zij-ingang de tuin van het klooster opreed.

Aan het klooster stonden al een hele tijd tientallen journalisten uit binnen-en buitenland te wachten. De ex-vrouw van Marc Dutroux arriveerde ongeveer twee uur nadat ze de gevangenis van Berkendael verlaten had.

Bij het klooster van Malonne was de politiemacht intussen aanzienlijk versterkt. Er waren ook hekken aangebracht om pers en nieuwsgierigen op afstand te houden.

Een klein groepje buurtbewoners en anderen hadden zich aan het klooster verzameld uit protest tegen de komst van Martin. Zij lieten hun verontwaardiging duidelijk horen toen de politiewagens arriveerden.

20.30 Martin vertrokken naar Malonne

Michelle Martin heeft even na 20.30 uur de gevangenis van Berkendael verlaten. Martin was aan boord van één van de twee 4×4-politievoertuigen die de gevangenis verlieten op weg naar het klooster in Malonne.

In Malonne is de politieaanwezigheid rond het klooster versterkt. Veiligheidshekkens zijn geplaatst om pers en publiek op een afstand te
houden. Een vijftigtal mensen is aanwezig voor het gebouw om te protesteren tegen de vrijlating van Martin en haar komst naar het
klooster.Michelle Martin is onder politiebegeleiding vertrokken naar het klooster in Malonne, waar ze zal verblijven.

De betogers houden een groot spandoek vast, waarop in het Nederlands staat geschreven: “Wij houden nog steeds van An en Eefje en van Julie
en Melissa”.

19.44uur: Michelle Martin: weinig impact op gemeenteraadsverkiezingen (politicoloog)
De voorwaardelijke vrijlating van Michelle Martin zal “heel waarschijnlijk” geen enkele impact hebben op de gemeenteraadsverkiezingen in oktober. Dat zegt Pierre Vercauteren, politicoloog aan de Bergense afdeling van de UCL.

“Hoe kunnen de kiezers een partij bestraffen voor een zuiver juridische beslissing?”, vraagt hij zich af.

Volgens Vercauteren kan de hevigheid van de politieke reacties vooral verklaard worden door de huidige politieke context. MR-voorzitter Charles Michel legde de politieke verantwoordelijkheid voor Martins vrijlating impliciet bij de PS.

Op de Franstalige radiozender Bel-RTL legde hij uit dat zijn partij al jaren vragende partij is voor straffen die het onmogelijk maken dat veroordeelden vervroegd vrijkomen. Dat zulke straffen nog niet uitgesproken worden, is volgens Michel te wijten aan de PS.

De Franstalige socialisten verweten Michel daarop populisme en intellectuele oneerlijkheid.

Zo’n controverse verbaast Vercauteren niet in het minst. “In de kiescampagne concentreren die twee partijen zich op het veiligheidsthema. De vrijlating van Martin laat hen nu toe om het veiligheidsdebat verder open te trekken, en aandacht te krijgen voor het standpunt van hun partij.”

Traditioneel zet de PS in op preventie en sociale bescherming in de strijd tegen onveiligheid. Voorzitter Thierry Giet verdedigde onlangs echter een steviger aanpak, “om zo te vermijden dat de MR op dat punt alle aandacht opeist”, aldus Vercauteren.

Toch zal de vrijlating van Martin weinig impact hebben op de verkiezingsresultaten. “De kiezers zijn bezorgd over lokale kwesties.”

19.42: Vader van Eefje Lambrecks zeer teleurgesteld Jean Lambrecks, de vader van de vermoorde Eefje, en zijn partner Els Schreurs zijn zeer teleurgesteld over de beslissing van de vrijlating van Michelle Martin, de ex van Marc Dutroux. Ze zijn moegestreden, maar hebben nog strijdkracht.

“We wisten dat er niets meer aan te doen was. De wet, zoals die nu is, werd toegepast. Maar ik vind dat de politiek er iets aan moet doen. Als je tot dertig jaar veroordeeld wordt, dan moet je die straf volledig uitzitten. De wetgeving moet vast en zeker veranderd worden”, aldus Jean
Lambrecks.

Zijn partner Els Schreurs herhaalde nogmaals dat ze de klacht, die ze tegen Michelle Martin bij de procureur in Brussel ingediend hebben
wegens bedrieglijk onvermogen, zo goed mogelijk willen afronden. “We willen Martin toch vervolgd zien en hierin willen we de strijd niet
opgeven”, zei Schreurs.

Rachel Vanderhoven, de moeder van Eefje Lambrecks, en haar raadsman Luc Savelkoul wensten niet te reageren. Vanderhoven besliste na de uitspraak van assisen al dat ze zich niet wilde mengen in de debatten over de strafuitvoering. Ze heeft zich altijd ver weggehouden van de media. Meester Savelkoul respecteert de beslissing van Rachel Vanderhoven. 19.40uur: Bisschoppen nemen akte van en respecteren beslissing Cassatie De Belgische bisschoppen nemen akte van de beslissing van het Hof van Cassatie om alle cassatieberoepen tegen de vrijlating van Michelle Martin te verwerpen en respecteren die beslissing. Dat deelt Tommy Scholtens, communicatieverantwoordelijke van de Belgische bisschoppenconferentie dinsdagnamiddag mee.

“De bisschoppen brengen terzelfdertijd begrip op voor het lijden en verdriet van de ouders en familieleden van de slachtoffers en van de slachtoffers zelf.”

Door de beslissing van het Hof van Cassatie staat niets nog de vrijlating van de ex-vrouw van Marc Dutroux in de weg. Zij zal naar alle waarschijnlijkheid nog dinsdagavond de gevangenis van Berkendael verlaten en overgebracht worden naar het klooster van de Arme Klaren in
Malonne.

“De zusters clarissen zijn ingegaan op de vraag van justitie om een vrouw op te vangen die in voorwaardelijke vrijheid wordt gesteld en die een andere wending aan haar leven wil geven”, zegt Tommy Scholtens daarover nog.

19.32uur: ‘Veiligheidsmaatregelen in Malonne zijn niet uitzonderlijk’ (Milquet) Minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (cdH) spreekt tegen dat de veiligheidsmaatregelen die genomen zijn rond het klooster van Malonne, waar Michelle Martin onderdak krijgt, overdreven zijn. De politievakbond VSOA zegt dat de kostprijs hiervan 120.000 euro bedraagt. Milquet zegt dat dit bedrag overdreven is en bovendien niet kan worden aangetoond.

“Elke dag krijgen politiezones versterking van de federale politie. Dit is geen uitzonderingsmechanisme”, zegt de minister. Ze benadrukt dat het de opdracht van de overheid is om de veiligheid en de openbare orde te bewaken.

Over de kostprijs van de politie-inzet kan ze nog niets zeggen. “Wij beschikken niet over die informatie. Het dispositief zal aangepast worden in functie van de situatie”, aldus Milquet.

19.10 uur: ‘Ik heb zin om het uit te schreeuwen’ (Jean-Denis Lejeune)
“Hoewel ik voorbereid was op de beslissing, deed het telefoontje van mijn advocaat me huiveren”, dat heeft Jean-Denis Lejeune, vader van Julie, laten weten in een reactie op de voorwaardelijke vrijlating van Michelle Martin.

“Ik heb zin om het uit te schreeuwen. Michelle Martin is volgens mij even schuldig aan de dood van mijn dochter als Marc Dutroux. Ze is gevaarlijker dan hij.”

Lejeune vindt het jammer dat er gewacht moest worden op de vrijlating van Martin “voor de ministers zich verwaardigden verder te gaan in de hervorming van justitie. Martin heeft geprofiteerd van de bestaande wetgeving om tussen de mazen van het net te passeren. Men moet zich
geen illusie maken: Dutroux gaat ook een verzoek indienen.” Lejeune hoopt nu dat Martin eindelijk de waarheid zal zeggen over de vreselijke feiten.

“Michelle Martin kent de waarheid, dat ze die ook bekendmaakt! Ik betwijfel dat ze dat gaat doen. Ze heeft nooit gezegd waar de meisjes begraven zijn, hoewel ze het wist. Verschillende keren heeft ze haar versie van de feiten veranderd, om zo haar aandeel nog verder te minimaliseren. Voor mij verandert Malonne niets.”

19.00 uur: Paul Marchal: ‘Ik ben er nu kapot van’
Paul Marchal, de vader van de vermoorde An, reageerde zeer ontgoocheld op de beslissing dat Michelle Martin vrijkomt.

“Ik ben er nu kapot van. Mijn strijd ten opzichte van Martin is gestreden, maar de strijd voor het statuut van slachtoffers is nog niet voorbij. Ik heb 17 jaar lang gestreden, maar ik ga de emoties laten zakken en dan rationeel bekijken wat ik kan doen. In die 17 jaar ben ik altijd op hetzelfde punt teruggekomen, waar ik gezien heb dat eigenlijk alles in de politiek gebeurt, waar de wetten gemaakt en gestemd worden”, zei Paul Marchal.

Paul Marchal heeft daarom in overweging genomen om opnieuw in de politiek te stappen, maar er zijn nog geen concrete plannen. “Ik ga dat
niet doen zoals in het verleden op een idealistische manier met een eigen partij. Als ik de stap zet, wil ik in het bestaande systeem instappen. Vandaag is het niet belangrijk hoe ik mij voel, maar blijkbaar is het belangrijker dat Martin vrijkomt. Er wordt geen rekening gehouden met hoever de slachtoffers in deze zaak staan. Ik betreur dat ten zeerste. Er bestaat geen discussie over dat ik me neerleg bij de wettelijke regels, zoals die momenteel van kracht zijn, maar dat wil niet zeggen dat ik er mee akkoord ben”, ging Marchal verder.

Paul Marchal verwees nog eens naar de handtekening van de toenmalige justitieminister Melchior Wathelet, die ervoor zorgde dat Martin en Dutroux in het verleden al voorwaardelijk vervroegd vrijkwamen.

“Amper drie jaar later waren Martin en Dutroux opnieuw bezig. Anders had ik nu gewoon met een gezin van vier thuis gezeten en was An er
nog. Toen besliste de politiek die beslissingen over vrijlating aan een strafuitvoeringsrechtbank toe te vertrouwen. Dat is weer een misstap geweest. Ik weet niet of het gezond is om dat volledig in handen van het gerecht te geven”, aldus Marchal.

17.55 uur: Burgemeester van Namen in Malonne om vrijlating Martin te bevestigen

De burgemeester van Namen, Maxime Prévot, heeft zich naar het klooster van de Arme Klaren in Malonne begeven. Kort na 16 u heeft hij daar bevestigd dat het Hof van Cassatie instemt met de voorwaardelijke vrijlating van Michelle Martin. Hij zei niet te weten wanneer Marc Dutroux’ ex-vrouw in het klooster zal aankomen.

Prévot is ter plaatste gegaan om zich te vergewissen van de situatie op het terrein. De nationale en internationale media zijn in groten getale aanwezig. Ongeveer 15 politieagenten patrouilleren regelmatig rond het klooster. De burgemeester liet weten dat het aantal politieagenten zal worden opgedreven mocht dat nodig blijken.

Volgens de geruchtenmolen zou Martin in de loop van dinsdagavond al aankomen, maar de burgemeester is genuanceerder. “Ik weet zelfs niet of ze vandaag/dinsdag nog aankomt”, zei hij. “Het zal misschien morgen/woensdag zijn.”

Hij voegde eraan toe dat de voorwaardelijke vrijlating van Martin niet van hem afhangt, maar dat hij “nu ten volle de mogelijke neveneffecten onder controle moet houden”.

Momenteel verwacht Prévot geen betogingen. “Het is nog te vroeg om te zeggen of er reactie zal komen van de inwoners van Malonne.” De inzet van agenten van de politiezone Namen heeft voorlopig al 42.000 euro extra gekost, heeft de burgemeester nog laten weten.

17.27: Michelle Martin “is bereid slachtoffers te ontmoeten” (advocaat) Michelle Martin is bereid om de slachtoffers van haar misdaden te ontmoeten en haar verhaal tegenover hen te doen. Dat heeft meester Thierry Moreau, de advocaat van de ex-vrouw van Marc Dutroux, verklaard, nadat duidelijk was geworden dat niets nog de vrijlating van zijn cliënte in de weg staat. Het Hof van Cassatie heeft immers alle cassatieberoepen tegen de vrijlating van Michelle Martin verworpen.

“Mijn cliënte is bereid de slachtoffers te ontmoeten en met hen te spreken over wat ze misdaan heeft”, zei meester Moreau. “Ze heeft dat in
het verleden reeds te kennen gegeven en dat blijft zo. Er is vroeger reeds een poging geweest om met de slachtoffers een gesprek te hebben. Dat aanbod is gedaan via een vzw die gespecialiseerd is in de bemiddeling tussen daders en slachtoffers maar daarop is toen geen
antwoord gekomen.”

Recent heeft meester Moreau het aanbod hernieuwd. “Kort na de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank om mijn cliënte vrij te laten, heb ik opnieuw een aanbod gedaan maar ook daar is voorlopig nog geen antwoord op gekomen. In ieder geval zal nog moeten afgesproken worden op
welke manier, in welke omstandigheden en onder welke voorwaarden een dergelijke ontmoeting zou kunnen plaatsvinden.”

16.57: Advocaat Martin tevreden met arrest Cassatie Meester Thierry Moreau, advocaat van Michelle Martin, reageert tevreden op het arrest dat het Hof van Cassatie heeft uitgesproken. Dat arrest verwierp alle cassatieberoepen tegen de beslissing van de Bergense strafuitvoeringsrechtbank om Martin vrij te laten. “Dit arrest bewijst dat we in een rechtsstaat leven en dat de regels van die rechtsstaat voor iedereen gelden”, zei de advocaat.

Meester Moreau wees erop dat de eventuele vrijlating van zijn cliënte het onderwerp was geweest van verschillende onderzoeken en procedures:

“Zowel sociale assistenten, als de gevangenisdirectie, als het parket van Bergen, als de drie rechters van de strafuitvoeringsrechtbank hebben zich over die vrijlating gebogen. Als ook maar één van hen het minste probleem had gezien met die vrijlating, dan was ze niet vrijgekomen. Dat is niet gebeurd. Iedereen, ook het parket van Bergen dat nadien tegen de vrijlating in cassatie is gegaan, heeft een positief advies gegeven. Nu hebben ook nog de advocaat-generaal bij het Hof van Cassatie en vijf raadsheren van het hoogste hof hun oordeel gegeven.”

Wat er de komende uren met Michelle Martin precies te gebeuren staat, wist meester Moreau naar eigen zeggen niet. “Het arrest moet nu overgemaakt worden aan de gevangenisdirectie maar wanneer dat zal gebeuren en wanneer en op welke manier mevrouw Martin nu de gevangenis zal verlaten, weet ik niet. Alleen is er nu niets meer dat haar vrijlating in de weg staat, door het arrest van het Hof van Cassatie is het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank nu volledig uitvoerbaar.”

Wel staat vast dat Michelle Martin snel, vermoedelijk nog vanavond, naar het klooster in Malonne zal vertrekken waar ze zal deelnemen aan het kloosterleven en zal meewerken aan het humanitair project van de zusters. “Dat is de eerste stap in haar resocialisatie”, zei meester Moreau nog. “Hoe die resocialisatie verder zal verlopen, is nog een vraagteken. Dat hangt niet alleen af van mevrouw Martin maar ook van de hele samenleving. Zal die bereid zijn om haar terug op te nemen?”

16.51: N-VA en Vlaams Belang vragen aanpassing wetgeving “Nu Martin effectief vrij komt, herhaalt de N-VA de eis dat de regels voor de vervroegde vrijlating snel strenger worden en dat aan een betere communicatie met de slachtoffers gewerkt wordt”, stelt N-VA-Kamerlid Sophie De Wit, die ook een strenge controle op het verdere gedrag van Martin vraagt.

De Wit blijft het moeilijk te begrijpen vinden dat Martin, met een veroordeling tot 30 jaar gevangenisstraf en een eerdere veroordeling tot 5 jaar, nu al kan vrijkomen na het uitzitten van de helft van haar straf. “De vervroegde vrijheid kan een goede manier zijn om iemand onder begeleiding voor te bereiden op terugkeer in de maatschappij. Maar in deze zaak ligt dit net iets anders, Martin heeft die kans vroeger al gehad en ze toen verspeeld”.

Dat 30 agenten permanent moeten instaan voor de veiligheid van Martin bewijst voor de N-VA dat we als maatschappij niet klaar zijn voor
deze vrijlating. Sophie De Wit hooft dat politie en parket de vervroegde vrijlating van Martin nauwgezet zullen opvolgen.

Vlaams Belangfractieleider in de Kamer, Gerolf Annemans is ook niet te spreken over de vervroegde vrijlating van Michelle Martin, maar “in de huidige stand van de huidige Belgische wetgeving is deze vrijlating helaas perfect logisch. Om niet meer te zeggen… perfect voorspelbaar”, reageert hij op Twitter.

16.11 Michelle Martin komt vrij, Hof van Cassatie verwerpt cassatieberoepen tegen vrijlating
Het Hof van Cassatie heeft alle cassatieberoepen verworpen die ingesteld waren tegen de beslissing van de Bergense strafuitvoeringsrechtbank om Michelle Martin vrij te laten. De cassatieberoepen die door Jean-Denis Lejeune, Patricia Martin, Laetitia Delhez en Jean Lambrecks waren ingediend, werden onontvankelijk verklaard terwijl dat van het Bergense parket ongegrond werd verklaard.

Het Hof zag geen enkele reden om het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank te verbreken.

Door de beslissing van het Hof van Cassatie is er niets meer dat de vrijlating van Michelle Martin nog in de weg staat. De vrouw werd 22 juni 2004 door het hof van assisen van de provincie Luxemburg tot 30 jaar cel veroordeeld voor haar aandeel in de dood van Julie Lejeune, Melissa Russo, An Marchal en Eefje Lambrecks en de ontvoering van Laetitia Delhez en Sabine Dardenne. Daarvan heeft ze er nu 16 jaar uitgezeten.

Zodra het arrest van het hof van Cassatie overgemaakt is aan de directie van de gevangenis van Berkendael, waar Martin verblijft, kan ze vrijgelaten worden. De speciale eenheden van de federale politie zullen haar overbrengen naar het klooster in Malonne waar ze zal gaan wonen.

16.00: Hof van Cassatie begint aan uitspraak

Rond dit uur begint een raadsheer van het Hof van Cassatie met het voorlezen van het arrest rond de vervroegde vrijlating van Michelle Martin.

15.00: Onkelinx noemt verklaringen Charles Michel ‘misselijkmakend’“De jongste verklaringen van MR-voorzitter Charles Michel over de onsamendrukbare straffen zijn misselijkmakend.” Dat verklaart PS-vicepremier Laurette Onkelinx in een communiqué. Michel legde eerder op de dag de politieke verantwoordelijkheid voor de (verwachte) voorwaardelijke vrijlating van Michelle Martin bij de PS.

De topman van de MR had in een radio-interview laten vallen dat zijn partij al jaren vraagt om de invoering van niet-samendrukbare straffen, maar dat de PS zich daar altijd tegen verzet heeft. Laurette Onkelinx, die sinds 1999 vice-eerste minister is en tussen 2003 en 2007 bevoegd was voor Justitie, veroordeelt de uitlatingen van Michel in de strengste bewoordingen.

“Het is verwerpelijk om, zoals de MR doet, een verschillend discours te hanteren binnen enerzijds de regering en het parlement en tegenover de publieke opinie anderzijds. Zowel in een verkiezingsperiode als daarbuiten moeten politiek verantwoordelijken een minimum aan waardigheid behouden en zich niet overgeven aan platte demagogie.”

Onkelinx betreurt het dat de MR “de voorkeur geeft aan het opjutten van het publiek, in plaats van in sereniteit te werken aan de veiligheid van iedereen”.

Zijzelf heeft zich altijd onthouden van verklaringen over beslissingen die over het justitiebeleid genomen werden, zegt de PS-minister. Wel benadrukt Onkelinx nu dat net zij het was die het initiatief nam voor de wet die de strafuitvoeringsrechtbanken in het leven riep.

Zo werd vermeden dat beslissingen over de uitvoering van straffen nog langer door politici worden genomen en werd mogelijk gemaakt dat
slachtoffers gehoord worden, aldus de sterke vrouw van de PS. Onkelinx was naar eigen zeggen ook de initiatiefneemster van de wet
die de vrijlatingsvoorwaarden voor recidivisten strenger maakt. Het heeft volgens haar dan ook geen pas om op zoek te gaan naar sensatie en wetten te maken op basis van een individuele situatie, zoals de vrijlating van Martin.

14.55: Jan Nolf wijst op regeerakoord

Ere-rechter Jan Nolf wijst in verband met het Waals politiek gekibbel over de politieke verantwoordelijkheid voor de huidige wetgeving inzake voorwaardelijke vrijlating van gevangenen op het regeerakkoord. “Citaat p. 142: ‘Voor bijzonder zware misdrijven die de dood tot gevolg hebben gehad, bijvoorbeeld verkrachting en zedenschennis of de ontvoering van een minderjarige, zal in geval van een veroordeling tot 30 jaar of tot een levenslange gevangenisstraf de drempel voor de mogelijke voorwaardelijke invrijheidsstelling op minstens de helft van de straf worden gebracht en, in geval van wettelijke herhaling op 3/4. Bij het uitspreken van de veroordeling geeft de rechter in zijn vonnis concreet aan wat onder deze drempel dient te worden verstaan, en, zodoende, welke de minimale duur van de straf is die dient te worden uitgezeten en die beschouwd wordt als beveiligingsperiode’.”

Dat betekent, aldus Nolf, dat zelfs als de geschiedenis herschreven kon worden met het huidige regeerakkoord, het Assisenhof van Aarlen in 2004 op het punt van de vooraf te bepalen niet-comprimeerbare straf, maar de helft verplicht had kunnen stellen. Nu heeft Michelle Martin die ook uitgezeten.
Nolf vervolgt: “Dit zou wel hoger zijn indien toen ook al de wettelijke herhaling ware voorzien met de definitie van het huidig regeerakkoord (technisch niet van toepassing met de vorige veroordeling van Martin), maar dan verandert die niet-comprimeerbare straf ook maar weinig in vergelijking met nu: de huidige grens van 2/3 van de straf wordt dan op 3/4 gebracht.”

“Het principe van de niet-terugwerkende kracht van strafwetgeving kan moeilijk in vraag gesteld worden: dat zou bestraft worden door het Hof voor de Mensenrechten in Straatsburg, waar de slachtofferfamiles nu zelf naartoe willen trekken.”

Misschien moeten we allemaal beseffen wat een inbreuk op zo’n principe zou kunnen betekenen, merkt Nolf nog op: “Als dat niet in het strafrecht meer gehandhaafd zou worden, zou in deze financieel moeilijke tijden dan ook het fiscaal recht besmetten, en dan laat je de fiscus toe de belastingvoet met terugwerkende kracht te verhogen…. Dat zal wel niet de bedoeling van MR zijn.”

13.13 uur: politieke rel in Franstalig België rond vrijlating MartinIn Franstalig België is intussen een politieke rel ontstaan rond de vrijlating van Michelle Martin. De PS en de MR zijn in een hoogoplopende ruzie verwikkeld over de politieke verantwoordelijkheid voor de vrijlating. Lees verder…
12.28 uur: Jean-Denis Lejeune schreef brief aan Michelle MartinJean-Denis Lejeune, de vader van Julie, denkt niet dat het Hof van Cassatie de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank zal verbreken, ondanks de argumenten die zijn advocaat naar voren heeft gebracht. “Ik heb een brief aan Michelle Martin geschreven. Maar ik wil de inhoud ervan niet onthullen”, zei hij voorts bij het verlaten van de zitting.

“De wetten zijn niet goed gemaakt in België”, aldus nog Lejeune. “Vandaag biedt de wet ook Marc Dutroux de mogelijkheid een dossier voor voorwaardelijke vrijlating in te dienen. Ik meen dat er meer naar de slachtoffers geluisterd moet worden en dat er meer respect voor hen moet zijn.”

De vader van Julie herinnerde eraan dat Michelle Martin een recidivist was en nog nooit haar waarheid over de feiten uitgesproken had.

Jean-Denis Lejeune betreurde de afwezigheid van afgevaardigden van de politieke wereld. “Het is jammer dat de mensen die bevoegd zijn om onaangepaste wetten te wijzigen, niet aanwezig waren. Maar de ontmoetingen die ik vorige week had met verschillende ministers en de eerste minister, hebben me gerustgesteld, want ze hebben me beloofd aan hervormingen van de huidige wetteksten te werken.

Ik zal de evolutie van de toestand aandachtig blijven volgen en niet aarzelen te protesteren als het niet de goede richting uit gaat.”

12.04 uur: Michelle Martin volgt parket-generaalNet als het parket-generaal bij het Hof van Cassatie ziet de advocaat van Michelle Martin, meester Thierry Moreau, geen redenen om het vonnis van de Bergense strafuitvoeringsrechtbank over de vrijlating van Michelle Martin te verbreken.

De argumenten die het Bergense parket ontwikkelt om een verbreking van het vonnis te vragen, zijn volgens de advocaat onvoldoende.

Volgens het Bergense parket zou het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank onvoldoende gemotiveerd zijn omdat het niet bij elke voorwaarde motiveert met welk doel die wordt opgelegd. “De strafuitvoeringsrechtbank moet dat ook niet doen”, zei meester Moreau.

“Een voorwaarde kan ook verschillende doeleinden hebben. Ook het argument dat de strafuitvoeringsrechtbank zich in haar beslissing over de geografische verwijdering gebaseerd heeft op de geschreven vragen van de slachtoffers en niet alleen op wat die op de zitting gezegd hebben, is geen reden tot cassatie. De strafuitvoeringsrechtbank moet een evenwicht vinden tussen wat de slachtoffers vragen en de gedetineerde voorstelt en baseert zich daarbij op alle informatie die ze krijgt, mondeling of schriftelijk.”

Ten slotte is de advocaat ook niet akkoord met het argument van het Bergense parket dat de strafuitvoeringsrechtbank zichzelf zou tegenspreken als die Martin enerzijds verbiedt in de provincies Luik of Limburg te verblijven of te komen en vervolgens verplicht in Malonne te verblijven. “Dat klopt ook niet, die voorwaarden vullen elkaar net aan.”

12.02 uur: Mensenrechten

Ere-rechter Jan Nolf: De poging van slachtofferfamilies om cassatie aan te tekenen (niettegenstaande art. 96 van de wet van 17 mei 2006 dat uitdrukkelijk niet toelaat) is helemaal geen voorwaarde om naar het Hof in Straatsburg te stappen: het Hof voor de Mensenrechten vraagt enkel dat je in je eigen land alle rechtsmiddelen (zoals cassatie) uitput, maar niet dat je rechtsmiddelen inzet die je volgens de eigen wet van je land niet hebt (zoals precies cassatie voor de slachtoffers).

De redenering van meester Beauthier gaat enkel op voor de veroordeelde, die wel een mogelijkheid heeft om in cassatie te gaan tegen een afwijzing van zijn voorwaardelijke invrijheidstelling.

Geen enkele wettelijke bepaling verplicht aan het slachtoffer om de zitting van de strafrechtbank te verlaten, nadat hij of zij gehoord werd over de strafmodaliteiten die het slachtoffer specifiek. Het gaat op dat moment echter niet om een openbare zitting: enkel om een zitting achter gesloten deuren, zodat de slachtoffers zich niet op een geschonden ‘openbaarheid van de terechtzitting’ kunnen beroepen als zij de zitting verlaten, en die verder gezet wordt zonder hen. Dat gebeurt wel meer, omdat soms ook andere specialisten of diensten gehoord worden.

De uitspraak van de strafuitvoeringsrechtbank gebeurt wel in openbare zitting: omdat de wet niet zo duidelijk was gebeurde dat vroeger vaak niet (bv. in een vergaderzaal van een gevangenis), maar op dat procedurepunt floot het Hof van Cassatie de Gentse strafuitvoeringsrechtbank in een legendarisch gebleven arrest van 24 juli 2007 terug. Aan die voorwaarde van openbaarheid voldoet het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank van Bergen evident wel, zodat dit ook geen punt van cassatie kan zijn.

11.21 uur: Burgerlijke partijen zien wel reden tot verbrekingDe advocaten van Jean-Denis Lejeune, Patricia Martin en Laetitia Delhez zien wel redenen om de beslissing van de Bergense strafuitvoeringsrechtbank over de vrijlating van Michelle Martin te verbreken.

Anderzijds geven ze toe dat de wet hen eigenlijk niet toelaat om in cassatie te gaan tegen het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank. “Maar dit is een noodzakelijke stap om nadien naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg te stappen”, zei meester Georges-Henri Beauthier.

“De voorwaardelijke vrijlating is nu immers een recht en geen gunst meer”, zei de advocaat. “In dat geval moet de rechtbank die over dat recht oordeelt, zich houden aan de regels die artikel 6 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens oplegt en alle betrokken partijen horen.”

Dat is niet gebeurd omdat de slachtoffers volgens de Belgische wet geen partij zijn in de procedure voor de strafuitvoeringsrechtbank. “Maar de strafuitvoeringsrechtbank is nog een stap verder gegaan”, zegt meester Marie-Françoise Dubuffet.

“De rechtbank heeft eerst de slachtoffers gehoord over de voorwaarden die zij wilden opgelegd zien en heeft nadien de behandeling verdergezet, zonder dat de slachtoffers en hun advocaten daar nog bij aanwezig waren. Dat is volgens ons niet in overeenstemming met de wet. Het is niet omdat we over de andere aspecten van haar vrijlating niet gehoord mogen worden, dat we niet bij die debatten mogen aanwezig zijn. Dat zou een grond tot cassatie kunnen zijn.”

11.10 uur: ‘Martin valt binnen de tijdscriteria die die wet vastlegt’
De advocaat-generaal wees er om te beginnen op dat de wet op de strafuitvoeringsrechtbanken in 2006 gestemd werd, twee jaar nadat Michelle Martin door het Hof van Assisen van de provincie Luxemburg tot 30 jaar cel was veroordeeld.

“Die wet werd gestemd onder meer op basis van de aanbevelingen van de commissie-Dutroux”, zei de magistraat. “Mevrouw Martin valt binnen de tijdscriteria die die wet vastlegt, zij viel zelfs in 2006 al binnen die criteria, aangezien zij toen al 10 jaar in de cel zat. Zelfs als de wet zou voorschrijven dat ze de helft van haar celstraf moet uitzitten, zou ze nog in aanmerking komen voor een voorwaardelijke vrijlating.”

De wet op de strauitvoeringsrechtbanken en de voorbereidende werkzaamheden in het parlement zijn volgens de advocaat-generaal ook meer dan duidelijk: “De slachtoffers en burgerlijke partijen zijn geen partij voor de strafuitvoeringsrechtbank en kunnen dus niet in cassatie gaan tegen haar vonnissen. De minister van Justitie heeft dat ook met zoveel woorden gezegd in het parlement en op geen enkel moment is een amendement in een andere zin ingediend.”

De voorzieningen die Jean-Denis Lejeune, Patricia Martin, Laetitia Delhez en Jean Lambrecks hadden ingediend tegen de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank zijn dan ook onontvankelijk, oordeelde het parket-generaal.

De voorziening van het Bergense parket is dat wel, maar de argumenten die dat parket naar voor schuift, vinden geen genade in de ogen van het parket-generaal bij Cassatie: “Het parket verwijt de strafuitvoeringsrechtbank dat ze niet bij elke voorwaarde motiveert met welk doel ze die oplegt, maar daartoe is de strafuitvoeringsrechtbank niet verplicht. Ook het argument dat de strafuitvoeringsrechtbank zich in haar beslissing over de geografische verwijdering gebaseerd heeft op de geschreven vragen van de slachtoffers en niet alleen op wat die op de zitting gezegd hebben, is geen reden tot cassatie. Ten slotte meent het parket dat de strafuitvoeringsrechtbank zichzelf tegenspreekt als ze Martin enerzijds verbiedt in de provincies Luik of Limburg te verblijven of te komen en vervolgens verplicht in Malonne te verblijven. Dat klopt ook niet, die voorwaarden vullen elkaar net aan.”

De conclusie van advocaat-generaal Loop was duidelijk: “Alle procedureregels zijn in dit dossier nageleefd en zelf heb ik geen middelen voor cassatie gevonden. Het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank is volledig conform de wet.” De advocaat-generaal wees er wel op dat het Hof van Cassatie en het parket-generaal zich niet moesten uitspreken over de opportuniteit van een eventuele vrijlating.

“Wat hier ook beslist wordt, het houdt geen afkeuring of goedkeuring in van de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank.

10.51 uur: Hof van Casatie doet uitspraak om 16 uurHet Hof van Cassatie zal om 16.00 uur uitspraak doen over de vrijlating van Michelle Martin. Dat heeft de voorzitter van het hof, raadsheer Albert Fettweiss, aan het einde van de zitting meegedeeld.

Het hof zal enkel oordelen over de vraag of het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank van Bergen op correcte wijze genomen dan wel moet verbroken worden omwille van procedurefouten. Over de vraag of Michelle Martin al dan niet mag vrijkomen, velt het hof geen oordeel.

10.50 uur: Namen kan komst Martin niet verhinderen

De burgemeester van Namen, Maxime Prévot, kan de eventuele komst van Michelle Martin naar het klooster in Malonne niet verhinderen. Dat stelt de burgemeester in een persbericht.

Prévot reageert daarmee op uitlatingen dat hij de komst van Martin naar het klooster van Malonne zou kunnen dwarsbomen omwille van mogelijke problemen voor de openbare orde.

De burgemeester verduidelijkt dat hij over geen enkel juridisch instrument beschikt om dat preventief te doen.

“De voorbije dagen hebben we ons zo goed mogelijk voorbereid op de praktische gevolgen van een eventuele beslissing van het Hof van Cassatie om de voorwaardelijke vrijlating van mevrouw Martin te bevestigen”, aldus Prévot. Omwille van de veiligheid en efficiëntie maakt de burgemeester geen details van de getroffen maatregelen bekend.

Prévot legt uit dat de aanwezige agenten de openbare orde moeten garanderen en op eventuele problemen of onrusten in de wijk reageren. Ze staan ook in voor de veiligheid van de zusters en de inwoners. Hij onderstreept nog het “uitstekende contact tussen de lokale en federale politie”.

In de omgeving van het klooster van de Arme Klaren in Malonne is het rustig.

10.49 uur: ‘Cassatie volgt meestal advies’De Procureur-Generaal bij het Hof van Cassatie heeft het advies gegeven aan het Hof dat er geen vormfouten in het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank van Bergen voorhanden zijn.

‘Meestal wordt dergelijk advies gevolgd,’ zegt Jan Nolf, ere-rechter en Knack-columnist. Dat betekent dat Michelle Martin deze namiddag zo goed als zeker de poorten van de gevangenis achter zich kan dichttrekken.

‘Het Hof van Cassatie kan ook van dat advies afwijken,’ zegt Nolf. ‘Daarenboven kan het Hof in dit type zaken ‘ambtshalve’, dus buiten dat advies om, ook een volledig andere denkpiste volgen om toch een motiveringsfout van de rechtbank te vinden, en dus toch niet vrij te laten.’

10.14 uur: Klacht van slachtoffers tegen vrijlating is onontvankelijk
Het parket-generaal bij het Hof van Cassatie ziet geen enkele reden om de beslissing om Michelle Martin vrij te laten, te verbreken. Dat heeft advocaat-generaal Raymond Loop verklaard voor het Hof van Cassatie. Dat moet zich buigen over het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank van Bergen van 31 juli 2012 om Michelle Martin vrij te laten.

Zowel het parket van Bergen als verschillende slachtoffers waren tegen die beslissing in cassatie gegaan, maar hun argumenten worden door het parket-generaal afgewezen.

Allereerst zijn volgens advocaat-generaal Loop de voorzieningen die de slachtoffers hebben ingesteld, onontvankelijk. “De wet en de voorbereidende werkzaamheden zijn daarover duidelijk”, zei de advocaat-generaal.

“De slachtoffers en burgerlijke partijen zijn geen partij voor de strafuitvoeringsrechtbank en kunnen zich dus niet verzetten tegen haar vonnissen.” Het Bergense parket kan dat wel, maar de argumenten die dat parket naar voor schuift, vinden geen genade in de ogen van het parket-generaal bij Cassatie.

“Alle procedureregels zijn in dit dossier nageleefd en zelf heb ik geen middelen voor cassatie gevonden. Het vonnis van de strafuitvoeringsrechtbank is volledig conform de wet.” De advocaat-generaal wees er wel op dat het Hof van Cassatie en het parket-generaal zich niet moesten uitspreken over de opportuniteit van een eventuele vrijlating.

“Wat hier ook beslist wordt, het houdt geen afkeuring of goedkeuring in van de beslissing van de strafuitvoeringsrechtbank.”

09.59 uur: Michelle Martin komt zo goed als zeker vrijDe procureur bij het Hof van Cassatie ziet geen enkele reden om de vrijlating van Michelle Martin tegen te houden.

09.00 uur: Het is wachten op de start van de zitting.

8.15 uur: Aan het Hof van Cassatie in Brussel troepen de eerste journalisten samen in afwachting van de start van de zitting die moet belissen over de vrijlating van Michelle Martin

07.41 uur: ‘Iedereen verliest’

‘Iedereen verliest in het dossier van de vrijlating van Michelle Martin.’ Dat zegt journalist Jan Segers op Radio 1. ‘Dit is een straatgevecht zonder winnaar. Vooral het gerecht en de politiek komen hier heel slecht uit. De norm hier is de geloofsleer van enkele Arme Klaren.

Als dat de norm wordt voor een vervroegde vrijlating, dan zijn we ver van huis. Men schuift de verantwoordelijkheid af op enkele nonnen.

Turtelboom en co hebben de tranen van Paul Marchal gedroogd, maar vergeten dat ze zelf de wetten hebben gestemd waartegen nu wordt geprotesteerd.’

In zijn opiniestuk in Het Laatste Nieuws schrijft Segers: ‘Onze toppolitici huilen vandaag liever een potje mee en beloven nu de hervormingen die hun eigen partijen jarenlang tegenhielden.’

‘Elke vader begrijpt Paul Marchal. Toch moet ook hij inzien dat zijn verdriet nig de enige norm mag zijn voor hoe onze samenleving met daders omgaat.’

07. 21 uur Marc Dutroux hoopt zelf ook vrij te komen

Ook Marc Dutroux hoopt ooit zelf vrij te komen. Dat zegt zijn advocaat Ronny Baudewijn in Het Nieuwsblad

07.16 uur De zitting van het Hof van Cassatie start op 9.30 uur.

07.00 uur ‘Kans op procedurefouten is klein’

Ook volgens het radionieuws van VRT is de kans dat het Hof van Cassatie procedurefouten vindt erg klein. ‘Als Michelle Martin vrijkomt, wordt ze met een anonieme politiewagen overgebracht naar het klooster van Malonne. Dat gebeurt allicht nog vandaag of vannacht.’

06.10 uur: Tot de laatste minuut

In een gesprek met Knack.be zegt Paul Marchal dat hij zich tot de laatste minuut zal verzetten tegen de mogelijke vrijlating van Michelle Martin 06.05 uur: Beste Michelle Martin, vergiffenis in niet aan de orde

Op Knack.be vind je 5 opiniestukken over de mogelijke vrijlating van Michelle Martin.
06.01 uur: Paul Marchal denkt aan terugkeer in de politiek

In de kranten Het Belang van Limburg en Gazet van Antwerpen kondigt Paul Marchal aan dat hij mogelijk opnieuw in de politiek stapt als Michelle Martin vandaag vrij komt. ‘Alleen zo kan ik dingen veranderen. Het zijn de politici die de wetten maken.’

06.00 uur: Cassatie buigt zich vandaag over de vrijlating van Michelle Martin

Het Hof van Cassatie doet naar verwachting deze namiddag uitspraak over de voorlopige vrijheid van Michelle Martin. De kans is zeer groot dat Martin dan vrijkomt. Het Hof van Cassatie oordeelt enkel over procedurefouten die de strafuitvoeringsrechtbank gemaakt zou hebben in het dossier van Michelle Martin. Alle betrokken partijen zijn het erover eens dat de kans klein is dat er procedurefouten worden gevonden.

Na 16 jaar en 15 dagen verhuist Michelle Martin dan naar het klooster van Malonne bij Namen, na iets meer dan de helft uitgezeten te hebben van de 30 jaar cel waartoe ze werd veroordeeld voor haar aandeel in de moorden op de meisjes in de zaak-Dutroux.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content