De federale regering heeft bij haar begrotingscontrole kunnen rekenen op een stevige meevaller van 750 miljoen euro, dankzij de nieuwe financieringswet. Vlaanderen moet daardoor op zoek naar 396 miljoen euro extra.
De federale regering heeft bij haar begrotingscontrole kunnen rekenen op een stevige meevaller van 750 miljoen euro, waarvan uit voorzorg wel maar de helft gebruikt wordt. Oorzaak is de meest actuele berekening van de geldstromen tussen de beleidsniveaus waaruit bleek dat 750 miljoen minder moet worden doorgestort naar de deelstaten. Vlaanderen moet daardoor op zoek naar 396 miljoen euro extra.
‘We schuiven helemaal niets door naar de deelstaten’, onderstreepte premier Charles Michel (MR) bij de voorstelling van de cijfers. ‘Dit is simpelweg de uitvoering van de financieringswet. Ik begrijp de verbazing bij de deelstaten. Wij waren ook wat verbaasd, net zoals over het tegenvallende dividend van de Nationale Bank. Bij begrotingscontroles krijg je nu eenmaal te maken met goed én slecht nieuws.’
Ook CD&V-vicepremier Kris Peeters onderstreepte dat de financieringswet steeds wordt toegepast ‘met de bluts en de buil’. ‘Als het voor ons een meevaller is, is het voor hen een tegenvaller’, zo bevestigde hij het slechte nieuws voor de deelstaten.
MR-vicepremier Didier Reynders liet dan weer niet na erop te wijzen dat de berekeningen ten voordele van het federale komen van bij minister van Financiën Johan Van Overtveldt, een N-VA’er.
750 euro minder voor gewesten
Concreet blijkt uit de meest actuele berekening van de geldstromen uit de financieringswet – hervormd bij de zesde staatshervorming – dat de federale regering 750 miljoen euro minder moet doorstorten naar de gewesten. Vlaanderen mist daardoor 396 miljoen, Wallonië 247 miljoen en Brussel 105 miljoen euro. Het federale niveau heeft uit voorzichtigheid slechts de helft van het bedrag gebruikt.
De regering plant 235 miljoen aan nieuw structureel beleid
Uiteindelijk was federaal 294 miljoen euro nodig om de put te vullen en weer op het Europese begrotingstraject te komen. Daar bovenop plant de regering 235 miljoen aan nieuw structureel beleid en beschikte ze over 200 miljoen euro voor eenmalige investeringen, vooral in veiligheid.
De zoektocht naar middelen gebeurde deels bij de inkomsten. Een karaattaks voor de diamantsector – zijnde een heffing op een percentage van de omzet – moet 50 miljoen euro opbrengen. Eenzelfde bedrag moet komen uit voorafbetalingen van de Kaaimantaks, die in principe voor volgend jaar is.
En de regering wil 100 miljoen euro extra halen uit de strijd tegen fiscale fraude.
In combinatie met enkele kleinere posten gaat het om 230 miljoen euro aan nieuwe, structurele inkomsten. ‘En die zullen de doorsnee burger niet raken’, onderstreepte financieminister Van Overtveldt . ‘De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’, zo vatte ook N-VA-vicepremier Jan Jambon de karaattaks, de Kaaimantaks en de opgevoerde strijd tegen fraude samen.
Uitgaven-zijde: sociale fraude, ziekfondsen, horeca, …
Zowat eenzelfde bedrag wordt gevonden via de uitgaven, met het leeuwendeel door het bestrijden van sociale fraude (60 miljoen), een reeks onderbenuttingen (25 miljoen) en besparingen op de administratiekosten van de ziekenfondsen, maar ook door de creatie van ingroeibanen voor jongeren (80 miljoen), het stimuleren van voltijds werk in de horeca (14 miljoen) en een verhoopte boost van 1.350 jobs in de e-commerce via het aanpassen van de regels voor nachtwerk (10 miljoen).
Eenmalige ingrepen
Naast de structurele ingrepen, rekent de regering op 236 miljoen euro aan eenmalige inkomsten uit het door de vorige regering hervormde systeem van de liquidatieboni, dat intussen al opnieuw is teruggeschroefd.
Ook voor veiligheid trekt de regering extra geld uit
Jobcreatie was duidelijk het ordewoord, want extra jobs betekenen extra inkomsten. Om die werkgelegenheid te creëren, maakte de regering 135 miljoen euro vrij voor een reeks ingrepen die gaan van belastingverminderingen en lagere loonkosten voor startende ondernemingen, flexijobs en een aangepaste overurenregeling voor de horeca en fiscale incentives voor crowdfunding. Maar ook voor extra plaatsen in de geestelijke gezondheidszorg en bijkomend personeel voor justitie en veiligheid.
Voorts zullen werkgevers voortaan wat meer van hun loonmassa moeten besteden aan de integratie van risicogroepen, via zogenoemde ingroeibanen. Dat moet 8.000 jongeren aan het werk helpen maar vergt nog sociaal overleg. Van bijkomende sancties of het inperken van uitkeringen om mensen aan het werk te krijgen, is bij de begrotingscontrole geen sprake, onderstreepte CD&V-vicepremier en minister van Werk Kris Peeters.
Ook voor veiligheid trekt de regering extra geld uit. Ze voorziet naast extra personeel onder meer geld voor de Staatsveilighied, voor de afzonderlijke gevangenisvleugels voor geradicaliseerde gedetineerden, voor extra beveiliging in de justitiepaleizen en een reeks ambassades en voor modern materiaal voor de special forces – die bij de inval in Verviers materiaal moesten lenen bij hun Franse collega’s. In totaal is een investeringsprovisie van 200 miljoen euro voorzien, ‘met prioriteit voor veiligheid’.
Justitie mag besparingen bijsturen
De bevoegde ministers mogen in de komende maanden met projectvoorstellen en claims komen. Mogelijk zal daar dus nog stevig over gebakkeleid worden, aangezien het geld nog niet toegewezen is.
Bevoegd minister Koen Geens (CD&V) kreeg wel al groen licht om zoals gevraagd het besparingsritme bij Justitie bij te sturen. Tot slot werkt de regering ook de hele betalingsachterstand bij Justitie tot en met 2014 weg. Het gaat om een kost van zowat 100 miljoen euro, bovenop de 60 miljoen euro die deze regering eerder al inliep. En Defensie krijgt eenmalig 100 miljoen euro om haar engagementen te kunnen nakomen.
Geen woord over tax shift
Over de tax shift repte de regering bij de voorstelling van het geleverde werk met geen woord. ‘De eerste prioriteit was deze begrotingscontrole’, reageerde de premier na afloop op vragen van journalisten. Doel is wel om ‘voor de zomer’ ook rond het verschuiven van lasten weg van arbeid ‘iets te bereiken’.
(belga/SD)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier