Maggie De Block: “Europa weet het ook niet meer”

Maggie De Block © Belga

Maggie De Block (Open VLD) is de populairste politica van het land. Op Volksgezondheid, haar droomdepartement,toont ze opnieuw waarom dat zo is: zonder al te veel poeha zet zij de dingen in beweging. “Het is niet vanwillen, de ziekenhuizen moeten mee in mijn verhaal.”

Van veel vakantie heeft Maggie De Block (53) niet kunnen genieten. Amper tien dagen. “Het was de bedoeling op 19 juli te vertrekken naar de Var in het zuiden van Frankrijk waar we met vrienden afgesproken hadden, maar dat is niet kunnen doorgaan. Ik moest naar het kasteel van Hertoginnedal (waar de regering het akkoord over de tax shift sloot, red). Mijn man is dan maar alleen vertrokken. Negen dagen later ben ik hem achternagevlogen, gelukkig net op tijd voor zijn zestigste verjaardag. Nee, prettig vond hij dat niet, maar ik heb hem dan tien dagen lang veel aandacht geschonken (lacht). We zijn teruggekeerd langs de Bourgogne waar we wat wijn ingekocht hebben voor de winters over vijf à zeven jaar.”

Een vraag voor de huisarts Maggie De Block: tien dagen vakantie, is dat voldoende in een belastende job als de uwe?

Oh, weet je, ik kom van het platteland. De mensen daar, de vele landbouwers en vrije beroepers, kennen het woord vakantie niet. (zwijgt even) Ik weet niet of dat gezond is. Ik denk dat iedereen dat voor zichzelf moet uitmaken. Voor mij is tien dagen genoeg. Als je vergelijkt met de vorige jaren, is dat zelfs veel. Vorige zomer heb ik geen vakantie kunnen nemen. Maar ik heb nu bewust geen boeken meegenomen om mijn hoofd niet extra te belasten. Ik heb vooral genoten. Maar als ik twee dagen niets hoorde van mijn kabinet, kon ik het niet laten zelf te bellen. Zeg, zijn jullie me niet vergeten (lacht luid)?

Hebt u het gekibbel van uw collega’s op de voet gevolgd?

(blaast) Het is spijtig dat dat zo naar buiten komt. Dat is niet aangenaam. Maar ik heb niet het gevoel dat dit kabinet meer kibbelt dan het vorige. Er wordt effectief goedsamengewerkt. Misschien moeten we eens een opendeurministerraad houden zodat de mensen zien hoe het er echt aan toe gaat (lacht).

Het nieuws dat de zomer domineert, is niet fraai: de vluchtelingencrisis. Raakt u dat?

Absoluut. Het is tragisch dat dat elke dag zoveel mensenlevens kost. Maar ik weet maar al te goed hoe moeilijk die problematiek is. Ik heb er als staatssecretaris drie jaar hard op gewerkt.(zwijgt even) Ik heb de indruk dat Europa het ook niet meer weet. Zelfs Angela Merkel vindt geen oplossing.

Karel De Gucht is snoeihard voor de beleidsverantwoordelijken. “Ik moet kotsen van de manier waarop het probleem in mijn vaderland Europa wordt aangepakt.”

(denkt na) Ik denk ook dat er een andere aanpak nodig is. Zeven Europese landen, waaronder België, vangen 85 procent van de vluchtelingen op. Er zou een meer eerlijke verdeling moeten komen. De hele situatie wordt natuurlijk ook gevoed door mensenhandelaars.Zij geven vluchtelingen het beeld dat ze hier bij ons zomaar een huis gaan krijgen. Dat is één van de redenen waarom die mensen niet willen blijven in landen als in Hongarije, Griekenland en Italië.

Moeten vluchtelingen een apart sociaal statuut krijgen, zoals Bart DeWever (N-VA) suggereert?

Ik vind dat we dat debat moeten voeren. Ik sta op dezelfde lijn als Gwendolyn (Rutten, Open VLD-voorzitter, red).Verder heb ik besloten daar niets over te zeggen.

U zit nu bijna één jaar op Volksgezondheid en Sociale Zaken, uw droomdepartement, zoals u de koning toevertrouwde bij de eedaflegging.

(lacht luid) Ik kan er op zo’n moment al eens iets uitfloepen. Wist ik veel dat er daar zo dicht een micro op stond. Maar het is wel zo: als je dokter bent, is dit departement een droom. Maar de kans dat die uitkomt, is ontzettend klein.

Bent u één jaar later nog steeds zo enthousiast?

Ik voel dat ik de dingen in beweging kan zetten. Het toekomstplan met de farmasector bijvoorbeeld. Dat is uniek in Europa. De sector krijgt een lastenverlaging én de prijzen van geneesmiddelen dalen. De patiënt zal dat onmiddellijk voelen. Ook de hervorming van de ziekenhuisfinanciering is ingezet. Al is dat wel een werf dat deze legislatuur zal overschrijden. Ziekenhuizen moeten meer specialiseren en samenwerken, en minder concurrentieel zijn. Vandaag is er een soort wapenwedloop. Als het ene ziekenhuis een gerenommeerde hartchirurg heeft, wil het nabijgelegen ziekenhuis dat ook. Dat wil ik stoppen door de financiering meer per netwerk te organiseren. Ziekenhuizen moeten durven patiënten doorverwijzen. Dat moet ook de verspilling tegengaan. Vandaag worden er bijvoorbeeld te veel onnodige onderzoeken uitgevoerd. Dat komt de patiënt niet ten goede.

Willen de ziekenhuizen mee in dat verhaal?

Het is niet van willen, het is van moeten. Bijna de helft van onze ziekenhuizen is financieel niet gezond. Dat is onhoudbaar. We gaan toch niet wachten tot er een ziekenhuis failliet gaat en een deurwaarder de patiënten buiten zet om in te grijpen. Er is een sense of urgency. De artsen beseffen dat ook. Uit een enquête van de Artsenkrant, die vrijdag gepubliceerd werd, blijkt dat er een breed draagvlak is voor de hervorming. Dat is goed nieuws.

Gezondheidseconoom Lieven Annemans ziet de toegankelijkheid tot zorg als uw grootste uitdaging. Vandaag stellen veel te veel mensen hun zorg uit omdat ze het niet kunnen betalen, zegt hij. Akkoord?

Absoluut. Dat gaat zelfs over een kleine tien procent van de bevolking. Dat is onaanvaardbaar. We hebben al maatregelen genomen. De verplichte derdebetalersregeling bijvoorbeeld. Sinds 1 juli betalen mensen met een laag inkomen, met een zogenaamde voorkeursregeling, nog amper 1 euro voor een consultatie bij hun huisarts. De rest wordt rechtstreeks door de mutualiteit geregeld. Die maatregel heeft een impact op 1,8 miljoen mensen. Een tweede zaak is de daling van de prijzen van geneesmiddelen. Het verplicht voorschrijven van het goedkoopste geneesmiddel is een andere maatregel.

In kader van de tax shift heeft de regering beslist een taks in te voeren op suikerhoudende frisdranken. Opnieuw volgens Annemans moet die minstens vijftien procent bedragen als je het gedrag van mensen wil veranderen.

Hij is niet de enige expert die dat zegt.Ik ga daarvoor samenzitten met Johan Van Overtveldt (minister van Financien, N-VA, red). Kijk, ik vind dat de taks redelijk moet zijn, maar het is wel degelijk onze bedoeling het voedingsgedrag te wijzigen. Suiker is een grote boosdoener. Nu, die taks is maar één onderdeel van het nationaal voedingsplan dat we aan het opstellen zijn. Ik ben bijvoorbeeld ook blij dat scholen kinderen verplichten om een stuk fruit in plaats van snoep mee te nemen.

Nu maar hopen dat de politiek moedig genoeg is om die taksverhoging te verdedigen.

Als je een positieve belasting invoert, bijvoorbeeld om consumptie te sturen in een gezondere richting, dan moet je die moed hebben. Maar het is niet eenvoudig om dat aan de mensen uit te leggen. Ik ben daar eerlijk in.

Krijgt u nog vragen van mensen die geloven dat deze regering de zwangerschapsduur zal beperken tot zes maanden?

blaast) Dat was een kwakkel van TV Olen (satirische site, red). Ik was daar niet gelukkig mee. We hebben heel wat mails en telefoontjes gekregen van mensen die in paniek geraakten. En ik niet alleen. Ook mijn collega’s.

Zegt het niets over de geloofwaardigheid van de politiek dat mensen dat geloven?

Weet je, uit peilingen blijkt dat de mensen het meest vertrouwen hebben in hun huisarts en het minst in de politici. Dan denk ik: met mij komt het nog wel goed (lacht).

(De Zondag/ Paul Cobbaert)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content