Kinderen gaan steeds jonger op sociale media, en dat maakt ouders bang. Zullen ze niet de foute mensen tegenkomen? Of de foute beelden? Velen voelen de drang om stiekem te gluren. Al hoeft dat niet. ‘Vraag gewoon hun wachtwoord.’
Verhalen over virtuele kinderlokkers, cyberpesten en onlineporno: veel ouders liggen ervan wakker. En terecht. Want het internet is een wereld die steeds sneller opengaat voor kinderen. Als ouder wil je hen beschermen. Hen veilig bij het handje nemen naar vriendelijke sites als ketnet.be. En de poorten van sociale media als Facebook stevig gesloten houden. Om nog te zwijgen over de massale beeldenstorm van seks en geweld. We gooien de prangende vraag dus maar meteen op tafel: mag u uw kind begluren op sociale media? Al is het maar om hen tegen zichzelf te beschermen?
Strikt genomen niet, zegt mediacoach Hilde Lingier, die geregeld lezingen geeft voor ouders. ‘Volgens artikel 16 van het het Kinderrechtenverdrag heeft elk kind recht op privacy. Ongevraagd in de smartphone van je kind gluren, mag dus niet. Nochtans doen zeer veel ouders dat wel, ze komen er zelfs openlijk voor uit. Ze doen het meestal trouwens met de beste bedoelingen, maar toch is het niet oké. Zeker omdat ze zo het vertrouwen schenden. Als je stiekem zit te creepen – want zo noemt de jeugd dat – en je kinderen komen erachter, dan krijg je gegarandeerd verwijten naar het hoofd. En terecht. Dan ondermijn je je ouderlijke gezag. Want hoe wil je van je kinderen eerlijkheid en vertrouwen eisen als je dat zelf niet geeft?’
De vraag is natuurlijk: hoe kun je het socialemediagebruik van je kinderen dan wél in goede banen leiden? Want eerlijk is eerlijk, op dertienjarige leeftijd (de officiële ondergrens om een Facebookprofiel aan te maken) kunnen kinderen nog niet goed inschatten wat ze al of niet te grabbel kunnen gooien voor de rest van de wereld. Volgens Lingier zit er maar één ding op: als ouder lid worden van alle sociale media waar je kinderen uithangen. ‘En dat is uiteraard niet alleen Facebook. Er zijn heel wat apps en platformen waar de doorsneevolwassene nog nooit van heeft gehoord. Maar als je niet weet waar je kinderen zoal uithangen, verlies je elk verbindingspunt om erover te praten. Dat zou hetzelfde zijn als naar een willekeurig huis rijden en je kind daar een middagje droppen, zonder boe of ba. Dat druist toch in tegen elke vorm van ouderlijke verantwoordelijkheid? In het echte leven vinden we dat evident, maar in ons virtuele leven is het nog niet doorgedrongen.’
Wachtwoorden noteren
Goed, u wordt dus lid van Facebook, Whatsapp, Snapchat en al de rest. Of u bekijkt op z’n minst een tutorial op YouTube, zodat u weet wat die apps nu eigenlijk inhouden. En google alle namen van uw gezin eens, geeft Lingier als tip. Al bent u gewaarschuwd: misschien schrikt u wel van alle foto’s en informatie die dan naar boven komen. Maar dat u op al die netwerken gaat rondhangen, wil nog niet zeggen dat u er ook actief moet zijn. ‘Daar zijn veel jongeren bang voor: dat hun ouders zich ineens zullen mengen in chatconversaties, of foute foto’s zullen posten. Dat hoef je dus niet te doen. Maar je kunt van je kinderen wel verwachten dat ze je vriendschapsverzoeken aanvaarden. Allemaal binnen een sfeer van openheid, communicatie en vertrouwen. Zelf heb ik, naast mijn twee volwassen kinderen, nog een tienerdochter in huis die uiteraard ook op sociale media zit. Wij zijn met ons gezin tot de afspraak gekomen dat iedereen zijn wachtwoorden in een boekje noteert. Aanvankelijk riep dat zeer veel protest op bij mijn tiener, maar ik heb uitgelegd waarom wij dat als ouders zo belangrijk vinden. Als ik bijvoorbeeld vermoed dat er gepest wordt, dan wil ik dat kunnen checken. Maar er zijn goede afspraken, van beide kanten. Want ik ben dus geen creeper.’
Praten, praten, praten: dat blijkt de sleutel. Zo zag Lingier onlangs dat haar dochter haar Facebookaccount niet had uitgelogd op hun computer thuis. En dus kreeg ze een glimp te zien. ‘Ik vind dat ze oud en wijs genoeg moet zijn om dat behoorlijk af te sluiten. Wat als ze dat op een openbare computer vergeet? Dan kunnen Piet en Pol ook zomaar onder haar naam berichten posten. Dit was dus het ideale moment om daar een goed gesprek over te voeren.’ En dan is er nog de – pardonnez le mot – hete aardappel: porno. ‘Daar komen kinderen sowieso mee in contact. Je kunt het dus maar beter bespreekbaar maken. Straf hen niet als ze een pornosite hebben bezocht, maar zeg hen dat ze erover mogen praten als ze iets hebben gezien wat ze niet leuk vonden.’
Door STEFANIE VAN DEN BROECK, illustratie BART SCHOOFS
‘Als je stiekem zit te creepen en je kinderen komen erachter, dan krijg je gegarandeerd verwijten naar het hoofd. En terecht.’
