Herman Matthijs (UGent, VUB)

Luiden de stakingen het einde van de federale regering in?

De regering-Michel is nog niet halfweg en er wordt al gepraat en geschreven over haar einde. Een analyse over een steeds complexer wordend land .

De stakingen

Het land kent al enige tijd stakingen binnen het gevangeniswezen en de spoorwegen. Daarnaast zijn er ook nog andere delen van de federale openbare sector die, vooral in het Franstalige deel van dit land, een politieke staking zijn tegen de regering-Michel. Dat het FGTB, het CSC en diverse Franstalige partijen openlijk een politieke staking organiseren, noopt tot een aantal vaststellingen.

Ten eerste, die stakingen hebben bij de syndicale verkiezingen verlies opgeleverd voor de twee grote vakbonden. Dus al die stakingen brachten electoraal niets op. Ten tweede, men staakt tegen de federale regering. Maar ook de regionale regeringen dienen te besparen en daar ziet men in Franstalig België geen syndicale acties tegen. Dat is opmerkelijk. Tenslotte heeft een politieke staking tot gevolg dat men het sociaal overlegsysteem opblaast.

Staatshervorming

De stakingen hebben betrekking op federale materies en dat brengt het communautaire terug op de voorgrond. Het bewijst ook dat de staatshervorming niet werkt door de vele heterogene pakketten aan bevoegdheden en de veel te ingewikkelde bijzondere financieringswet. Dit land is institutioneel kapot geherstructureerd en zoek maar eens een politieke bijzondere meerderheid om het systeem te wijzigen.

u0022De politieke stakingen hebben meer weg van een economische- alsook budgettaire zelfmoordoperatieu0022

Laat ons even de twee belangrijkste stakingsdossiers nemen: justitie en de spoorwegen. Bij justitie wordt er in Franstalig België al weken gestaakt en in Vlaanderen wordt er verder gepleit voor hervormingen. De rechters staken en leveren in de Franstalige media openlijk kritiek op de regering. De conclusie van dit laatste is dan wel dat men vanuit de rechterlijk macht zelf de scheiding der machten aanvalt.

Ten aanzien van dit dossier waren de N-VA en de PS het er in 2010 tijdens de onderhandelingen over een regeringsvorming, in een ongekende snelheid over eens om justitie over te hevelen naar de deelstaten. Ongetwijfeld komt dat idee terug op tafel als gevolg van de huidige situatie en de compleet verschillende visies over dit beleidsdomein.

De spoorwegen dan. Die hebben terug meer dan zes miljard euro schuld en kosten de staatsbegroting elk jaar drie miljard euro. Die Belgische spoorwegen zijn goed op weg om een heruitgave van het Sabena-dossier te worden, maar dan in een maxi-versie. Bovendien zijn het ook slecht bestuurde maatschappijen die niet uitblinken in stiptheid, klantgerichtheid en kwaliteit van het rijdend materieel. Ook hier zag men de laatste weken de taalgrens als scheidingslijn van de actie. Gaat men, zoals in Duitsland, een deel van de lijnen overhevelen naar de deelstaten? Of gaan de spoorwegmaatschappijen van onze buurlanden hier de zaak overnemen?

Mogelijkheden

Wat is het alternatief voor deze regering ? Nieuwe verkiezingen zijn mogelijk, doch enkel op federaal vlak. Voor deze oplossing zijn geen partijvoorzitters van de huidige coalitie te vinden. De huidige regering herschikken dan maar? Met wie? Gaat de PS de MR opnemen in de drie regeringen van de fédération Wallonie – Bruxelles? Het antwoord is neen. Zopas heeft de PS, met veel bombarie, de MR buiten gegooid in het schepencollege van Charleroi. Bovendien is het ook niet duidelijk wat er met de Vlaamse regering zou gebeuren bij een mogelijke federale herschikking. Want een echt alternatieve meerderheid is daar ook niet echt voorhanden.

u0022Deze Zweedse coalitie is door haar samenstelling een unicum in de Belgische politieke geschiedenisu0022

De kans is dus meer dan zeer reëel dat de regeringen in het zadel blijven zitten tot in 2019. De deelstaatregeringen hebben genoeg steun van de achterban, maar de federale blijft steunen op één partij in Franstalig België, de MR. Dat is momenteel de tweede partij in Franstalige België. Desalniettemin heeft deze partij ook haar sterke regio’s zoals Waals Brabant en heeft ze meer Burgemeesters dan de PS. De MR zal vooral moeten zorgen dat haar electoraat wordt gesoigneerd en dus vooral werken in de politiek marketing van de verdieping. Trouwens de Vlaamse partijen maken die fout ook, door teveel bezig te zijn met anderen en te weinig aandacht te hebben voor de wensen van hun eigen electorale achterban.

Deze Zweedse coalitie van de regering-Michel is door haar samenstelling een unicum in de Belgische politieke geschiedenis. We dienen hier ook de opmerking te maken dat bij de vorming van deze Zweedse regering de deur zeer lang heeft opengestaan voor het cdh. Maar uiteindelijk heeft cdh gekozen voor de PS. CD&V bekent zich nu tot de MR.

Conclusie

Uit de recente gebeurtenissen zijn politieke lessen te trekken. Minder dan twee jaar geleden werd er overeengekomen om de staatshervorming in de diepvries te steken. Maar dergelijke dossiers worden daarin geen ijs, maar politieke ‘ hot stuff ‘. Alleen heeft de oppositie het communautaire zelf op de politieke tafel gesmeten. Maar de politieke stakingen in de fédération hebben meer weg van een economische- alsook budgettaire zelfmoordoperatie. Het welvaartsperspectief zal er zeker op achteruit gaan in het zuiden van dit land en in Brussel. Het Vlaamse deel van dit land heeft daar geen zin in. Zo komt men tot de conclusie dat wij ‘de facto’ leven in een confederatie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content