Volgens Child Focus loopt de overheid hopeloos achterop in de strijd tegen kinderpornografie. ‘Onze mensen zijn nog steeds strijdvaardig in het bekampen van seksueel misbruik, maar natuurlijk kan het altijd beter’, klinkt het bij de federale politie.
Europol signaleerde onlangs dat livestreaming van seksueel misbruik steeds meer in gebruik raakt. Pedoseksuelen betalen om in de geborgenheid van hun huiskamer via livestreaming naar misbruik te kijken dat zich vaak afspeelt aan de andere kant van de wereld. Het gaat dan meestal om straatkinderen of – nog verontrustender – kinderen die met goedkeuring van de ouders tijdens het misbruik met een webcam gefilmd worden. In sommige gevallen krijgen de slachtoffers geld na het misbruik.
Ook in België is het fenomeen niet onbekend bij de politie dankzij signalementen door Europol en Interpol. ‘Het moeilijkste is het proactief op zoek gaan naar dergelijke misdaden omdat ze in real time gestreamd worden’, zegt Peter De Waele van de federale politie. ‘Een skypeverbinding maken is immers op zich niet illegaal. Toch zijn er manieren om het misbruik op te sporen. Als we bij een huiszoeking merken dat een pedoseksueel regelmatig contact maakt met een skypeverbinding, kunnen we achterwaarts te werk gaan en het misdrijf gaan traceren. Daarnaast kunnen we aan de hand van in het buitenland opgevraagde IP-nummers meer te weten komen over de activiteiten van een pedoseksueel.’
Livestreaming vereist bijna een ontdekking op heterdaad om voldoende bewijsmateriaal op te leveren.
Ook de federale overheid, die naar eigen zeggen van de strijd tegen kinderpornografie een prioriteit heeft gemaakt, is zich bewust van de moeilijkheden van het opsporen van livestreaming. ‘Onze strafwetgeving is weliswaar voldoende gewapend om dit fenomeen aan te pakken, maar het is voor politie en Justitie in de praktijk bijzonder moeilijk om dergelijke misdrijven te bewijzen’, aldus een woordvoerder van de Federale Overheidsdienst Justitie. ‘Livestreaming vereist bijna een ontdekking op heterdaad om voldoende bewijsmateriaal op te leveren.’
Undercoveroperaties in de virtuele wereld
Ook als politieman in die wereld infiltreren, is moeilijk omdat onze wetten niet zijn aangepast aan de nieuwe technologische omgeving. Undercoveroperaties zijn wel mogelijk, maar er geldt een strikte toepassing van de provocatiewetgeving. Zo mag de politie geen seksueel misbruik uitlokken. ‘De wet over de bijzondere opsporingsmethoden is vooral gericht op het inzetten van een undercoveragent in de werkelijke wereld en niet in virtuele netwerken’, legt Justitie uit. ‘De bestaande regeling voor de infiltratie is dus moeilijk toepasbaar op het internet. Een bijkomend mogelijk probleem is dat ook het heimelijk hacken van een informaticasysteem door de gerechtelijke autoriteiten niet mogelijk is in het huidige wetgevende kader.’
Child Focus roept de overheid dan ook op om meer middelen vrij te maken in de strijd tegen deze vorm van kinderporno. ‘Het is een grote uitdaging voor politie en Justitie’, zegt Heidi De Pauw van Child Focus. ‘Vroeger nam de pedofiel het vliegtuig naar de Filipijnen of Thailand, nu geeft hij de opdracht om kinderen aan de andere kant van de wereld te misbruiken terwijl hij er tussen vier muren naar zitten te kijken.’
Daarnaast vindt Child Focus ook dat we de laatste jaren achterop lopen in de strijd tegen seksuele uitbuiting van kinderen. ‘In de jaren 90 waren wij een van de koplopers in Europa in de strijd tegen kindermisbruik, nu stellen we vast dat België ten opzichte van onze buurlanden weggezakt is tot de staart van het peloton’, meent De Pauw.
‘Internetcriminaliteit laat zich niet tegenhouden door landsgrenzen’
Als we 300 politieagenten extra zouden hebben, kan je altijd meer doen.
Zowel Justitie als politie vinden de kritiek van Child Focus niet gerechtvaardigd. ‘De Belgische wetgeving is grotendeels conform aan de internationale vereisten inzake de bestrijding van kinderpornografie’, zo klinkt het bij Justitie. Peter De Waele van de politie zegt dat België in vergelijking met andere landen binnen Europol en Interpol allesbehalve een slechte leerling is. ‘Internationaal zijn wij zelfs voorlopers in bepaalde projecten. Maar natuurlijk kan het altijd beter. Als we 300 politieagenten extra zouden hebben, kan je altijd meer doen. Het is echter het nationaal veiligheidsplan dat bepaalt waar de mensen worden ingezet’, aldus De Waele.
Om aan de uitdagingen van de nieuwe technologische tijden te voldoen, heeft de regering tot slot een werkgroep opgericht rond de zogenaamde ‘notice and takedown’-procedure. Die procedure laat toe om websites met illegale inhoud onverwijld van het web te kunnen halen en desgevallend te melden aan buitenlandse autoriteiten, wanneer de hosting in het buitenland gebeurt. Maar volgens Justitie dringt een oplossing zich vooral internationaal op. ‘Internetcriminaliteit laat zich niet tegenhouden door landsgrenzen en het grootste deel van de aangetroffen websites met kinderpornografisch materiaal bevindt zich niet op Belgische servers, maar buitenlandse servers.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier