Langdurig zieken meer aan het werk

Axel Ronse (N-VA) © BelgaImage
Jelle Dehaen
Jelle Dehaen Medewerker Knack, historicus, filosoof, auteur

Steeds meer langdurig zieke Vlamingen stappen in een traject naar werk. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams parlementslid Axel Ronse (N-VA) opvroeg bij minister van Werk Phillippe Muyters (N-VA).

In 2016 stapten 3672 langdurig zieken in zo’n traject, in de eerste helft van dit jaar al 2199. Maar in 2016 waren er meer dan 390.000 langdurig zieken in ons land. Dat enkele honderden Vlamingen meer in het traject naar werk stappen is volgens experts een druppel op een hete plaat. Volgens professor arbeidssociologie Geert Van Hootegem, die 1 oktober algemeen directeur van het Hoger Insituut voor Arbeid en Samenleving wordt (KU Leuven), zijn de problemen nog groter. ‘Door de vergrijzing krijgen we een structureel tekort aan arbeidskrachten’, aldus Van Hootegem. ‘Dat werd nog een poosje gemaskeerd door de crisis, maar nu de economie aantrekt wordt de schaarste aan arbeidskrachten steeds groter. Bovendien moeten mensen langer werken. Je kan er donder op zeggen dat dat tot meer arbeidsongeschiktheid zal leiden.’

Er is een wildgroei aan allerlei coaches. De overheid moet daar strengere eisen opleggen en kan bijvoorbeeld certificaten uitreiken.

Geert Van Hootegem

Axel Ronse is minder pessimistisch: ‘Natuurlijk kan het beter, maar de re-integratie van langdurig zieken was politiek decennialang een non-issue. Bovendien heeft de Vlaamse overheid nauwelijks een pressiemiddel, want dat is een federale bevoegdheid. Vorig jaar heeft de federale regering de werktrajecten minder vrijblijvend gemaakt. Mensen worden nu gecontroleerd of ze opnieuw kunnen werken of niet en dat zal tot meer re-integratie leiden.’

Volgens Van Hootegem legt de politiek verkeerde klemtonen. ‘Het is goed dat langdurig zieken geactiveerd worden. Daardoor hebben ze meer sociaal contact, een gestructureerde dag en zo krijgen ze het gevoel iets zinvols te doen. Maar uit onderzoek blijkt dat tachtig procent van de jobs ongezond zijn. De politiek legt te veel de nadruk op culpabilisering van de zieke en het financiële aspect. We moeten ons veel meer concentreren op het hertekenen van jobs zodat zieken opnieuw kunnen integreren.’

Dat gebeurt nu onvoldoende. Van Hootegem: ‘We denken niet genoeg structureel na over werk. Als bijvoorbeeld een verpleegster lage rugpijn heeft, moet ze minder tillen. Maar dat werk wordt afgeschoven op jongere collega’s die daardoor sneller arbeidsongeschikt worden. Zo creëer je een vicieuze cirkel.’ Volgens Van Hootegem moet de politiek meer doen. ‘Bedrijven moeten hulpmiddelen krijgen waarmee ze zulke problemen kunnen oplossen. Zo zouden ze een beroep moeten kunnen doen op adviseurs die nadenken over hoe het werk beter georganiseerd kan worden. We moeten een systeem uitwerken waarin die mensen opgeleid worden, want dat gebeurt nu te weinig. Bovendien is er een wildgroei aan allerlei coaches. De overheid moet daar strengere eisen opleggen en kan bijvoorbeeld certificaten uitreiken.’

Volgens Ronse doen bedrijven en de politiek wel al grote inspanningen. ‘We zetten steeds vaker in op werkbaar werk door bijvoorbeeld jobtrainingen te stimuleren. Ook in KMO’s beweegt er veel. Het is waar dat talent steeds schaarser wordt door de aantrekkende economie. Maar daardoor is de sfeer in bedrijven positief en investeert men meer, ook in het personeel. Zo was ik onlangs in een bedrijf waar bandwerk gedaan wordt. De werknemers kregen er inspraak en mochten ergonomische tips geven. In tijden van laagconjunctuur wordt er meer bespaard. Door de economische groei zal er net minder ziekteverzuim zijn.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content