Kunstenaar Jan De Cock: ‘Ik ben romantisch, genereus, barok en sociaal. Alles wat nu niet hip is’

Jan De Cock: 'Ik ben romantisch, genereus, barok en sociaal. Alles wat nu niet hip is.' © Johan Blommaert
Els Van Steenberghe
Els Van Steenberghe Els Van Steenberghe is theaterrecensent.

Jan De Cock poot zijn werk neer in de straten van Frankfurt onder de noemer Sculpturecommunism: Everything For You, Frankfurt.

Waarom liggen er met bloedrode verf bespatte, driedimensionale achthoeken in de stad?

Jan De Cock: Ik noem het amforen. Hun vorm verwijst naar de vazen die in het antieke Griekenland ontworpen werden om basisstoffen zoals olie en graan in te bewaren. Mijn amforen zijn van gewapend beton. Ze moeten weer en wind weerstaan, en tegelijk is beton het materiaal waaruit mensen barricades optrekken tegen systemen waar ze niet meer in geloven. Barricades kunnen beschermen – denk aan de wegbarricades – en afschermen, zoals de muur tussen Israël en Palestina. Enkele sculpturen ogen als chaos. Je kunt er een verwijzing in zien naar de aanslagen in Europa, maar evengoed naar alles wat ons in de moderne tijd overkwam. De rode verf refereert ook aan het communisme.

De Cock: Frankfurt is het hart van de Europese, financiële markt en van het kapitalistische systeem. We weten intussen dat dit systeem niet feilloos is. Daarom hoort de stad thuis in de reeks die ik bundel onder de noemer Sculpturecommunism. De afgelopen vijf jaar reisde ik naar negentien steden, van Kiev tot Havana, waarin ik sculpturen in de publieke ruimte plaats. Kunst moet uit haar isolement gehaald worden, én als beeldhouwer krijg je weinig kansen om op locatie te exposeren. Per stad maakte ik ander werk. In Hongkong ligt Everything For You trouwens in het water. De politie wilde het weg, dus gaven we de werken een tweede leven in een rivier. (lacht)

Alles begint met schoonheid

We verdelen per locatie 180.000 gratis krantjes: de Memorial Papers. Daarin staat mijn manifest over hoe de kunst het kapitalisme kan bevechten, plus foto’s van de werken. In de Frankfurt-editie staat een foto die ik maakte aan de Main, bij Constantin Meuniers beeld van een rustende buildrager, Der Hafenarbeiter (een buil is een soort zak die havenarbeiders gebruiken, nvdr.). Elke dag passeerde er een Syrische vluchteling. Hij duwde zijn bezittingen voort in een kinderwagen die even rood was als mijn sculptuur. Ik fotografeerde het tafereel. De man staat er niet op, want het beeld moest niet over Syrië gaan, maar over de relatie tussen die kinderwagen en de buildrager. De foto toont hoe de lasten tegenwoordig gedragen worden door de mensen die niets hebben.

In 2004 vertimmerde u de leeszaal van de Gentse Boekentoren voor Denkmal 9. Met welk doel deed u dat?

De Cock: Ik wilde inbreken in de werkelijkheid. En dat doe ik nog steeds. Ik maak al twintig jaar hetzelfde werk. De wereld verandert, terwijl ik ervan overtuigd blijf dat alles begint met schoonheid. Kijk naar Brussel. De stad ligt er lelijk bij. Iedereen profiteert van de stad, maar wie doet iets voor haar? Ik streef naar schoonheid en vrijheid. Die eis ik op als kunstenaar, geef ik aan mijn publiek én aan leerlingen. Daarom richtte ik het Brussels Art Institute op. Het is mijn atelier en het huisvest een deel van de kunsthumaniora Sint-Lukas. Iedereen mag hier binnenwandelen.

Onder een roze hemel, zie ik.

De Cock: Als er geen horizon meer is, dan moet de kunst hem creëren. In tijden van grauwheid schilder ik het plafond roze. De kleur komt vaak terug in Everything For You. Op 26 oktober 2018 stopt de reeks met de twintigste editie in het Centre Pompidou. Ik ga er in dialoog met werk van mijn leermeester Constantin Brâncusi. En ik vier mijn twintigjarige kunstenaarschap, onder meer met een ‘reisgids’ over mijn odyssee langs de twintig steden. Dan start Colosseo Wallon, een portret van en samenwerking met Wallonië. Is mijn werk een portret van mezelf? Ja. Ik ben romantisch, genereus, barok en sociaal. Alles wat nu niet hip is. Maar later!

Sculpturecommunism: Everything For You, Frankfurt, van 30 juni tot september 2017. Info: www.jandecock.net, www.schirn.de, www.staedelmuseum.de

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content