Eigenlijk wilde Tom Lanoye al langer in debat met de wereld van banken en ondernemers. Zijn nieuwe roman geeft hem die kans. In Knack gaat deze week in gesprek met economieprofessor Paul De Grauwe.
De nieuwe roman van Tom Lanoye, Gelukkige slaven, neemt bankiers en economen in het vizier. Hij inviteerde daarom zelf economieprofessor Paul De Grauwe voor een tweegesprek. Waarom uitgerekend De Grauwe? ‘Ik houd van economen,’ zegt Lanoye. ‘Zeker als ze opschuiven in mijn richting.’ De twee zijn het in het interview opvallend vaak met elkaar eens. In die mate dat de vraag rijst, of Paul De Grauwe nog wel een liberaal is.
De Grauwe: Zeker wel. Ik blijf fundamenteel liberaal, en ik denk dat Tom Lanoye dat ook is.
Lanoye: Dan toch een linksliberaal. (lacht) Nee, eigenlijk voel ik me veel meer een sociaaldemocraat. Ik vind het jammer dat links zich na de euforie over de val van het communisme zo in de verdrukking heeft laten werken. In die zin ben ik voor een sterk en sociaal Europa, met sociale wetgeving op Europese schaal. De marktfundamentalist Frits Bolkestein was er indertijd voorstander van om de grenzen open te gooien voor de Polen, zodat hij gemakkelijker een loodgieter zou kunnen vinden voor zijn vakantiehuis in Frankrijk. Vijf jaar later opende Geert Wilders in Nederland zijn Polenmeldpunt. Het ene heeft onmiskenbaar met het andere te maken, want men had de noodzakelijke maatregelen niet genomen om de transitie vlot en op een sociaal faire manier te laten verlopen.
De Grauwe: De markt heeft deugden maar ook tekortkomingen. Ze beloont mensen die succes hebben maar wie niet mee kan, valt door de mazen. Daarom is er een instrument buiten de markt nodig om dat tekort te corrigeren: een sterke sociale zekerheid. Nu bestaat het gevaar dat die sociale zekerheid in deze crisis wordt afgebouwd, en dat zou rampzalig zijn. Een tweede tekortkoming van de markt is het milieu. Dat is misschien nog het grootste probleem. Waarom? Omdat degene die vervuilt daar niet voor wordt gestraft. Om dat recht te trekken, is er ook een instantie buiten de markt nodig. Een politieke instantie die sterk genoeg is om als scheidsrechter op te treden en die de druk van belangengroepen kan weerstaan.
Lanoye: Dan kom je vanzelf uit bij een ideologische vraag, die ook een breuklijn vormt tussen links en rechts. Sommige mensen vinden dat de overheid niet als een scheidsrechter kan optreden, anderen vinden van wel. Ik ben dan misschien geëvolueerd in de links-liberale richting maar als ik u zo hoor, bent u toch opgeschoven naar links. De crisis heeft in de hoofden dan toch iets veranderd. (AP/HvH)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier