‘Hoe kan Sven Gatz bewijzen dat zijn Burgerkabinet meer is dan marketing?’

Lies Corneillie voelt wel animo voor het ‘Burgerkabinet’ van Sven Gatz. Maar gewoon ‘wat inspraak’ over ‘cultuurparticipatie’, terwijl de Vlaamse regering net zwaar bespaart op culturele organisaties, overlegorganen, steunpunten, dat is ongeloofwaardig. Enkel met een duidelijk engagement van de minister en een rol voor bestaande initiatieven, zal het Burgerkabinet meer zijn dan een marketingstunt.

Geachte Minister,

Beste Sven

Interessant. Dat dacht ik toen ik zondag hoorde over uw Burgerkabinet. Goed beleid ontstaat immers niet in de hoofden van politici of aan de bureaus van ambtenaren, maar in interactie met mensen. Democratie is niet eenmaal om de x-aantal jaar een bolletje gaan inkleuren en pas bij de volgende verkiezingen terug een mening mogen hebben. Je stem telt in het beste geval elke dag. Hoe je als burger de dingen beleeft, is cruciaal bij opmaak van goed beleid.

Uw burgerkabinet dus. Als ik docent was aan een Faculteit politieke en sociale Wetenschappen, sociaal werk of cultuurmanagement, zou ik u dankbaar zijn voor deze case. Ik zou spontaan heel wat examenvragen of opdrachten kunnen bedenken om aan studenten voor te leggen. Over de zin en onzin van participatie. Over ideologie en breuklijnen. Over spanningsvelden en maatschappelijke tendensen.

Groot en sterk middenveld

Onze samenleving is een constante interactie tussen overheid, media, burgers, bedrijven en verenigingen. Een van de rijkdommen is een groot en sterk middenveld. Enerzijds de klassieke, verankerde organisaties met tientallen jaren ervaring en anderzijds tal van nieuwe organisaties: etnisch-culturele verenigingen, socio-culturele bewegingen, sociaal-artistieke gezelschappen, noem maar op. Initiatieven zoals Hart boven Hard en State of the Arts.

Hoe ga je als beleidsmaker om met dat klassieke middenveld, met die nieuwe organisaties en netwerken én met de niet-georganiseerde burger die ook meer en meer zijn stem wil laten klinken?

Het is volgens mij geen kwestie van kiezen tussen middenveld of individu, maar van een nieuw evenwicht vinden. Het zijn trouwens ook die middenveldsorganisaties die zorgen voor sterke burgers die zich engageren en kunnen opkomen voor hun mening. Dat las je al in een vorige bijdrage aan dit Schaduwparlement.

Nieuw evenwicht

Moeten we ons laten verlammen door dat spanningsveld? Absoluut niet. Dat nieuwe evenwicht zullen we pas vinden door te experimenteren, te leren en te verbeteren. Wel doen dus, dat Burgerkabinet, maar niet zonder na te denken.

Heeft u echt goed nagedacht, wanneer u dit Burgerkabinet in het leven riep ten tijde van besparingen? En heeft u goed nagedacht over de relatie tussen het Burgerkabinet en het middenveld? Over de keuze van het thema ‘Cultuurparticipatie’?

Want u wil antwoorden op de vragen ‘Waarom nemen burgers deel aan culturele activiteiten of waarom net niet?’ of ‘hoe kan de drempel voor cultuurparticipatie verlaagd worden?’ In de sector die bij uitstek werkt aan cultuurparticipatie is 4 tot 7,5% weggeknipt aan werkingsmiddelen en bij overlegorganen en steunpunten zelfs tot 25%. Cynisch toch? Ik denk zelfs dat u het Burgerkabinet kan bevolken met al wie de voorbije jaren een job verloor in de cultuursector.

Maximale betrokkenheid en inspraak

Het smaakt bitter en ruikt naar een poging om in tijden van besparingen de schijn hoog te houden. Vele organisaties, van de lokale verenigingen en burgerinitiatieven zoals Hart boven Hard, tot de strategische adviesraden en steunpunten doen reeds dagelijks voorstellen voor cultuurbeleid. Maar voorstellen zijn maar voorstellen.

Uiteindelijk beslist u als bevoegd Minister om daar wel of niet iets mee te doen. En de feiten spreken voor zich. Uw besparingshakbijl heeft bestaande inspanningen voor cultuurparticipatie ongedaan of zelfs kapot gemaakt.

Beste minister, bij Groen zijn we voorstander van maximale betrokkenheid en inspraak. Het is aan u om te bewijzen dat het Burgerkabinet meer is dan marketing. Dan heeft u aan ons een partner. Ik geef u dus het voordeel van de twijfel, maar niet zonder dit advies:

1. Leer uit de ervaringen van de G1000, Jongerenpact 2020, Burgerbegroting Antwerpen. Praat met onze collega’s die in District Antwerpen de burgerbegroting op poten hebben gezet. Luister naar de aanpak en naar de evaluatie. Wat liep bij hen mis, wat kon beter?
2. Waardeer het middenveld, passeer het niet. Nieuwe initiatieven zijn welkom, maar versterk ook de bestaande organisaties en initiatieven. Geef hen ook een rol in het burgerkabinet. Als schaduwparlement, bijvoorbeeld.
3. Wees duidelijk over de verwachtingen en de output. Bij de burgerbegroting was het duidelijk: ‘besteed 10% van onze begroting.’ Verwacht je een brainstorm, een advies, of mag het Burgerkabinet echt mee lijnen uitzetten? Wat is uw engagement ten aanzien van het Burgerkabinet? Dit burgerkabinet mag alleszins niet vrijblijvend zijn.

Ik denk graag met u mee.

Vriendelijke groet,

Lies