Johan Van Overtveldt (N-VA) wil de vennootschapsbelasting hervormen. Dat is een goede zaak, schrijft Ewald Pironet. Maar van de begroting op orde zetten lijkt niets in huis te komen.
Vragen moet je oplossen voor ze gesteld worden, daarna is het te laat. Het is zeer twijfelachtig of de regering-Michel deze wijsheid van de Franse socioloog André Siegfried ter harte heeft genomen in verband met de begroting. Vorige week werden in Knack drie dringende vragen gesteld over de gezondmaking van onze overheidsfinanciën. Het zijn drie cruciale kwesties die de regering al lang had moeten beantwoorden als ze ernstig begrotingswerk wil afleveren. Een: komt er een meerjarenbegroting? Twee: blijft de regering-Michel vasthouden aan een begroting in structureel evenwicht tegen 2018? En drie: komt er een vervolg op de taxshift?
Of er een meerjarenbegroting wordt opgesteld zodat we zicht krijgen op de te leveren inspanningen blijft hoogst onduidelijk. Op de vraag of de regering-Michel vasthoudt aan het structureel evenwicht tegen 2018 kwam geen helder antwoord, al lieten vicepremier Kris Peeters (CD&V) en minister van Financiën Johan Van Overveldt uitschijnen dat de regering deze onrealistische doelstelling kan laten varen. En komt er een vervolg op de taxshift? Er lekte een plan uit van Van Overtveldt die de vennootschapsbelasting wil verlagen tot twintig procent. Volgens fiscalisten zou dat ‘een fiscale revolutie’ betekenen. Maar hoe zal dat plan gefinancierd worden?
Het officiële tarief van de vennootschapsbelasting bedraagt in België 34 procent. Maar omdat er heel wat aftrekmogelijkheden bestaan, betalen bedrijven gemiddeld 26 procent vennootschapsbelasting. Van Overtveldt wil al die aftrekposten afschaffen en het vennootschapstarief verlagen tot 20 procent. Dat is een goede zaak, het gemiddelde tarief in de Europese Unie bedraagt 22,8 procent en België wordt dan een middenmotor. Veel belangrijker is dat al die aftrekposten eindelijk worden afgeschaft, want dat maakt ons fiscaal systeem veel te ingewikkeld en zelfs onrechtvaardig. Zo een vereenvoudiging dringt er zich ook in de personenbelasting op, waarop wacht de regering?
Vele kleine en middelgrote ondernemingen zullen blij zijn met de verlaging van de vennootschapsbelasting, want zij hebben niet de middelen om fiscale specialisten in huis te halen die hen kunnen helpen ontsnappen aan het hoogste tarief. Heel wat multinationals betalen nu veel minder dan twintig procent vennootschapsbelasting. Voor hen betekent de hervorming een belastingverhoging. Uit die hoek mag Van Overtveldt veel verzet verwachten en het is uitkijken wat er uiteindelijk van zal terechtkomen.
Terwijl de eerste taxshift, de verschuiving van de belastingen op arbeid naar consumptie, milieuvervuiling en vermogen, nog steeds een verlies betekent voor de overheidsfinanciën, dreigt de tweede taxshift een nog groter gat in de begroting te slaan. Daarom zou de roerende voorheffing opgetrokken worden van 27 naar 30 procent en wordt er gedacht aan een meerwaardebelasting op aandelen voor wie zijn bedrijf verkoopt. Of dat zal volstaan is twijfelachtig.
De belastingverlaging voor de bedrijven zal dus betaald worden door beleggers en ondernemers. Schrandere waarnemers hebben er al op gewezen dat vooral Vlaanderen daarvoor zal opdraaien, want Wallonië en Brussel presteren op alle mogelijke economische parameters veel slechter en beterschap is niet in zicht. Het zijn dus vooral de kiezers van de N-VA en de Open VLD die dieper in hun portemonnee zullen mogen tasten.
Daarbij mogen we niet vergeten dat de regering Michel dit jaar 1,3 miljard euro moet vinden en volgend jaar 2,4 miljard euro. Extra belastingen zijn geen optie want ons overheidsbeslag is al torenhoog. Er zal dus beknibbeld moeten worden op de uitgaven. Om dat doordacht te doen, moet het onvermijdelijke debat over de kerntaken van de overheid worden gevoerd: wat moet onze overheid nog doen? Pas daarna kan er ernstig worden nagegaan waar en hoe er kan worden bespaard.
De regering-Michel gaat het debat over de kerntaken helemaal uit de weg. Het valt te vrezen dat ze net als voorgaande regeringen met veel hocus pocus de noodzakelijke miljarden tevoorschijn zal toveren. Dat zou beschamend zijn voor een regering die ‘de begroting op orde zetten’ als een van haar prioriteiten naar voren schoof en vooral voor de N-VA, dat jarenlang uithaalde naar ‘het rampzalig begrotingsbeleid van de PS’. Zou iemand daar zich al afgevraagd hebben of hun geloofwaardigheid niet in het gedrang komt?
EWALD PIRONET is senior writer van Knack
Vooral de kiezers van de N-VA en Open VLD zullen dieper in hun portemonnee mogen tasten om de verlaging van de vennootschapsbelasting te betalen.
