Hoe de UGent de braindrain in Zeeland moet tegengaan

© iStock
Dominique Soenens
Dominique Soenens Freelancejournalist

De Nederlandse provincie is het vertrek van talent beu. Jongeren die in Gent studeren, komen hopelijk sneller terug dan wie dat doet in Rotterdam, Utrecht of Amsterdam.

De Gentse universiteit en de provincie Zeeland voeren gesprekken over een mogelijke samenwerking. Die moet er onder meer moet toe leiden dat jongeren in de Nederlandse provincie vlugger aan de Gentse universiteit denken om verder te studeren.

De Zeeuwse bevolking krimpt al sinds enkele jaren door het wegtrekken van jongeren die elders gaan studeren en niet meer terugkeren. Zeeuws-Vlaanderen heeft slechts één hogeschool (Hogeschool Zeeland) en één universiteit op bachelor-niveau (University College Roosevelt), waardoor de meeste verder studerende jongeren wegtrekken. In Zeeland ligt het percentage hoger opgeleiden als gevolg daarvan lager dan in de rest van Nederland. Voor de Nederlandse provincie is dat een bedreiging voor het vestigingsklimaat en de leefbaarheid. Meer hoger onderwijs aanbieden is een uitgelezen manier om die leegloop tegen te gaan, is nu het idee.

De universiteit van Gent denkt die leemte te kunnen opvullen. Dat doet ze nu al voor West-Vlaanderen, waar UGent actief is in onderzoek over voeding, energie en mariene en maritieme thema’s. UGent denkt in Zeeuws-Vlaanderen aan samenwerkingsverbanden in haven en logistiek, energie en water, landbouw en voeding, zorg en toerisme. Onder de vlag ‘Campus Zeeland’ wil de provincie in nauw contact met de bedrijfswereld een academische bachelor uitbouwen en een onderzoekgemeenschap opstarten. Daarbij kijken de initiatiefnemers in de eerste plaats naar Vlaanderen en meer bepaald Gent. Er waren al gesprekken tussen gedeputeerden van Zeeland, de strategische cel van de provincie, de decaan van de Hogeschool Zeeland en de Gentse universiteit.

Als we het slim aanpakken, komen we niet tot een versnippering, maar tot een versterking.

Koen Goethals, academisch beheerder UGent

De gesprekken kwamen vorig jaar in een stroomversnelling, nadat de commissie-Balkenende in juni 2016 in een rapport de pijnpunten van Zeeland in kaart bracht en oplossingen naar voor schoof. Voormalig premier Jan-Peter Balkenende – zelf een Zeeuw, hoogopgeleid en niet langer in Zeeland wonend – kwam tot de conclusie dat er honderd miljoen euro nodig is om de economie van de provincie te versterken. Balkenende adviseerde in te zetten op de circulaire (duurzame) economie, de energietransitie en watertechnologie – waarvoor Zeeland een proef- en exportgebied kan worden, een tweede ‘university college voor techniek en innovatie’ dat nauw samenwerkt met het bedrijfsleven, samenwerking van de Zeeuwse havens met Gent en Rotterdam en een verdere ontwikkeling en vernieuwing van het toerisme, verbonden met de zorg.

De samenwerking met Zeeland stond onlangs op de agenda van de raad van bestuur van de Gentse universiteit, waar zowat iedereen laaiend enthousiast is over een samenwerking. ‘UGent mag zich niet laten inkapselen in West-Vlaanderen’, zegt academisch beheerder Koen Goethals. ‘Door een samenwerking met Zeeland kan er een versterking komen van onze belangen. Als we het slim aanpakken, komen we niet tot een versnippering, maar tot een versterking.’

‘De bachelors die nu in Middelburg studeren, gaan vaak naar Utrecht, waar zich de moederuniversiteit van de University College Roosevelt bevindt, maar UGent kan evengoed iets aanbieden.’ Bedoeling is om te komen tot een gemeenschappelijke onderzoekagenda en van daaruit naar een onderwijsagenda, aldus Goethals. Op dit moment bestaat er aan UGent al een multidisciplinaire master havenwetenschappen waar Zeeland aan meewerkt.

Op dit moment is er al een samenwerking tussen de ziekenhuizen van Zeeland en onder meer UZ Gent, die vlot verloopt.

Zeeland heeft niet de ambitie om zelf masteropleidingen aan te bieden. Daarvoor is de bevolking van de provincie met 380.000 inwoners te klein. Het doel is wel dat studenten die hun opleiding starten in Zeeland met een academische bachelor tijdens hun master terug keren naar een onderzoekscentrum voor het maken van hun masterproef.

Om die reden wil Zeeland onderwijs koppelen aan onderzoekscentra en hebben ze spin-offs op het oog. Voor het aanbieden van masteropleidingen kijkt de provincie naar UGent. Op dit moment studeren er in alle richtingen en opleidingen samen 113 studenten uit Zeeland aan de Gentse universiteit. Wellicht zijn het er meer, omdat er bij dat cijfer enkel naar de vaste woonplaats gekeken wordt. Toch beseft de Gentse universiteit dat het niet om een grootschalig project gaat, zegt Koen Goethals. ‘Zeeland is een dun bevolkt gebied, waar je moet verder bouwen op wat er al is.’ Op dit moment is er al een samenwerking tussen de ziekenhuizen van Zeeland en onder meer UZ Gent, die vlot verloopt. Ook daarin zien Zeeland en UGent een argument om een samenwerking op te zetten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content