‘De vrijmetselarij wordt te veel macht toegeschreven’

Sociale partners hebben veel meer macht dan de loges, zegt historicus Jimmy Koppen (VUB). ‘Toch vermoeden veel mensen dat er in de loge grote complotten worden gesmeed, terwijl ze in werkelijkheid maar een voetnoot in de politieke geschiedenis is.’

Heeft de loge in Gent invloed op de rechtspraak? Bijvoorbeeld om bevriende personen te ondersteunen of om tegenstanders van de loge te dwarsbomen?

Paul C. A. De Maere, Sint-Pieters-Leeuw

Jimmy Koppen: We mogen er toch van uitgaan dat de rechterlijke macht onafhankelijk is, we leven tenslotte niet in een dictatoriaal regime. Dat soort complotdenken schrijft de vrijmetselarij veel te veel macht toe. De loge is iets mysterieus en ongrijpbaars en daardoor een ideale voedingsbodem voor zulke theorieën. Maar die zijn dus nonsens. Wat wél klopt, is dat bij de invulling van sleutelposities – in de magistratuur bijvoorbeeld – kan worden gekeken naar de ideologische achtergrond. Maar een liberale magistraat wordt er toch ook niet van verdacht dat hij gelijkgestemden bevoordeelt?

De loge is niet democratisch en heeft toch veel invloed, luidt een terechte kritiek. Maar is dat probleem niet nog groter bij organisaties zoals de sociale partners? Die beslissen over zowat alle sociaal-economische kwesties, zonder verkozen te zijn.

Jan Paulussen, Oelegem

Koppen: Het klopt dat sociale partners, zoals vakbonden en werkgeversorganisaties, veel meer macht hebben dan ‘de loge’ – er bestaat trouwens niet zoiets als één loge. De sociale partners worden nauw betrokken bij de politieke besluitvorming, en de vrijmetselarij helemaal niet: die stelt in het grotere geheel niets voor, ze is maar een voetnoot in de politieke geschiedenis. Ik vind dus niet dat de loges ‘democratisch’ moeten zijn. De meeste loges zijn vzw’s en hebben een bestuur dat uit de eigen leden bestaat. Overigens, wat dat lidmaatschap betreft, zijn de loges wel vrij democratisch: het kost je 250 à 300 euro per jaar om lid te zijn. Heel redelijk, zeker in vergelijking met exclusieve serviceclubs.

Bent u zelf lid van een loge of bent u het ooit geweest?

Frans Denissen, Mechelen

Koppen: Ik ben nooit lid geweest en zal het ook nooit worden. Ik krijg die vraag geregeld, maar ik blijft ze vreemd vinden: ik doe ook onderzoek naar kloosters, maar niemand zal me vragen of ik ooit ben ingetreden als pater.

Is de loge met zijn rituelen, symbolen en beslotenheid nog van deze tijd?

Edwin Coremans, Herentals

Koppen: Natuurlijk niet. Maar dat kun je ook zeggen van de eucharistieviering, de hermelijnen toga’s van rechters van het Hof van Cassatie of het militaire defilé op 21 juli. Voor degenen die daar zelf deel van uitmaken, zijn zulke rituelen en symbolen zeer relevant. Het is een traditie van drie eeuwen oud, die een bepaalde gemeenschap creëert. Als je die rituelen en symbolen zou weglaten, wat blijft er dan nog over? Dan kun je net zo goed lid worden van het Davidsfonds, daar worden ook voordrachten gehouden.

VOLGENDE WEEK

Moeten banken strenger worden op woonleningen? Stel uw vraag aan economieprofessor Erik Buyst (KU Leuven).

Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.

Door Stefanie Van den Broeck

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content