Het Suikerfeest binnenkort als Belgische feestdag?

Het islamitische Suikerfeest duurt drie dagen. Het einde van de ramadan wordt druk gevierd. Tijd voor een officiële feestdag?

Moslims vieren de tweede en derde dag van het Suikerfeest, door hen ook wel het ramadanfeest genoemd. Ze vieren het einde van de ramadan vooral door de hele familie te bezoeken, maar niet iedereen heeft daar de tijd voor. Daarom heeft de Duitse stad Hamburg beslist om islamitische feestdagen officieel te erkennen. In België vraagt de moslimgemeenschap er niet om, al zou het vanuit een pragmatisch standpunt welkom zijn.

Meryem Kanmaz: ‘Een officieuze feestdag’

Meryem Kanmaz, inhoudelijk expert van het expertisecentrum voor islamitische studies Mana vzw, ziet inderdaad een vraag vanuit de moslimgemeenschap. “Op een islamitische feestdag zoals het Suikerfeest en het Offerfeest blijven in zogenaamde ‘zwarte’ scholen de schoolbanken soms leeg. Veel werknemers nemen ook vrij. Het is dus de facto een officieuze feestdag”.

De argumenten voor een feestdag zijn zowel van democratische als pragmatische orde. Een officiële dag houdt rekening met de gelijkheid van erediensten en reguleert de bestaande situatie die vooral op scholen voor wanorde zorgt.

Een debat over hoe die nieuwe feestdagen ingepland zouden moeten worden is volgens Kanmaz nog niet aan de orde. “We moeten zeker niet tornen aan de tien vaste feestdagen,” stelt Kanmaz. Een mogelijkheid is wel het toekennen van twee officieuze feestdagen, zoals het expertisecentrum zelf doet. Moslims kunnen die dan opnemen voor het Suikerfeest en het Offerfeest.

Claude van der Snickt van de FOD Arbeidsreglementering zegt dat de tien wettelijke feestdagen zijn vastgesteld in een KB van 1974. Om ze te veranderen, zou er een nieuw KB moeten komen, maar dat is theorie, aldus van der Snickt. “Wel zijn er akkoorden afgesloten met bepaalde landen (waaronder Marokko, Turkije en Algerije) waardoor werknemers aan hun werkgevers een dag afwezigheid kunnen vragen”. Ze krijgen dan geen loon, maar de vrije dag kan niet worden geweigerd.

Tommy Scholten: ‘Feestdagen worden nog gevierd’

Uit christelijke hoek komt er heel voorzichtige kritiek. Tommy Scholten, woordvoerder van de Bisschoppenconferentie, benadrukt dat de Kerk geen aanmerking kan maken op feestdagen omwille van de scheiding tussen Kerk en Staat. Het feit dat de ramadan niet altijd op dezelfde tijd gevierd wordt, kan wel een probleem worden, aldus Scholten.

Bovendien vieren Belgen de feestdagen nog wel, al dan niet op een christelijke manier. Scholten: “Als er op 15 augustus een processie gevierd wordt, dan zie ik dat er toch nog honderden mensen zijn. Ik denk dat de feestdagen de getijden volgen. Volgens mij is de meerderheid van de mensen uit onze omgevingen toch nog christelijk georiënteerd, ook al gaan ze niet allemaal naar de kerk”.

Twee verschillende tradities

Kanmaz is van mening dat de glijdende data van het Suiker- en Offerfeest geen probleem moeten stellen. “Pasen valt ook elk jaar op een andere dag”. Bovendien is er een kalender die het begin en het einde van de ramadan vast stelt. “Wel is het zo dat de Turken die kalender volgen, maar de Arabische traditie de beslissing van Theologen afwacht. Die moeten eerst de nieuwe maan zien alvorens ze het Suikerfeest afkondigen.” In praktijk komt dit erop neer dat Marokkanen het feest soms een dag vroeger of later vieren.

De islamitische gemeenschap komt niet naar buiten met de vraag om feestdagen. “Dit omwille van de verschillende opvattingen over het bepalen van de datum en omdat er andere prioriteiten zijn, zoals de erkenning van moskeeën”. (LR)