“Voor Wallonië ligt de oplossing in een federalisme met drie”, zegt Paul Delforge, historicus van het Institut Jules Destrée, het studiecentrum dat onderzoek verricht naar de geschiedenis en de regionale ontwikkeling van Wallonië.
Ziet u als gevolg van de institutionele crisis een heropleving van de wat marginaal geworden Waalse beweging?
PAUL DELFORGE: Kern van het probleem is dat het aloude dispuut in België, kiezen we voor een federale structuur met drie regio’s of met twee gemeenschappen, nog steeds niet is beslecht. Dat brengt ons bij de vraag: wat willen de Walen nou eigenlijk? Hebben die dan geen eigen wensen of verlangens? Zijn er echt alleen maar problemen met Brussel?
Volgens de Waalse logica moet Brussel als volwaardige regio worden erkend. Zolang daarover geen duidelijkheid is geschapen, blijft het voor Wallonië heel moeilijk om voor zichzelf nieuwe eisen te formuleren. Pas als de vraag over het aantal gesprekspartners is beantwoord, volgt de discussie over de bevoegdheden. Dé inzet voor Wallonië wordt dan wie de bevoegdheid over het onderwijs en de cultuur in handen krijgt.
Ook PS-voorzitter Elio Di Rupo evoceert tegenwoordig de mogelijkheid van een plan B, een Waalse – en Brusselse – toekomst zonder Vlaanderen. Wat denkt u daarvan?
DELFORGE: De historicus moet glimlachen als hij ziet hoeveel beroering de discussie over een zogenaamd plan B veroorzaakt. Want dat plan B is natuurlijk geen nieuw idee. Het duikt regelmatig op in de Belgische geschiedenis. Mag ik eraan herinneren dat de Waalse socialisten in 1947 naar aanleiding van een partijcongres een reeks goed voorbereide brochures hebben uitgegeven over mogelijke alternatieven voor België? Eén brochure ging over de onafhankelijkheid van Wallonië, een andere ging over de aansluiting van Wallonië bij Frankrijk, en nog een andere over het federalisme – dat waren de opties. Want dat is uiteindelijk de betekenis van een plan B: een alternatief voor de Belgische moeilijkheden. Het bijzondere vandaag is dat de voorzitter van de sterkste Franstalige partij die mogelijkheid opnieuw openlijk aan de orde stelt. (HRE)
