“Het land wordt gegijzeld door partijstrategie” (Dave Sinardet)

Politicoloog Dave Sinardet ergert zich aan het discours van de Vlaamse partijen die de bal blijven terugketsen in het kamp van verkiezingsoverwinnaars N-VA en PS.

Politicoloog Dave Sinardet wordt moedeloos van het trieste schouwspel rond de federale regeringsvorming waar we nu al een jaar lang getuige van zijn en waarin partijbelangen het meestal halen van het algemeen belang. Hij ergert zich bovendien aan het discours van de Vlaamse partijen die de bal blijven terugketsen in het kamp van verkiezingsoverwinnaars N-VA en PS. “Als blijkt dat één jaar na de verkiezingen de N-VA en de PS nog altijd geen akkoord kunnen vinden, wordt het tijd dat de andere partijen hun verantwoordelijkheid nemen en een nieuw project voorstellen”, aldus de Antwerpse professor. “Het probleem is dat Bart De Wever geen echte uitdagers heeft.”

Is er de afgelopen 12 maanden dan geen enkele vooruitgang geboekt?

Dave Sinardet: “Er is het voorbije jaar bijna enkel gesproken over een staatshervorming. Pas sinds enkele weken heeft formateur Elio Di Rupo ook het sociaal-economische luik op tafel gelegd. En aangezien er over die staatshervorming na één jaar nog altijd geen akkoord is kunnen we natuurlijk niet spreken van een fundamentele evolutie. Toch is er een zekere vooruitgang in die zin dat partijen zijn gaan nadenken over de concrete implicaties van zo’n staatshervorming. Zo hebben bijvoorbeeld CD&V en N-VA vastgesteld dat een splitsing van onderdelen van het sociaal beleid ook gevolgen heeft voor hun standpunt over Brussel: wil je de kinderbijslag splitsen, dan moet je op dat vlak de gemeenschapslogica opgeven in Brussel. Je moet een keuze maken en CD&V lijkt voor die symbolische splitsing van de kinderbijslag uiteindelijk toch Brussel deels te willen loslaten. Er is bovendien ook grotendeels een consensus over de splitsing van het arbeidsmarktbeleid en over de financieringswet werd vooruitgang geboekt. In plaats van met slogans te zwaaien, werden deze problemen nu ook concreet aangepakt. Al blijft men over de financieringswet nog steeds onzin verkopen, ook in de media, bijvoorbeeld door autonomie en responsabilisering steeds met elkaar te verwarren.”

“Maar eigenlijk moeten we constateren dat sinds januari, toen de nota van Johan Vande Lanotte werd afgeschoten, er maar heel weinig meer is gebeurd. In feite wordt ons land gegijzeld door het strategische spel van de partijpolitiek. Enerzijds wil N-VA, hoewel ze al lang niet meer in een akkoord gelooft, er niet uit stappen omdat ze bang is de zwarte piet doorgeschoven te krijgen, anderzijds durft ook CD&V om dezelfde reden niet zonder N-VA verder te gaan.”

Heeft Karel De Gucht gelijk met zijn uitspraak dat de Vlaamse partijen ‘de cheerleaders van de N-VA’ zijn?
Sinardet: “Ik denk dat men zelfs bij de N-VA vindt dat Karel De Gucht op dat punt gelijk heeft, ondanks de kritiek die de partij op zijn uitspraken heeft. De sterkte van Bart De Wever is tegelijkertijd de zwakte van de andere partijen. Er is geen enkele partijvoorzitter die op hetzelfde niveau als De Wever staat en die nog de ambitie lijkt te hebben om de grootste partij van Vlaanderen te worden. Men zal zichzelf heus niet sterker maken door achter een ander te gaan staan. Er heerst integendeel een soort verlamming. De andere partijen lijken vooral bezig te zijn met de angst om bij de volgende peiling 0,5 procent te verliezen in plaats van met de ambitie om op langere termijn een eigen project uit te bouwen en te proberen marktleider te worden. Dat doe je namelijk door het op te nemen tegen de huidige marktleider, Bart De Wever, zoals Verhofstadt deed tegen Dehaene of zoals Leterme deed tegen Verhofstadt. De andere partijen blijven ook maar zeggen dat PS en N-VA hun verantwoordelijkheid moeten nemen omdat ze de verkiezingen wonnen. Ok, maar als blijkt dat ze één jaar na de verkiezingen nog altijd geen akkoord kunnen vinden, wordt het misschien tijd dat de andere partijen ook hun verantwoordelijkheid nemen en een nieuw project voorstellen. Het zonder de N-VA doen zou niet democratisch zijn? Tussen 1981 en 1988 zat de PS ook niet in de regering, terwijl dat de grootste Franstalige partij was.”

Hoe moet het nu verder?

Sinardet: “De socio-economische nota waar Elio Di Rupo momenteel aan werkt is een nieuw gegeven en kan mogelijk voor een nieuwe dynamiek zorgen. Het is echter afwachten wat er in die nota zal staan. Vraag is of Di Rupo bereid zal zijn om risico’s te nemen en daarbij enkele taboes te doorbreken. In de huidige onzekere situatie vrees ik daar wat voor. Mocht er inderdaad een consensus worden bereikt over het regeringsbeleid, zou men toch al een pak verder staan en wordt het misschien makkelijker om ook over de staatshervorming een akkoord te bereiken omdat die dan minder zal gezien worden als hét antwoord op alle problemen. Toch vrees ik dat nieuwe verkiezingen in het najaar hoe langer hoe meer onafwendbaar worden. De sleutel ligt bij de CD&V. Blijft zij de N-VA achterna hollen, zoals ze al sinds juni doet, dan gaan we naar de stembus. Of laat de CD&V de N-VA los als die eruit zou stappen en gaat ze met andere partijen in zee? Feit is dat de CD&V absoluut wil vermijden dat de federale verkiezingen samenvallen met de gemeenteraadsverkiezingen in 2012, omdat ze vreest dat die elkaar zullen beïnvloeden waardoor ze haar lokale machtsbasis zou verliezen.” (TE)