‘Het kortwieken van debatten is onbegrijpelijk voor een stad die zich een progressief laboratorium noemt’

Aan de vooravond van de perconferentie over de Gentse Feesten van het stadsbestuur, luidt Eric Goeman van de Gentse Feestendebatten de alarmbel over de geplande besparingen. ‘De beslissing om de subsidies aan de debatten te kortwieken zijn onbegrijpelijk voor een stad die zich graag laat voorstaan het progressieve stadslaboratorium van Vlaanderen te zijn.’

Twee weken terug verkeerden de stad Gent en haar burgers na het binnenhalen van haar eerste vaderlandse voetbaltitel in een ongeziene overwinningsroes. Een grote mensenmassa vierde op Pinksterzondag gretig en grondig feest. Het leek alsof de Gentse Feesten dit jaar vervroegd werden ingezet. Waar sommigen nog steeds in een overwinningsroes verkeren, zijn enkele Gentse organisaties die sinds jaar en dag de Gentse Feesten ook een culturele en maatschappelijke functie geven ondertussen op slag nuchter.

De stad Gent heeft zonet – en dit is 7 weken voor de start van de Gentse Feesten – de verdeling van de subsidies voor de komende editie bekend gemaakt. Enkele cijfers doen bij heel wat Gentse en Vlaamse cultuur- en opiniemakers de wenkbrauwen fronsen: MiramirO ziet haar ondersteuning in 3 jaar tijd met iets minder dan iets minder dan 41.000 euro (of 21%) slinken, een straattheaterfestival dat ieder jaar telkens 45.000 mensen laat genieten van ontroerende en verrassende voorstellingen.

Maar niet alleen grote cultuurorganisaties worden getroffen, ook kleinere initiatieven met een typisch Gentse inslag moeten op de schop. De cursiefjeswedstrijden Michel Casteels en Polleke Pluym dreigen te verdwijnen. Toegegeven, de spektakelwaarde van dergelijk initiatieven verdwijnt in het niets in vergelijking met de grote commerciële broertjes uit de Gentse Feestenprogrammatie, maar het zijn wel initiatieven die nauw aansluiten bij het oorspronkelijke volkse en spontane karakter van de Gentse Feesten tot bloei gebracht door wijlen Walter De Buck, volkszanger en rebel. Stilaan dreigt de eigenheid van de Gentse Feesten enkel nog te bestaan uit het decor en niet meer uit de programmatie.

Trefpunt vzw verliest dit jaar bijna 20% van haar middelen. En de Gentse Feesten debatten – die jaarlijks een 80-tal prominente sprekers uit Vlaanderen en Nederland voor een breed publiek laat debatteren moet het dit jaar met een projectsubsidie van 1.474,41 euro doen. Een Gents pannenkoekenhuis krijgt nota bene een projectsubsidie van 1.650 euro om Café Chantant te programmeren. Niet dat we dit de tearoom niet gunnen en we hebben geen enkel bezwaar tegen Café Chantant maar het vertelt veel over de waardeverhoudingen die het Gentse stadsbestuur (onder auspiciën van “Gentse Feestenburgemeester” Christophe Peeters, tevens schepen van Financiën, Feesten, Middenstand en Innovatie) via een speciale commissie in de verdeling van deze middelen hanteert.

Het is zonneklaar dat de toekomst van de debatten ernstig in gevaar komt. De besparingen die Trefpunt moet doorvoeren zal ook intern bij hen tot een discussie leiden over het al of niet verder bestaan van de debatten. ‘Alles van waarde is weerloos’ prijkt er op de gevel van Trefpunt, maar iedereen weet dat de ernstige zaken in deze tijden als eersten in gevaar komen wanneer er bespaard moet worden. De voorbije jaren werd tijdens de debatten op excellente wijze door meer dan één spreker gewag gemaakt van de verschuiving die we door maken in de richting van een spektakelmaatschappij. Het organiseren van een tegensprekelijk debat fungeert in dit soort samenleving als een ambetant soort stoorzender die dissonante geluiden produceert.

De recent genomen beslissingen hangen als een strop om de nek van enkele spraakmakende Gentse culturele organisaties. Wie kwaliteitsvol werk wil verrichten in ons werkveld moet maanden op voorhand artiesten, sprekers en organisaties kunnen vastleggen. Duurzaam ondernemen heet zo iets.

Het jaarlijkse aanvraagsysteem en de heel late bekendmaking van de subsidieverdeling maakt een kwaliteitsvolle en ernstige manier van werken quasi onmogelijk. Het brengt de organisaties op financieel en beheersmatig vlak in zwaar weer. Gent gaat graag door als ‘creatiestad’. De timing en de verdeling van de subsidies doen ons dit positieve imago ernstig in vraag stellen.

De beslissing om de subsidies aan de debatten te kortwieken zijn onbegrijpelijk voor een stad die zich graag laat voorstaan het progressieve stadslaboratorium van Vlaanderen te zijn. Zonder de Gentse feestendebatten verliezen de feesten één van hun progressieve ankerpunten. Het is één van de laatste plekken in Vlaanderen waar een debat buiten de lijntjes nog mogelijk is. Als de debatten verdwijnen, verschralen niet alleen de Gentse Feesten, maar ook het democratische debat in Vlaanderen. We weten wat de aanbevelingen zullen zijn van de beleidsmakers: crowdfunden jongens en meisjes!

Het spel van de vrije markt

Nadat twee decennia lang bedrijven werden aangespoord de winnaars van de verliezers te scheiden via het spel van de vrije markt wordt de hete aardappel nu doorgeschoven naar de individuele burger. Dat de burger verantwoordelijkheid heeft en ook moet nemen staat buiten kijf, maar het blijft een verschuiving van de verantwoordelijkheid van de stedelijke overheid naar individuen die de winnaars en verliezers zullen kiezen. De winnaars zullen tevreden zijn, de verliezers veel minder.

De verantwoordelijkheid voor het voortbestaan van de Gentse Feestendebatten hoort in de eerste plaats niet de verantwoordelijkheid te zijn van individuele burgers, wel van een overheid.

Het doet een overheid bewust kiezen om tegensprekelijk debat en discussie als een volwaardig en noodzakelijk onderdeel van ons publieke domein te beschouwen. Het kan nooit de bedoeling zijn dat de overheid zich terugtrekt terwijl de markt overneemt.

De keuze voor de verdediging van de Gentse Feestendebatten en alle culturele kwaliteit op de Gentse Feesten is een keuze tegen de commerciële verkleutering en voor de democratie.

Indien Gent haar progressieve beleid en cultuur verder wil etaleren zal zij volop de kaart van de democratie moeten trekken. De debatten zijn een speerpunt van een kritische democratie.

“Hou de Gentse Feesten gratis” is niet alleen een sterke slogan maar ook een sterk sociaal cultureel model dat sinds jaren door het stadsbestuur gepromoot wordt om de privatiseringstendensen tegen te gaan.

Maar niet alleen koken kost geld, ook de democratie.

Indien we willen dat de Gentse Feestendebatten gratis blijven zal er gekozen moeten worden.

‘Geen woorden maar daden’ wordt er in veel voetbalstadions gezongen!

De Gentse Feestendebatten moeten blijven. Meer dan ooit. Gratis.

***

Deze opinie werd ondertekend door:

Eric Goeman, coördinator/moderator Gentse Feestendebatten

Hendrik Vos, professor Europese politiek UGent.

Gita Deneckere, hoogleraar geschiedenis UGent

Etienne Vermeersch, Prof. em. UGent, moraalfilosoof

Eric Corijn (prof. em. Sociale en culturele geografie VUB; directeur Cosmopolis) l

Ronald Commers , Em. Prof. Dr. UGent

Manu Claeys, voorzitter stRaten-generaal

Dominique Willaert, Victoria De Luxe

Anne Provoost, auteur

Geertrui Daem, auteur

Bernard Desmet, nationaal coördinator Masereelfonds

Jan Bundervoet, prof.em. KULeuven

Jo De Leeuw, moraalfilosofe

Francine Mestrum, Global Social Justice

Dr. Pascal Debruyne (Postdoctoraal onderzoeker UGent/ MENARG, Voorzitter RVB UitDeMarge VZW, bestuurslid van Samenlevingsopbouw Gent VZW en ROCSA VZW).

Freek Neirynck, Auteur/Perfesser Gensch, Tekstfoerniseur Pierke Pierlala

Frederik Evers, ere-vrederechter

Dirk Tuypens, acteur

Filip De Bodt, gemeenteraadslid LEEF

Sarah Hutse, Vzw. ’t UIlekot Herzele

Guido Deckers, ACV-propagandist

Tom De Meester, auteur van ‘Opgelicht. De energiezwendel van Electrabel & co’, energiewatcher PVDA.

Thomas Blommaert, uitgever EPO

Rik Pinxten, hoogleraar em. culturele antropologie en studie van religies UGent

Diane Vangeneugden, boekhandel De Groene Waterman

Meindert Fennema, emeritus hoogleraar Politieke Theorie aan de UvAmsterdam

Prof.dr. Jozef Pacolet, Hoofd Onderzoeksgroep Verzorgingsstaat en Wonen, HIVA Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, KULeuven Matthias Lievens, onderzoeker KULeuven

Stephen Bouquin, gewoon hoogleraar, universiteit Evry-Parisud

Famke Vekeman, Climaxi Vzw.

Ludo de Brabander, woordvoerder Vrede Vzw.

Peter Mertens, voorzitter PVDA

Walter Zinzen, journalist, auteur

Natan Hertogen, De Lege Portemonnees

Rita Mulier

Hugo Franssen, mede-initiatiefnemer Hart boven Hard

Ico Maly, Docent new media and politics Tilburg University & gastprofessor politiek en cultuur Ritcs Brussel

Karim Zahidi, filosoof Universiteit Antwerpen

Rudy De Meyer

Lieven De Cauter, professor cultuurfilosofie, RITCS & KULeuven

Michel Vanhoorne, coördinator LEF

Gie van den Berghe, gastprofessor ethiek, UGent

André Posman, baas van de ex-Rode Pomp klassieke concertzaal, Klara-ambassadeur

Francis Jorissen, journalist

Filip Paelman, voorzitter Grijze Geuzen Eeklo

Herman De Ley, emeritus UGent, lid van de Stuurgroep van BACBI

Didi de Paris, auteur

Marc Vandepitte, filosoof/politiek analist

Pieter Saey, ereprofessor Universiteit Gent

Femke De Cremer, Masereelfonds Gent

Kelly Franceus, Masereelfonds Oost-Vlaanderen

Chantal Van Laeken, Anjer vzw

Guido Cornelis, democraat en debatteur

Chokri Ben Chikha, artistiek directeur Action Zoo Humaine, post-doctoraal onderzoeker KASK

Chris Kesteloot, gewoon hoogleraar geografie KULeuven

Ferre Wyckmans, algemeen secretaris LBC-NVK

Stijn Oosterlynck, hoofddocent stadsociologie, Universiteit Antwerpen

Guido Lauwaert, zwerver