Vrije Tribune

‘Het is tijd dat we de achterkamerpolitiek nu stoppen en Uplace definitief schrappen.’

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

‘We moeten waakzaam zijn opdat de Vlaamse regering ons alsnog niet met een Uplace-light opzadeld’, schrijft Sander Barrez (PVDA).

Even recapituleren. Het voorziene project van 190.000 m² aan winkelruimte dat om en bij de 600 miljoen euro kost komt er hoogstwaarschijnlijk niet. De vernietiging van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) door de Raad van State lijkt de doodsteek te zijn voor Uplace. De Vlaamse regering had het liever anders gezien. Met het negatieve vonnis in het vooruitzicht had de Vlaamse regering een ‘bemiddelaar’ aangesteld. Of het alsnog lukt om in extremis een Uplace-light uit de brand slepen is niet uitgesloten. Het Uplace-project is een vergiftigt geschenk voor de regio. Ja, zelfs een light-versie. Om te achterhalen waarom dit project zonder draagvlak toch zolang werd doorgeduwd zoomen we dieper in op de lange arm van de betonlobby. De achterkamerpolitiek die onze democratie buiten spel zet, moet stoppen. In het Uplace-dossier en daarbuiten. Maar eerst, wat is er mis met dit project?

Verkeers- en hartinfarcten

De gemiddelde Belg leeft een jaar minder lang door toedoen van de slechte luchtkwaliteit in ons land. In de door verkeer geteisterde Noordrand ligt dat cijfer wellicht hoger. Mark Carpels, milieuadviseur van de Vlaamse overheid geeft aan dat het Uplace-project de luchtvervuiling in de regio nog zou doen toenemen. ‘Het toelaten van extra verkeer zal dan ook leiden tot extra kansen op sterfte’, zo besluit hij. Moorddadig? Zeker en vast. Naast een dalende levensverwachting heeft luchtvervuiling nog tot effect dat er meer kinderen prematuur geboren worden en diabetes krijgen, er meer hartinfarcten voorkomen, de spermakwaliteit daalt, … Daar komt bij dat we met al dat extra verkeer nog langer in de fille zullen staan. Ondanks geplande verbredingswerken zou de Brusselse ring met de komst van Uplace verder dichtslibben.

Meer shoppen?

Ook voor middenstand in de noordrand staat er heel wat op het spel. Wat mensen in Uplace kopen, kopen ze nergens anders, toch? Voor vele winkels betekent dat de sluiting, wat banenverlies en verloedering in de nu reeds geteisterde handelskern van pakweg Vilvoorde tot gevolg zal hebben. Als zelfs middenveldorganisatie UNIZO aan de alarmbel trekt is dat een teken aan de wand. Bovendien is het goed om even te kijken hoe het dat andere shoppingcentrum op amper vijf kilometer van Uplace vergaat. Docks Bruxsel trekt niet alleen weinig volk aan. Meteen na de opening stond het al te koop. Voeg daar nog de plannen van nog een ander shoppingcentra, NEO, aan toe en je moet vaststellen dat het hele Uplace-project gewoonweg waanzinnig is.

De betonlobby aan zet?

Een mens vraag zich af waarom dit megalomane project nog niet vroeger gestopt is? Om daar op te kunnen antwoorden kijken we even wie er achter zit. Voorzitter van Uplace is allround Businessman Bart Verhaeghe: ondernemer, vice-voorzitter van de Belgische voetbalband, voorzitter Club Brugge en gulle sponsor van de liberale denktank Itinera. Daarnaast is ook Lorin Van Parys (Vlaams Parlementslid N-VA) één van de drijvende krachten achter het omstreden winkelcentrum. Parys was van 2007 tot 2014 Chief Operating Officer voor Uplace.

Men kan zich dan ook de vraag stellen of het toevallig is dat uitgerekend N-VA er van alle partijen het hardst op gebrand is om dit project er door te krijgen? Econoom Paul de Grauwe hekelt de grote verwevenheid tussen politici en projectontwikkelaars. ‘Er is een situatie ontstaan waarbij projectontwikkelaars die commerciële belangen hebben, blijkbaar politici overtuigd hebben om publieke investeringen te doen die de winstgevendheid van dat project moeten bevorderen’, zo stelt hij.

In het Uplace dossier gaat die beïnvloeding wel heel ver. Zo berekenden de professoren Boussauw en Lauwers dat 85% van de bezoekers van Uplace met de auto zal komen. Milieuorganisatie Greenpeace verwacht zo’n 25.000 extra auto’s per dag. Touring schat dit aantal zelfs op 30.000. Het studiebureau Antea Group dat voor Uplace werkt ziet dat anders. Wanneer de aanleg van een treinstation en een bus tot uitvoering zou gebracht worden zijn er geen bijkomende effecten voor de mobiliteit zo stelt het bureau. We laten hier even buiten beschouwing dat deze investeringen op rekening van de belastingbetaler zouden komen te staan. Los hiervan zou je denken: leuk geprobeerd Uplace. Tot je vaststelt dat de Vlaamse regering zich uitgerekend op deze studie beroept in plaats van de serieuze experten te horen.

De belastingbetaler betaalt de factuur?

‘Het heeft ermee te maken dat politici en projectontwikkelaars elkaar heel dikwijls ontmoeten: op recepties, in de business seats van voetbalstadions, enzovoort. Er ontstaat een cultuur waarbij politici de belangen van die projectontwikkelaars gaan identificeren als de belangen van Vlaanderen in zijn geheel’, aldus De Grauwe.

Deze uitspraak is bij uitstek van toepassing op het Uplace-dossier. Vandaag weten we dat de N-VA er geen probleem mee had om 35 miljoen euro aan Uplace aan te bieden, aangezien het project dreigde vast te lopen. Dat was 2015. In overleg met Uplace ging de regering-Bourgeois nu volop voor een Uplace-light. Indien dit project het niet haalt wordt de rekening doodleuk doorgestuurd naar jou en mij. Uplace heeft zich ondertussen goed ingedekt en de Vlaamse regering heeft zich gewillig laten rollen. Bij definitieve schorsing van dit waanzinnige project kan Uplace een forse schadevergoeding eisen van de Vlaamse regering. Maar kom, daar leidt onze gezondheid tenminste niet onder.

Sander Barrez is lijsttrekker voor PVDA in Vilvoorde

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content