Het gaat echt helemaal fout met de GAS-boetes

Dat het echt helemaal fout gaat met de GAS-boetes, dat er echt wel sprake is van machtsmisbruik en willekeur, wordt om de haverklap geïllustreerd door GAS-boetes die worden uitgedeeld voor de meest absurde en belachelijke feiten. Nog erger wordt het wanneer die GAS-boetes steevast worden ingetrokken als die individuele gevallen de media halen.

Premier Elio Di Rupo betreurt in een kerstinterview met Knack dat sommige gemeenten misbruik maken van de GAS-wet. Vicepremier Laurette Onkelinx stuurt een rondschrijven waarin ze zich afzet tegen de verlaging van de minimum leeftijd voor GAS-boetes tot 14 jaar, een speerpunt van de wet die haar partij mee heeft goedgekeurd. Burgemeesters kondigen aan dat ze hun politiereglementen gaan aanpassen om belachelijke bepalingen te schrappen. Nu de verstrenging van de wet in voege treedt, maken niet meer dan 4 burgemeesters op 589 gemeenten gebruik van de mogelijkheid om kinderen te bestraffen met een GAS-boete. Als het parlement zich de moeite hadden genomen om – voor de goedkeuring van de verstrenging van deze wet – een kleine evaluatie te maken van de excessen en het misbruik waartoe ze tot op vandaag al heeft geleid, dan hoefden al deze politici er nu allicht geen afstand van te doen.

Onze verkozen politici surfen heden ten dage mee op de golven van de publieke opinie, of, erger nog, op wat ze denken dat vandaag wordt gedacht door ‘de mensen’. Dat ze vaak geen flauw benul hebben van wat leeft bij de bevolking, werd al pijnlijk geïllustreerd na de regeringsonderhandelingen die meer dan 500 dagen aansleepten. Toen zei Laurette Onkelinx in alle ernst dat er uiteindelijk toch nog snel-snel een akkoord werd gevormd omdat de onderhandelaars vreesden dat er anders een burgeroorlog zou uitbreken. In deze regering zitten dus werkelijk mensen die zichzelf de geschiedenis in dromen als de behoeders van ons land voor een burgeroorlog.

De verstrenging van de wet op de GAS-boetes kwam er vanuit een verwrongen en overdreven reactie op het geklaag van ‘de mensen’ over hondenpoep, nachtlawaai, wildplassers, luidruchtige jongeren, lastige kinderen en alle mogelijke gedragingen van anderen die als overlast ervaren zouden kunnen worden.

In Antwerpen valt daaronder bijvoorbeeld een verstandelijk gehandicapte die op straat dwarsfluit speelt zonder vergunning. In Hasselt een jongere die op de leuning van een bankje zit. In Merchtem een kind dat voetbalt terwijl de duivenmelkers met hun duiven bezig zijn. In Mechelen iemand die een broodje eet in de portiek van een kerk. In Deinze iemand die opgeraapte confetti opnieuw in de lucht gooit.

Het was de publieke opinie dat onze politici tekort schoten omdat ons gerechtelijk apparaat al deze vormen van overlast – en in één ruk door ook alle vormen van kleine criminaliteit – onbestraft liet.

In een blinde ontkenning van de rechtstaat kregen burgemeesters en ambtenaren de macht om naar eigen goeddunken en willekeur op te treden tegen wat ze zelf mogen definiëren als overlast. Nooit eerder hadden zoveel organisaties uit het middenveld zich verzet tegen een wet. Nooit eerder werd dat verzet met zoveel onverschilligheid genegeerd. De politici in de Wetstraat lieten zich opjagen door de politici in de Dorpstraat om een maatschappelijk fenomeen aan te pakken door niet met één, maar met een hele batterij kanonnen op een mug te schieten.

Dat het echt helemaal fout gaat met de GAS-boetes, dat er echt wel sprake is van machtsmisbruik en willekeur, wordt om de haverklap geïllustreerd door GAS-boetes die worden uitgedeeld voor de meest absurde en belachelijke feiten. Nog erger wordt het wanneer die GAS-boetes steevast worden ingetrokken als die individuele gevallen de media halen.

Burgemeesters van onder meer Antwerpen, Lokeren, Mechelen en Hasselt hebben al gezegd dat ze de uitwassen gaan aanpakken. Belachelijke bepalingen moeten verdwijnen uit de gemeentereglementen. De Antwerpse burgemeester Bart De Wever zegt dat het systeem van de GAS-boetes in elkaar stuikt als er onophoudelijk absurde voorbeelden opduiken in de media.

Dat is precies wat nu bijna dagelijks gebeurt. Er komen altijd weer nieuwe belachelijke en absurde voorbeelden van compleet oneigenlijk gebruik van de GAS-wet aan het licht die keer op keer aantonen dat burgemeesters, gemeenteraden en lokale ambtenaren niet in staat zijn om zich in de plaats te stellen van de rechtstaat. Dat geen recht kan worden gesproken en geen straf kan worden opgelegd door iemand die je van de straat plukt en in een paars hesje steekt.

Door het aanhoudend protest en door de aanhoudende aandacht van de media voor belachelijke en schrijnende uitwassen van deze wet, veranderen vele politici het geweer van schouder.

Dezelfde verkozenen die de wet met een zo grote meerderheid goedkeurden, haasten zich vandaag om er afstand van te nemen. Burgemeesters die in het parlement voor de verstrenging van de wet stemden, durven er in hun gemeente geen gebruik van te maken. De verlaging van de leeftijd van 16 naar 14 jaar, goedgekeurd door een overweldigende meerderheid die er toen nog van overtuigd leek dat onze bevolking gegijzeld wordt door 14-jarige amokmakers, wordt uiteindelijk toegepast door 4 burgemeesters op 589 gemeenten.

Wordt het niet eens tijd dat het parlement samen met het in voege treden van de nieuwe wet een evaluatie maakt van alle excessen en misbruiken die er nu al geweest zijn? Jan Nolf, justitiespecialist en veelgelezen columnist op Knack.be, werd door de commissie Binnenlandse Zaken om advies gevraagd voordat de wet gestemd werd. Hij pleitte toen voor een moratorium en een grondige evaluatie. De commissie legde dat advies naast zich neer en het parlement stemde zonder reserves voor de wet. Als het advies van Jan Nolf was gevolgd, had Di Rupo in Knack niet hoeven zeggen dat een jongen die een stommiteit begaat niet noodzakelijk moet worden achtervolgd met een GAS-boete omdat men gamins ook gamin moet laten zijn.

Volg Eddy Eerdekens op Twitter