‘Zijn verzet was zinvol’, zegt Bogdan Vanden Berghe over het PS-boegbeeld.
Bogdan Vanden Berghe (11.11.11-directeur): In Vlaanderen en Wallonië kijken we nu veel kritischer naar handelsverdragen. Het debat leeft, en daarvoor mogen we Paul Magnette dankbaar zijn.
In Vlaanderen was het CETA-debat nochtans veel minder heftig dan in Wallonië. Omdat 90 procent van de Canadees-Belgische handel en investeringen via ons landsgedeelte loopt?
Vanden Berghe: Nee. Canada vertegenwoordigt welgeteld 1 procent van de buitenlandse handel van Vlaanderen: dat is evenveel als Togo. Dat het debat meer weerklank had in Wallonië, ligt onder meer aan politieke evenwichten. Er waren gewoon meer Waalse politici die zich terechte inhoudelijke vragen stelden.
Ondanks alles is de tekst van het verdrag uiteindelijk ongewijzigd gebleven. Bent u teleurgesteld?
Vanden Berghe: Nee, want er is wel degelijk iets veranderd. De bezorgdheden van de ziekenfondsen hebben aandacht gekregen. Het Hof van Justitie van de Europese Unie moet nagaan of CETA verenigbaar is met de Europese verdragen. Er is beloofd om het investeringshoofdstuk van het verdrag aan te passen. En de Europese Commissie heeft gegarandeerd dat de onafhankelijkheid van de arbitrage bij geschillen tussen multinationals en overheden wordt versterkt. Gebeurt dat alles niet, dan zal België CETA niet ratificeren. En wie weet zullen dan nog andere landen van mening veranderen. Behalve kritiek heeft Magnettes verzet tenslotte ook veel steun gekregen.
CETA wordt gezien als de opmaat voor TTIP, het vrij- handelsverdrag tussen de EU en de Verenigde Staten. Donald Trump, de nieuwe Amerikaanse president, heeft al beloofd dat hij dat verdrag zal tegenhouden. Was zijn verkiezings- overwinning in die zin goed nieuws voor u?
Vanden Berghe: Nee. Ze was slecht nieuws voor de hele wereld, om tal van redenen. Trumps polariserende stijl, zijn racisme en zijn vrouwenhaat zijn verwerpelijk. Om nog te zwijgen van zijn klimaatontkenning en zijn isolationisme.
Neem NAFTA, het handelsakkoord tussen de VS en Mexico. Dat heeft in de States vele tienduizenden banen gekost. Op het on- behagen daarover heeft Trump inderdaad volop ingespeeld, maar dat is het punt niet. Het punt is dat de vruchten van al die verdragen niet gelijk verdeeld zijn. Niet alleen in de VS en Europa groeit de scepsis, maar ook in ontwikkelingslanden. Zo hebben Nigeria en Tanzania geweigerd om handelsverdragen met de EU te ondertekenen, omdat ze vrezen dat die hun ontwikkeling in de weg staan. Zulke terechte bezorgdheden kunnen we maar beter ernstig nemen. We moeten TTIP stopzetten of alleszins drastisch bijsturen. Maar dat zou zeker niet van Donald Trump mogen afhangen.
Tekst ERIK RASPOET
‘We moeten TTIP stopzetten of drastisch bijsturen. Maar dat zou niet van Donald Trump mogen afhangen.’
