Helft van de Vlamingen woont in gebied met te veel fijn stof

© belga

Vlaanderen haalt de meeste Europese doelstellingen voor luchtkwaliteit, maar scoort ondermaats op het vlak van de impact op de gezondheid, wat door de – strengere – advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt bepaald. Dat is de conclusie van het nieuwe rapport over de luchtkwaliteit in Vlaanderen van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Vooral voor fijnstof en ozon zit Vlaanderen nog met een probleem, maar ook voor stikstofdioxide en zwaveldioxide halen we de WHO-normen niet.

De Vlaamse Milieumaatschappij begint haar rapport voor 2016 met een positieve noot. Het ‘lokale, Vlaamse en Europese beleid van de afgelopen decennia heeft geleid tot een gestage verbetering van de luchtkwaliteit in Vlaanderen’. Enkel voor stikstofdioxide en zware metalen noteerde Vlaanderen vorig jaar op een aantal plaatsen een overschrijding van de Europese doelstellingen.

Maar de gezondheidsimpact – die door de veel strengere normen van de Wereldgezondheidsorganisatie worden bepaald – vertellen een ander verhaal. Vooral voor fijnstof, ozon, stikstofdioxide en zwaveldioxide zit Vlaanderen met een probleem, klinkt het. Op heel wat plaatsen zijn de concentraties daarvan nog te hoog.

Getoetst aan de Europese normen, zit Vlaanderen over de hele lijn goed wat de daggrenswaarde voor PM10 (partikeltjes kleiner dan 10 micrometer fijnstof) betreft. Maar vergeleken met de veel strengere WHO-waarden, krijgen we een heel ander beeld: 45 procent van de Vlamingen woonde vorig jaar in een gebied met te veel overschrijdingsdagen fijnstof.

Volgens Europa mogen er op jaarbasis 35 dagen zijn met hoge fijnstofconcentraties, de WHO adviseert maximaal 3 dagen. Voor de gezondheidsorganisatie bestaat er voor fijnstof geen veilige drempelwaarde: al vanaf de kleinste concentraties is er een nadelige impact op de longen, de levenskwaliteit en de levensduurte.

Ook de planten hebben trouwens te lijden onder de vervuiling. Voor de ozonflux (een indicator die inschat hoeveel schade ozon aan een plant berokkent, red.) voor loofbossen was er vorig jaar overal in Vlaanderen een overschrijding van het kritieke niveau, wat ernstige schade betekent. Voor akkergewassen waren de waarden enkel aan de kust en in de polderstreek laag genoeg, blijkt uit het VMM-rapport.

Groen: ‘Schauvliege krijgt slecht rapport van eigen administratie’

Groen heeft zware kritiek op Vlaams minister van Omgeving en Natuur Joke Schauvliege (CD&V), nadat de Vlaamse Milieumaatschappij donderdag met een kritisch rapport over de luchtkwaliteit in Vlaanderen naar buiten is gekomen. ‘De minister krijgt een slecht rapport van haar eigen administratie. De gezondheid van alle Vlamingen staat op het spel, er is geen tijd meer te verliezen’, reageert Vlaams parlementslid Elisabeth Meuleman.

‘Minister Schauvliege moest dit weekend al toegeven dat ze de klimaatdoelstellingen niet zal halen. Nu wordt door haar eigen administratie zwart op wit bewezen dat ook het zuiver maken van de lucht in Vlaanderen haar niet zal lukken. We hopen echt dat ze wakker geschud wordt, want nog langer bij de pakken blijven zitten is echt geen optie meer’, vindt Meuleman.

In afwachting van een actieplan ‘dat de minister al maanden aankondigt’, diende de partij in het voorjaar al een resolutie in met concrete voorstellen, klinkt het. ‘Daarin pleiten we er onder meer voor om de normen van de WGO als uitgangspunt te nemen en op basis daarvan ook de waarschuwingsdrempels voor fijn stof en ozon aan te passen. Dit om de eenvoudige reden dat gezondheid moet primeren op politiek.’

Verder wil de partij ook onder meer lage emissiezones invoeren in alle centrumsteden, net als een snelheidsbeperking op alle ringwegen, en moet Vlaanderen meer bomen planten voor extra gezonde lucht. ‘Dit zijn allemaal zeer concrete en haalbare maatregelen waarmee de minister meteen aan de slag kan. We roepen haar dan ook op om dit ter harte te nemen. De gezondheid van alle Vlamingen staat op het spel. Er is geen tijd meer te verliezen.’

Partner Content