Gewone burgers zijn in staat om op open en constructieve wijze met elkaar te praten en beslissingen te nemen over zeer gecontesteerde thema’s zoals de staatshervorming en migratie. Zelfs beter dan politieke elites.
Burgerparticipatie en -deliberatie blijkt te werken. Het kan de democratie zelfs versterken. Dat zeggen de politicologen Didier Caluwaerts (VUB/Harvard), Kris Deschouwer (VUB) en Min Reuchamps (UCL) in twee recente studies.
Participatieve democratie kende de afgelopen jaren een opmars in België. De G1000 Burgertop zette burgerparticipatie centraal op de politieke agenda, en inspireerde ook talrijke participatieve initiatieven op lokaal niveau om burgerfora samen te brengen. Het recente voorstel om een participatory budgeting traject op te zetten in District Antwerpen is daar het beste voorbeeld van.
Ondanks het groeiende succes van burgerparticipatie en -deliberatie, zijn tegenstanders vaak scherp in hun kritiek. Discussie tussen burgers met diametraal tegengestelde opinies zou de conflicten enkel verdiepen, en de stabiliteit van de Belgische democratie zelfs in het gedrang brengen. Daarenboven zouden burgers niet in staat zijn om hun eigen visies opzij te zetten en tot gemeenschappelijke aanbevelingen te komen.
Burgerdeliberatie kan democratie versterken
Twee recente studies van Didier Caluwaerts (VUB/Harvard), Kris Deschouwer (VUB) en Min Reuchamps (UCL) komen echter tot een andere conclusie. Deliberatieve democratie blijkt wel te werken, zelfs in een diep verdeeld land als België. Meer nog, burgerdeliberatie kan de democratie zelfs versterken.
Op basis van experimenteel onderzoek komen de auteurs immers tot de conclusie dat gewone burgers – veel meer dan de politieke elites – in staat zijn om op open en constructieve wijze met elkaar te praten en beslissingen te nemen over zeer gecontesteerde thema’s zoals de staatshervorming en migratie. Daarenboven blijkt ook dat deliberatie tussen burgers met diametraal tegengestelde opinies leidt tot meer respect en appreciatie voor meningsverschillen. Zulke participatieve evenementen werken dan ook als leerscholen van de democratie. (Belga/AVE)
