‘Geen vraag naar latere openingsuren, wie wil Open VLD eigenlijk paaien?’

‘Open VLD haalt het argument vrijheid aan om het voorstel om winkels tot 22.00 uur open te houden te verdedigen. Maar hoe vrij is de zelfstandige in de keuze om ook ’s avonds zijn zaak te openen om niet te bezwijken onder de concurrentie met de grote ketens?’, vraagt Lies Corneillie (Groen) zich af.

Open VLD maakt een absolute prioriteit van het afschaffen van de verplichte sluiting om 20 uur, kondigt Van Quickenborne aan. Om de concurrentie met de e-commerce aan te gaan, zo klinkt het. Laat dat nog een legitiem argument zijn, maar de liberalen nemen ook grote waarden, zoals De Vrijheid in de mond. Bedenkelijk argument is dat. Hoe vrij is de werknemer die tot 22 uur zal moeten werken? Hoe vrij is de zelfstandige in de keuze om ook ’s avonds zijn zaak te openen om niet te bezwijken onder de concurrentie met de grote ketens? Hoe vrij is het kind van de ouders die ’s avonds nog uren klopt en zijn ouders niet ziet?

Uitgaven zullen spreiden, maar nemen niet toe

Zowel Unizo als het Neutrale Syndicaat van de Zelfstandigen stellen vast dat er geen vraag is naar latere openingsuren. Wie wil Open VLD dan paaien met dit voorstel? Toch niet de kleine zelfstandige die onder concurrentiedruk zijn zaak zal moeten openen, maar er sociaal noch economisch niet wel bij zal varen. Iemand die al dagen van 10 uur klopt in zijn zaak, geef je geen geschenk door er nog een paar uur te ‘mogen’ bijdoen.

Economisch is de inschatting dat de uitgaven enkel maar gespreid zullen worden, in plaats van dat mensen méér zullen kopen. Open VLD – ooit de partij van de zelfstandige ondernemers – speelt met dit voorstel dan ook eerder in de kaarten van de grote ketens die uit zijn op winstmaximalisatie in plaats van te investeren in duurzame, lokale handel. Voor zo’n ketens wegen de kosten van een avondopening immers minder door dan voor een kleine ondernemer.

De ‘Vrijheidspartij’ zoals Gwendolyn Rutten haar partij op Twitter noemde, geeft met dit voorstel een voorzet voor een fundamenteel politiek en maatschappelijk debat. Zeker door zelf de grote waarde van vrijheid in de strijd te gooien, maar vrijheid gaat niet over ’s avonds langer kunnen shoppen, zoals mijn groene collega’s Calvo en Meuleman terecht stellen. De voorzitter van Open VLD pleit in het Twitterdebat nog om ‘dingen mogelijk te maken’ en ‘wat minder te moeten en wat meer te mogen’. Maar voor wie precies moet er meer mogelijk zijn? Voor de bediende achter de kassa, of de aandeelhouder van de grote winkelketen die de kassa al hoort rinkelen?

Rust is het hoogste goed

Voor velen is avond- of nachtwerk de realiteit. Om voor die mensen de ‘dingen mogelijk te maken’ zou de regering beter werk maken van een ‘flexibilisering’ van de dienstverlening. Zo is bijvoorbeeld onze kinderopvang niet aangepast aan hun flexibele werkuren.

In een overwerkte wereld woelend van burn-outs is rust het hoogste goed. Laten we de handelaars ’s avonds hun rust gunnen en ook de rest van de samenleving even tot rust laten komen. Het geeft een gevoel van vrijheid dat je op bepaalde momenten niet kan consumeren. ’s Avonds is er tijd voor gezin, cultuur, sport, met vrienden op café. Een mens is meer dan een consument, het leven meer dan werken en shoppen.”