GAS-boetes: absurd en asociaal: 350 euro voor belletjetrek

© StampMedia

De Gemeentelijke Administratieve Sancties, die gemeenten toelaten om naar eigen goeddunken boetes tot 350 euro uit te delen, voor wat zij als overlast beschouwen, zijn absurd en asociaal. Dat blijkt uit getuigenissen die het jongerenpersagentschap StampMedia verzamelde.

Getuigenis: GAS-boete voor te enthousiast wuiven “Ik was met mijn vrouw in de binnenstad gaan ontbijten voor haar verjaardag. Na het eten namen we afscheid en gingen elk een andere richting uit. Door omleidingen stond ik na een tijdje opnieuw in de binnenstad voor een rood licht te wachten. Op dat ogenblik zag ik mijn vrouw voorbij komen. Ik vond dat grappig en om haar aandacht te trekken duwde ik één keer op mijn toeter. Toen ze mij zag, wuifden we naar elkaar. Ik vond dat heel normaal, maar die politieagent blijkbaar niet. ‘Gebruik van geluidsinstallatie en wuiven’, zette de agent in het proces-verbaal. Ik kreeg dus een boete wegens wuiven. Echt waar.” “Toen ik de boete een paar weken later in mijn brievenbus vond, ben ik hard beginnen lachen. Ik geloofde niet dat ik voor het wuiven naar mijn eigen vrouw 50 euro moest betalen. Ondertussen is de boete trouwens al opgelopen tot 60 euro. Ik ben niet van plan om de boete ooit te betalen. Als het tot een proces komt, vertrouw ik op de rechter. Een boete voor een snelheidsovertreding zou ik betalen. Maar in welk land is het nu verboden om iemand te begroeten? Ik vind dit echt machtsmisbruik.”
Bart Schauwvlieghe (42), Antwerpen

GAS: Geheel Absurd/Arglistig/Asociaal Systeem PIDMAG: het Magazine van StampMedia

Sinds de gemeenten de bevoegdheid kregen om overlastboetes uit te schrijven, zit er geen enkele rem meer op. Lokale reglementjes schieten over heel Vlaanderen als paddenstoelen uit de grond.

De kiemen van de Gemeentelijke Administratieve Sancties (GAS) zijn terug te vinden in 1995. De lokale politieparketten en de kantonnale vrederechter en politierechter werden in alle stilte afgeschaft. Hun werk verhuisde naar de al overwerkte parketten en politierechtbanken. Resultaat: tegen kleine ergernissen zoals geluidsoverlast en hondenpoep werd helemaal niet meer opgetreden. De federale regering kwam daarom in 1999 met een artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet. Dat artikel, dat na zijn invoering nog vaak aangepast zou worden, geeft de lokale overheden de mogelijkheid om zelf op te treden tegen kleine overlast.

Beperkingen verdwijnen

Aanvankelijk mochten alleen politie- en hulpagenten inbreuken vaststellen. Een gemeenteambtenaar bepaalde daarna de sanctie. De federale overheid vond echter dat ook gewone gemeenteambtenaren vaststellingen moesten kunnen doen. Begin 2001 verscheen een koninklijk besluit (KB) dat aan de gemeentesecretaris, een gemeente- of provincieambtenaar die bevoegdheid gaf. Enige vereiste: een masterdiploma.

In 2005 volgde een nieuw KB en sindsdien volstaat al een diploma lager onderwijs. In het begin waren er een heleboel beperkingen om te voorkomen dat om het even wie boetes kon uitdelen, maar die vielen één voor één weg.

De aanpassingen van 2001 en 2005 hadden bovendien als pervers effect dat eenzelfde instantie de feiten vaststelt en bestraft. Hier wordt het in elke democratie geldende principe van de scheiding der machten overtreden. Iemand die een inbreuk vaststelt, kan in principe nooit dezelfde zijn als diegene die de inbreuk bestraft. Dat principe is zowel een grondwettelijk recht als een Europees mensenrecht.

Artikel 119bis repte met geen woord over minderjarigen. Pas in 2004 werd de GAS-wet aangepast. Nu konden ook jongeren vanaf 16 jaar een GAS-boete krijgen van maximum 125 euro. Daar bleef het echter niet bij. Onlangs werd binnen de regering een akkoord bereikt om de leeftijd verder te verlagen naar 14 jaar en de maximumboete te verdubbelen. Politici als Bart De Wever en Alexander De Croo willen die leeftijd nu verder verlagen tot 12 jaar.

Overlast

Een ander probleem van artikel 119bis is het begrip ‘overlast’. Het staat elke gemeente vrij om dat zelf in te vullen. Dat had – en heeft nog steeds – als gevolg dat geen enkele gemeente eenzelfde GAS-beleid voert. In 2009 al bracht de Gentse procureur des Konings Johan Sabbe dat tijdens een studiedag onder de aandacht: “Geen enkele zone heeft eenzelfde GAS-reglement.” Hoewel de federale overheid vraagt dat gemeenten die deel uitmaken van dezelfde politiezone met één reglement werken, lijken gemeenten verslingerd aan hun eigen wetjes. Cijfers van de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) wijzen zelfs op verslaving. In 2005 had 28 procent van alle Vlaamse gemeenten een GAS-reglement, zeven jaar later was dat al 83 procent. 256 van de 308 Vlaamse gemeenten hebben nu hun eigen reglement en volgens de VVSG wordt dat “in de nabije toekomst mogelijk 90 procent”.

Belletje trek was altijd een deugnietenstreek. Behalve in onder andere Mechelen en Dendermonde, want daar is het verboden. Een kind uit Antwerpen, waar belletje trek (nog) geen crimineel gedrag is, denkt best twee keer na als hij met Mechelse schoolvriendjes op stap gaat.

Voelt iemand zich ’s morgens niet zo lekker, dan blijft hij maar beter weg uit bijvoorbeeld Antwerpen en Leuven. Als hij daar misselijk wordt, rept hij zich beter de stad uit. Braken op de openbare weg is er immers verboden.

Zelfs autopech kan aanleiding geven tot een GAS-boete. In de politiezone MINOS (Boechout, Borsbeek, Mortsel, Wijnegem en Wommelgem, nvdr.) is het ‘verboden onderhoudswerken aan de wagen uit te voeren op de openbare weg’. Wat de zone verstaat onder onderhoudswerken, behalve olie vervangen, wordt niet gespecifieerd. Mag je nog een platte band vervangen? Misschien kan je in geval van autopech maar beter op zoek gaan naar mensen die je willen helpen je auto te duwen. Als dag mag.

Gunther Malin / StampMedia

350 euro boete voor belletjetrek
In Hasselt mag niemand anders dan Sinterklaas, Zwarte Piet, de Paashaas en de Kerstman zijn gezicht bedekken. OPGEPAST: Dit is niet verzonnen. Dit is een greep uit wat Vlaamse gemeenten definiëren als overlast en sanctioneren met een GAS-boete tot 350 euro.

Het is verboden op een openbare plaats ijskegels aan de buitenkant van de daken te laten hangen. – Dendermonde
Het is tijdens carnavalsoptochten verboden opgeraapte confetti te gooien. – Deinze
Het is verboden door geluiden, gebaren of tekens, al dan niet gebruikmakend van een voorwerp, voertuigen op de openbare weg te doen vertragen, te doen stoppen of aan te klampen zonder wettige reden of toelating. Een afwijking op dit verbod kan toegekend worden door de burgemeester, die voorwaarden kan opleggen. – Antwerpen
Het is verboden om met een groep van meer dan 10 fietsers meermaals eenzelfde parcours af te leggen in Dendermonde. Is de groep samengesteld uit maximum 10 fietsers, dan dient er tussen twee zulke groepen minstens 1000m tussenruimte te zijn. Onder ‘groep’ wordt hier verstaan: een aantal personen die tezamen fietsen en naast of achter elkaar rijden. – Dendermonde
Het is verboden het zicht van op de openbare weg naar de uitstalramen van winkels en handelshuizen te hinderen alsook het uitzicht vanuit de vensters van woningen en gebouwen op de openbare weg. – Brasschaat
Het is verboden personen te doen schrikken. – Lokeren
Het is verboden, om het even welk geluid of rumoer te maken, veroorzaakt zonder reden of zonder noodzaak en dat is toe te schrijven aan een gebrek aan vooruitzicht en voorzorg en dat van aard is de rust van de inwoners in het gedrang te brengen. Het bewijs kan met alle mogelijke middelen geleverd worden. – Ronse Op 1 en 2 november is het verboden de grafzerken schoon te maken. – Dendermonde
De burgemeester kan buiten de carnavaldagen, tijdens de periode van 1 januari tot en met de zondag vóór Pasen, gemaskerde danspartijen toelaten. Het is echter verboden zich gemaskerd van of naar het lokaal waar de danspartij plaatsheeft te begeven via een openbare weg, alsmede zich in die toestand in een andere inrichting te bevinden. Inbreuken op deze bepalingen worden gesanctioneerd met een administratieve geldboete van 120 EUR. – Dendermonde
Het is verboden zich op een voor anderen hinderlijke wijze op te houden in of op een voor het publiek toegankelijke ruimte, waaronder een portaal, telefooncel, wachtlokaal voor een openbaar vervoermiddel, parkeergarage, rijwielstalling. – Willebroek De organisator brengt de burgemeester minstens 48 uur op voorhand op de hoogte van de openbare vergaderingen die niet in openlucht plaatsvinden. – Borgloon
Het is verboden tapijten of ieder ander voorwerp uit te kloppen of te schudden boven de openbare weg. – Schaarbeek

Het beoefenen van waarzeggen, uitleggen van dromen, kwakzalverij en aanverwante praktijken is verboden. – Lokeren
De plaatsen die voor welbepaalde spelen of sporten voorbehouden zijn, mogen niet gebruikt worden voor andere spelen of sporten of voor andere doeleinden. – Hasselt
Het is een gemaskerde personen verboden snijdende, stekende of kneuzende voorwerpen (andere dan de voorwerpen voorzien in de wet van 3 januari 1933 – wapenwet), die gebruikt kunnen worden om te slaan, te steken of te verwonden, te dragen of in bezit te hebben. Inbreuken op deze bepalingen worden gesanctioneerd met een administratieve geldboete van 120 EUR. – Dendermonde Het houden van de zogeheten “pit-bull-terrier” door om het even wie, onder welke vorm ook, is voor de gehele uitgestrektheid van het grondgebied van de stad verboden. Is het dier gevaarlijk, dan mag het terstond afgemaakt worden. – Oudenburg
Het is verboden veldvruchten of andere nuttige voortbrengsels van de bodem, die nog niet los van de grond zijn, weg te nemen. – Lokeren Het is verboden op de rug- en zijleuning van de openbare banken te zitten of de banken te bevuilen. – Hasselt
Van de waterglijbanen moeten de zwemmers afzonderlijk naar beneden glijden en zonder het glijden te onderbreken, recht te staan of rond te lopen. Toegang tot de waterglijbaan gebeurt enkel via de daartoe voorziene trap. Inbreuken op deze bepalingen worden gesanctioneerd met een administratieve geldboete van 120 EUR. – Dendermonde Waar bestratingswerken uitgevoerd worden, zal gedurende 15 dagen het op het plaveisel uitgestrooide zand niet mogen weggenomen worden. – Gent
Het is verboden mortel te bereiden op de kerkhoven, tenzij in een emmer. – Hasselt Het is toegelaten dezelfde lijkwagen te gebruiken voor het vervoer van twee bloed- en aanverwanten tot de tweede graad en voor personen die op het ogenblik van het overlijden een feitelijk gezin vormden, die, tengevolge van hetzelfde feit overleden zijn, onder voorwaarde dat de kisten op behoorlijke wijze in de lijkwagen kunnen geplaatst kunnen worden. – Kortrijk
Enkel de biologisch afbreekbare confetti met een diameter van +/- 10 mm zal nog worden toegelaten. – Wellen
Het is verboden, heimelijk of zonder noodzaak te kloppen of te bellen aan de deuren of vensters van de woningen. – Dendermonde
Balspelen en andere spelen zijn toegelaten op een openbare plaats die daartoe door het gemeentebestuur speciaal werd aangeduid. Op andere openbare plaatsen is dit enkel mogelijk mits voorafgaande schriftelijke toelating van het college van burgemeester en schepenen op voorwaarde dat een verantwoordelijke aangeduid wordt die instaat voor de voorgeschreven veiligheidsmaatregelen en die een verzekeringspolis voorlegt die alle mogelijke schade dekt. De aanvraag moet minstens 8 dagen op voorhand schriftelijk ingediend worden. – Lede
Het maken van een open vuur in de woning is verboden. – Lede
Zonder voorafgaande schriftelijke toelating van de burgemeester is het verboden om lasers en lichtstralen te gebruiken. – Hasselt
Het is eenieder uitdrukkelijk verboden zedenschennende liederen te zingen in het openbaar of dergelijke bewoordingen te uiten. Inbreuken op deze bepaling worden gesanctioneerd met een administratieve geldboete van 60 EUR. – Dendermonde
Het is verboden aan deuren te bellen of te kloppen met het doel een aalmoes te bekomen. – Mortsel
Het is verboden telegeleide vliegtuigen te laten opstijgen of te laten vliegen behoudens schriftelijke voorafgaande toelating van de Burgemeester die rekening houdt met de locatie, het tijdstip en de te verwachten hinder voor de omwonenden en de natuurlijke omgeving. – Rumst
Behalve voor Sinterklaas, Zwarte Piet, de kerstman en de paashaas is het verboden het gelaat geheel of gedeeltelijk te bedekken. – Hasselt
De huurder zal de fiets ‘als een goede huisvader’ hanteren en beheren. – Gent
Het is verboden personen die aan een besmettelijke ziekte lijden te vervoeren of te doen vervoeren met een ander vervoermiddel dan met een speciale ziekenwagen. – Schaarbeek
Het vissen staat onder het toezicht van parkwachters en politie. Elke visser zal deze in elke omstandigheid bijstaan. – Brasschaat
Het is verboden meer dan vijf katten of honden te houden in een gesloten bebouwing of appartementsgebouw. – Lier Het is verboden buiten de zalen voor spektakels of concerten en plaatsen voor sportbijeenkomsten of vermakelijkheden, de voorbijgangers op de openbare weg aan te klampen om hun inkomkaarten te koop aan te bieden of om hun uit te leggen hoe ze er zich kunnen aanschaffen. Het is eveneens verboden voor handelaars of restauranthouders alsook voor personen die ze tewerkstellen, cliënten aan te spreken of te roepen teneinde ze aan te sporen om naar hun zaak te komen. – Halle
Deuren, poorten, hekken, enz… mogen niet o de openbare weg openen. – Mortsel
Samenstelling Ismail Eddegdag

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content