Etienne Vermeersch: ‘Wachttermijn euthanasie bij psychisch lijden mag opgetrokken worden’

Volgens politiek filosoof Dirk Verhofstadt schreef hij zelf: 'Ik sterf dankzij mijn levenswerk.' Dat stond ook op zijn doodsprentje. © Belga Image
Han Renard

Gaan we te laks om met euthanasie bij psychisch lijden? Een aantal ethici en psychiaters vindt van wel. Maar ook voor eminente voorstanders zoals filosoof Etienne Vermeersch mogen de criteria voor euthanasie bij psychisch lijden worden aangescherpt.

Af en toe hoor je over heel jonge mensen die stierven door euthanasie op grond van ondraaglijk psychisch lijden. Alleen is het volgens kritische psychiaters onmogelijk te staven dat patiënten ongeneeslijk ziek en uitbehandeld zijn. Toch kregen ze van artsen groen licht voor hun zelfgekozen dood. Dat roept veel vragen op.

‘Een aantal van die gevallen lijkt flagrant onverdedigbaar,’ zegt Ariane Bazan, hoogleraar klinische psychologie (ULB) en tegenstander van euthanasie bij psychisch lijden. Tegen persagentschap Associated Press zei de Leuvense psychiater Joris Vanden Berghe vorige week op zijn beurt dat de Belgische euthanasiewet te weinig ‘checks and balances’ bevat. Hij is ervan overtuigd dat er in ons land ‘mensen zijn gestorven terwijl er nog behandelingen mogelijk waren en nog kansen op jaren en zelfs decennia kwaliteitsvol leven.’

Heel wat psychiaters verkeren in tweestrijd over euthanasie bij psychiatrische patiënten, onder meer omdat de wet zo breed is opgesteld dat misbruik en ontsporingen nauwelijks te detecteren zijn. Ook is de impact van de euthanasiewet op de dagelijkse praktijk in de psychiatrie groot, zegt een ervaren psychiater. ‘Het aanbod creëert echt de vraag. […] Het probleem is ook dat patiënten steeds vlotter de weg vinden naar organisaties zoals Vonkel en psychiater Lieve Thienpont in Gent, en als ze dat willen heel snel in een euthanasieprocedure belanden.’

Volgens sommige collega-psychiaters gaat Lieve Thienpont te soepel in op de doodswens van patiënten die bij haar aankloppen. Dokter Thienpont, die vorige week ook in Amerikaanse media onder vuur kwam te liggen, ontkent met klem dat ze snel of onzorgvuldig instemt met een verzoek om euthanasie. Wel noemt Thienpont de dagelijkse praktijk van de euthanasiewet waarin artsen en psychiaters zich moeten begeven ‘dansen op het slappe koord.’ De wet formuleert immers de algemene criteria die vervuld moeten zijn voor euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden, maar uiteindelijk blijft de beslissing om euthanasie toe te passen een subjectieve inschatting van arts en patiënt samen.

Emeritus professor en filosoof Etienne Vermeersch (UGent), een van de geestelijke vaders van de toevoeging van psychisch lijden aan de euthanasiewet, zegt dat hij niet tegen bijsturingen van de wet is gekant. ‘Op grond van de ervaring die we nu hebben met euthanasie bij psychisch lijden en het groeiende inzicht in de mechanismen die daarin een rol spelen, kunnen we wat mij betreft de criteria verfijnen. Zo lijkt de wettelijk voorgeschreven termijn van één maand tussen het schriftelijke euthanasieverzoek en de uitvoering van de euthanasie bij psychisch lijden inderdaad te kort,’ aldus Vermeersch, ‘Dat mag gerust zes maanden of een jaar worden.’

Lees hier het volledige artikel: Gaan we te laks om met euthanasie bij psychisch lijden? of dinsdag 30/10 in Knack.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content