Een gewelddadig spel maakt je geen moordenaar

Ik ben een gevaar voor de maatschappij. De radicalisering begon rond mijn zevende en is in de twintig jaar nadien alleen maar toegenomen. Soms thuis, soms bij vrienden. Soms in groep, een heel weekend lang. Het is een wonder dat ik nog niemand de keel heb overgesneden.

Dat is tenminste de perceptie elke keer het gaat over gewelddadige videogames. Een debat dat deze week weer oplaaide in Hautekiet op Radio 1. Ze beïnvloeden onze jeugd en leiden ze op tot criminelen. Je kan oordelen over het nut en je kan gewelddadige games afkeuren, maar het zijn geen engelen des doods verstopt in een dvd-doosje.

Is het spel GTA V gewelddadig? Ja. Moet het daarom verboden worden? Neen. Het spel in kwestie is zelfs niet bedoeld voor minderjarigen. Elk exemplaar heeft op de cover een niet mis te verstaan ’18+’ logo: dit is niet voor uw twaalfjarige zoon of dochter, zelfs niet voor uw zestienjarige tiener. In praktijk is het in ons land geen enkel probleem om als jongere zo’n spel te kopen, maar dat is niet de verantwoordelijkheid van producent Rockstar, wel van de verkoper, de ouders of de politiek die er zelden van wakker ligt. Als uw tiener morgen gaat joyriden met een BMW, dan ligt dat ook niet aan BMW.

Of gewelddadige games een invloed hebben op het gedrag van kinderen laat ik in het midden. Er zijn studies die beide kanten uitgaan en er zijn er zeker die de link leggen. Maar er hoort wel enige nuancering bij. Een gewelddadig spel maakt je geen moordenaar. Maar iemand met de neiging tot moorden of geweld, zal waarschijnlijk wel zulke games spelen en zijn adrenalineniveau voelen stijgen. Een bijkomend argument is het toenemend realisme. Los van het feit dat dit argument midden jaren negentig al werd gebruikt, kunnen we hetzelfde zeggen van films in HD of 3D. Bovendien is er nog altijd een groot verschil tussen spelen en doen. Kan het een trigger zijn? Waarschijnlijk. Maar voor die trigger wordt getrokken is er vaak veel meer gebeurd dan enkel het spelen van een videospel.

Mag het nog iets ridiculer? Zelf heb ik alle vorige GTA-edities gespeeld, samen met Call of Duty (oorlog), Need for Speed (racen), Mortal Kombat en vroeger het heerlijke Carmageddon, waar je bij het racen extra punten scoort door voetgangers (en honden) aan te rijden. Uren heb ik er aan versleten. Jaren later ben ik geen carjacker, Syrië-strijder, vechtersbaas, straatracer of doodrijder geworden.

Helaas heeft die theorie ook een keerzijde. Ik werd geen burgemeester door het spelen van Sim City noch werd ik een groot strateeg van Age of Empires. Ook toen ik bij Anderlecht wou gaan voetballen wist men mij te zeggen dat jarenlang Fifa spelen onvoldoende was. Teleurstelling alom.

Maar terugkerend naar de ernst van de zaak moeten ouders wel weten dat games gewelddadig kunnen zijn. Hou daar rekening mee als je ze uren onbewaakt laat spelen. Leg hen van jongs af aan uit dat er een verschil is tussen je uitleven in een game en het de dag nadien op de speelplaats doen. Net zoals we dat bij films en tv-programma’s horen te doen. Net zoals we hen vroeg of laat moeten vertellen dat internetporno geen maatstaf is voor hun eerste date.

Opvoeden is geen makkelijke taak, maar met een beetje gezond verstand lukt het wel. In uw tijd sprak men ook over de jeugd van tegenwoordig, maar u bent er toch ook geraakt, niet?