Eandis: ‘Tommelein heeft nieuwe informatie waarvan hij oorsprong niet wil of kan meedelen’

'Verwacht in de vragenlijst alvast geen voorzichtig polsen naar mogelijke beleidsoplossingen.' © Belga

Bart Tommelein beschikt over nieuwe informatie waarvan hij de oorsprong niet kan of mag meedelen, zo luidt het in een cryptische boodschap van het kabinet-Tommelein. Volgens verscheidene media komt de brief van de Staatsveiligheid.

Er lijkt iets op til in het veelbesproken Eandis-dossier. Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open Vld) laat weten dat hij maandagavond wel de gemeenteraad van Oostende zal voorzitten. ‘Maar hij zal niet deelnemen aan het debat over Eandis. Hij beschikt namelijk over gevoelige nieuwe informatie waarvan hij de oorsprong niet kan of mag meedelen’, zo luidt het in een cryptische boodschap van het kabinet-Tommelein. Dinsdag zal Eandis reageren, zegt voorzitter Piet Buyse (CD&V) maandagavond. ‘Dit is ook voor mij volslagen nieuw’, aldus nog Buyse.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Brief pleit voor ‘grote terughoudendheid’ in deal met Chinese State Grid

In een brief aan verschillende ministers wordt gewaarschuwd voor de mogelijke risico’s van een verkoop van Eandis-aandelen aan het Chinese staatsbedrijf State Grid. In de brief, waar Belga beslag op kon leggen, wordt gewaarschuwd voor de banden tussen State Grid en de Chinese overheid, de Communistische Partij en het Chinese leger.

De afzender, die anoniem wenst te blijven, dringt daarom aan op ‘grote terughoudendheid’ voor een investering van State Grid in ons elektriciteitsnetwerk. Wellicht is dit de ‘gevoelige nieuwe informatie’ waar minister van Energie Bart Tommelein naar verwees.

State Grid moet als staatsbedrijf verantwoording afleggen aan de Staatsraad. ‘De facto worden de grote beleidslijnen van dergelijke bedrijven uitgezet door de Chinese staat en dus door de Chinese Communistische Partij.’

Volgens de brief is State Grid eerder deze zomer ook al ‘in opspraak gekomen na de afwijzing van een investering door Australië’. ‘De Australische overheid blokkeerde een op handen zijnde deal in het belang van de nationale veiligheid’, luidt het.

Verder zou State Grid volgens de brief banden hebben met de Chinese inlichtingendiensten en is een dochteronderneming (met name China Electric Power Institute) ‘nauw verbonden met het Chinese leger’.

‘Behalve een risico op inmenging vanwege de Chinese overheid houdt deze overname dus ook een risico in dat technologie van Eandis bij het Chinese leger terecht zou komen’, staat er.

Omdat het elektriciteitsnetwerk een strategische sector is, wordt in de brief gepleit voor ‘grote terughoudendheid’ voor de investering van State Grid.

‘Waarschuwing van de Staatsveiligheid’

Volgens De Tijd en VRT is de brief afkomstig van de Staatsveiligheid. Dat de inlichtingendienst een mogelijke deal met de Chinezen opvolgt, hoeft niet te verwonderen. Een van de kernopdrachten van de Staatsveiligheid is het beschermen van economisch en wetenschappelijk potentieel. Onze energie-infrastructuur hoort daar ook bij. Wel opvallend is de timing. Het nieuws over een deal met het Chinees staatsbedrijf dateert al van juni, en de brief komt er vlak voor de deadline.

Eandis: ‘Geen nieuwe elementen’

Bij Eandis heeft men geen weet van de brief van Tommelein. ‘Er zijn geen nieuwe elementen. Het dossier zit nu in een laatste fase. We willen maximaal inspelen op de vragen van steden en gemeenten’, zegt woordvoerder Simon Van Wijmeersch.

Ook Eandis-voorzitter Piet Buysse weet niet waar Tommelein op doelt. ‘Voor mij is dit ook nieuw. Ik weet niet wat er aan de hand is en wat mij betreft staat dit nog altijd op de agenda van de buitengewone algemene vergadering.’

De vertegenwoordigers van de lokale besturen, de aandeelhouders, stemmen volgende week maandag over de instap van een dochter van het Chinese overheidsgecontroleerde nutsbedrijf State Grid. Verschillende gemeenteraden moeten zich nog over de deal buigen. Zo wordt het dossier vanavond in Gent en Antwerpen behandeld.

Vlaams minister van Energie Bart Tommelein (Open Vld) vertolkt niet het standpunt van de regering als het over de nakende deal tussen Eandis en China gaat. Dat heeft Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) gezegd in ‘Villa politica’. Tommelein uitte afgelopen weekend ernstige twijfels over die Eandis-deal. ‘Maar de regering heeft daarover geen standpunt in te nemen’, aldus Bourgeois.

Bourgeois over uitspraken Tommelein: ‘Niet standpunt van regering’

Vlaams minister-president Geert Bourgeois heeft de brief waarin gewaarschuwd wordt voor de deal van Eandis met het Chinese staatsbedrijf State Grid niet gehad. Hij wil er ook geen commentaar op geven en vindt het “onwijs dat het debat op het publieke forum wordt gevoerd”, zo zei Bourgeois maandagavond in Terzake. Dat de Eandis-discussie de Septemberverklaring van de Vlaamse regering wat in de schaduw zet, zit de Vlaamse regeringsleider duidelijk dwars.

Volgens Bourgeois (N-VA) is het enkel Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) die moet oordelen over het Eandis-dossier wanneer zij het op haar tafel zal krijgen. ‘En dan nog oordelen wij niet over de opportuniteit. Wij geven autonomie aan de steden en gemeenten. Homans zal enkel moeten kijken of de wet is nageleefd’, aldus de Vlaamse minister-president.

Is minister Tommelein dan zijn boekje te buiten gegaan door zijn – gewijzigde – mening te verkondigen over een onderwerp dat niet binnen zijn bevoegdheden valt? ‘Het staat hem vrij om een politieke mening te uiten. Maar dat is niet het standpunt van de regering, die daarover niet beraadslaagd heeft. Deze regering moet daarover ook geen standpunt innemen. Dit is volledig de zaak van de gemeenten’, stelt Bourgeois.

Bart Tommelein erkent dat de Eandis-deal niet binnen zijn bevoegdheden valt. ‘Maar ik maak wel als minister van Energie mijn bedenkingen. Ik moet natuurlijk wel met Eandis verder werken de komende jaren, en ik zorg ervoor dat ik op voorhand zeg dat daar best duidelijkheid over bestaat en iedereen in dezelfde richting kijkt’.

Tobback: ‘Vroegere regeringsleiders zouden Tommelein tot ontslag gedwongen hebben’

De Leuvense burgemeester Louis Tobback (SP.A)heeft eerder vandaag tijdens een persontmoeting hard uitgehaald naar het nieuwe standpunt dat Vlaams minister van Energie Tommelein sinds enkele dagen verkondigt over Eandis. ‘Als je op zo’n korte tijd moet toegeven dat je een dossier van 830 miljoen euro niet goed hebt ingeschat dan moet je daaruit de consequenties trekken dat je onbekwaam bent in dit dossier’, aldus Tobback.

Bocht

Tommelein keurde eind vorige maand in de gemeenteraad van Oostende nog de overeenkomst goed die Eandis sloot met het Chinese staatsbedrijf State Grid om voor 830 miljoen euro een participatie van 14 procent te kopen, maar heeft nu kritiek op deze deal. Als alternatief voor de Chinese participatie pleit de minister ervoor dat Eandis vers kapitaal zou zoeken via een beursgang of obligatielening die de Vlaming de kans biedt om te participeren.

‘Onder de regeringsleiders die ik heb gekend zou een minister die moest toegeven dat hij zich vergiste in een dossier van 830 miljoen euro vriendelijk verzocht worden om zijn papieren in te leveren. Het was ook gebruikelijk dat hij zelf zijn ontslag zou indienen. Dat is vandaag de dag kennelijk oubollig. In het verleden was het alleszins makkelijker dat je erop kon rekenen dat een minister minstens gedurende een maand bij zijn overtuiging bleef. In een normale democratie zou dit overigens een zwaar incident zijn in de Vlaamse regering’, aldus Tobback, die deel uitmaakt van het strategisch kerncomité van Eandis.

Wat de gevraagde beursgang betreft stelt Tobback ‘dat de Vlaamse regering dit had moeten toelaten en opleggen’, terwijl men deze mogelijkheid bij decreet formeel heeft uitgesloten. De overeenkomst met State Grid is volgens Tobback volledig statutair gesloten en overeenkomstig de verschillende regelgevingen. Hij vermoedt dat achter de protestbeweging tegen de overeenkomst een aantal grote Vlaamse beleggers zitten. Momenteel hebben overigens al 150 Vlaamse gemeenten de overeenkomst goedgekeurd.

De lijst van Chinese investeringen in Belgische ondernemingen groeit traag maar zeker aan. Op donderdag 29 september debatteert Knack in de Antwerpse Singel over de vraag: moeten we bang zijn van China?

Kom naar het grote China-debat van Knack met China-kenners Jonathan Holslag (VUB)en Bart Dessein (UGent)en Piet Buyse, voorzitter van Eandis.

Eandis: 'Tommelein heeft nieuwe informatie waarvan hij oorsprong niet wil of kan meedelen'
© /

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content