‘Door aanpassing kadastraal inkomen zullen jonge mensen gemakkelijker eigen woning kunnen kopen’

Naar aanleiding van de discussie over het kadastraal inkomen pleit Isabelle Vermeir van Century 21 voor de oprichting van een meldpunt. ‘Daar kunnen makelaars alle scheeftrekkingen die ze tegenkomen melden.’

Door een eventuele hervorming van het kadastraal inkomen (KI) op tafel te leggen, toonde de politiek deze week dat ze lef heeft. Maar zo snel als de discussie tot leven werd gewekt, zo snel lijkt ze nu weer begraven. Spijtig, want vastgoedmakelaars krijgen wekelijks jonge kopers over de vloer die gretig op zoek zijn naar bescheiden woningen met een laag KI, waar een pak minder registratierechten op betaald moeten worden. Tot ze dan gefrustreerd moeten vaststellen dat het systeem totaal mank loopt. Heel wat vastgoedmakelaars in dit land willen daarom meewerken aan een actualisering van de KI’s. Meldpunten mogen dan wel passé zijn, onze overheden mogen er nog eentje oprichten, zodat makelaars de scheeftrekkingen die ze dagelijks tegenkomen tenminste kunnen melden.

Spreek jonge kopers aan over het kadastraal inkomen van een woning en drie op de vier keer horen ze het donderen in Keulen. Maar vertel dat je een interessante woning hebt die onder klein beschrijf valt en hun ogen beginnen te fonkelen. Het mag niet verbazen, want een woning met een KI lager dan 745 euro valt onder het klein beschrijf en kan gekocht worden aan slechts vijf procent registratierechten. Als het KI boven die 745 euro ligt, moeten er dubbel zoveel – tien procent – registratierechten betaald worden. Vijf procent, daar draait het dus om. Voor velen is die vijf procent echter het verschil tussen ‘kunnen kopen’ of ‘niet kunnen kopen’. Soms zien we jonge mensen dan ook letterlijk ons kantoor binnenstappen op zoek naar woningen die onder klein beschrijf vallen. Logisch, want de volle pot lenen is sowieso al onmogelijk geworden, en dus zijn enkele duizenden euro’s meer of minder echt wel van belang.

Maar is het dan niet straf om te zien dat het eigenlijk een jackpot is? Dat het kadastraal inkomen van een klein appartementje hoger kan uitvallen dan dat van een prachtige villa? Het frustreert heel wat kopers, dat merken we elke dag in de praktijk. Nochtans is het KI juist dat cijfer dat de overheid gebruikt om in te schatten hoeveel een woning waard is en hoeveel belastingen erop betaald moeten worden. Alleen, diezelfde overheid heeft die KI’s voor alle woningen in ons land vastgelegd in 1979 en sindsdien zijn die niet meer veranderd. Met alle gevolgen vandien.

Vandaag zie ik dat het kadastraal inkomen bij ongeveer één op de vier woningen gewoon niet klopt. Het is zelfs meer dan één keer gebeurd dat er twee identieke appartementen – zelfde oppervlakte, zelfde buurt, zelfde afwerking – in onze etalage stonden en beiden een compleet verschillend KI hadden.

De politici die deze week het debat aangingen, hebben deze onrechtvaardigheid allemaal bevestigd. Maar het is te gek voor woorden dat ze eerst het onderwerp aansnijden om een paar dagen later te beweren dat een aanpassing van het KI monnikenwerk zou zijn waarvoor geen budget of operationele middelen voorzien zijn. Dat het allemaal te complex zou zijn en een herziening teveel van ons ambtenarenapparaat zou kosten. Of erger nog: dat het gelijkstaat aan het openen van de doos van Pandora, en die laten we beter dicht.

Als grootste vastgoedgroep van het land willen we daarom een tegenvoorstel doen: richt een meldpunt op waar makelaars alle scheeftrekkingen die ze tegenkomen kunnen melden. Bezorg ons een bondige lijst met vaste parameters die we voor elke woning die we tegenkomen kunnen hanteren. We willen onszelf niet nog meer werk geven, maar de tijd dat we als makelaars alleen maar bezig waren met verkopen zonder links of rechts te kijken, ligt achter ons. Het is ons te doen om de jonge koper die nood heeft aan bescheiden woningen. Maar dan wel aan een échte bescheiden woning, die ook echt aan een lager registratietarief gekocht kan worden.

Geloof ons, de Vlaming staat open voor een herziening van de KI’s als zoon- of dochterlief daardoor makkelijker een eigen woning kan verwerven. Het moet vertrouwen scheppen dat de Vlaamse steden en gemeenten nu al bevestigen dat ze hun belastingen evenredig laten dalen als de KI’s zouden stijgen. Doordat het ene het andere compenseert zullen eigenaars het dus niet of nauwelijks in hun portefeuille voelen. Maar heel wat jonge mensen zullen wél weer iets makkelijker hun eigen stek kunnen kopen. En daar kan de politiek de Vlaming een groot plezier mee doen, toch?