‘Diepe economische crisis dreigt’ (Johan Van Overtveldt)

© AFP

‘We dreigen in een diepe langdurige economische crisis terecht te komen.’ Dat zegt Knack- en Trendshoofdredacteur Johan Van Overtveldt in een reactie op de sombere vooruitzichten van het IMF.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft de vooruitzichten voor de wereldeconomie nog eens naar beneden bijgesteld. Het IMF verwacht dit jaar wereldwijd een economische groei van 3,3 procent in plaats van 3,5 procent.

In de eurozone komt er een krimp van 0,4 procent, dat is nog iets negatiever dan in de vorige prognose. Vooral de zuidelijke Europese landen kampen met grote problemen. Ze dreigen de rest van de eurozone mee te sleuren in een nog grotere economische crisis.

Volgens het IMF zal de crisis in de eurozone nog verergeren als niet onmiddellijk nieuwe maatregelen worden genomen.

Drie vragen aan Johan Van Overtveldt, hoofdredacteur van Knack en Trends.

Wat betekent dit voor België?

Johan Van Overtveldt: Het IMF bevestigt haar eerdere prognose van nulgroei dit jaar voor België. Meteen kunnen we daar uit afleiden dat, gegeven wat bekend is voor de eerste twee kwartalen van dit jaar, het derde en het vierde kwartaal ook niet veel zullen voorstellen (om het nog zacht uit te drukken).

Het IMF stelt haar prognose voor volgend jaar voor België bij van een groei van 0,8% naar 0,3%. Dat is dus méér dan een halvering van de groeiverwachting. Voor het lopende jaar doet België met haar nulgroei nog heel wat “beter” dan het eurogemiddelde dat uitkomt op – 0,4%. Voor 2013 zitten we met 0,3% echter nagenoeg op hetzelfde cijfer als het geheel van de eurozone (0,3%).

Enkele andere conclusies kunnen nu ook al getrokken worden. De schepping van nieuwe jobs zal sowieso aan de magere kant uitvallen. Meer nog, netto-vernietiging van arbeidsplaatsen valt te vrezen. Wat de begroting betreft, mag verhoopt worden dat de regering in haar begrotingsopstelling deze keer wel realistische prognoses qua groei inbouwt. Anders herhaalt zich het liedje van dit jaar: voortdurende begrotingscontroles om het deficit binnen de afgesproken norm te houden.

Hoe dan ook, met deze gang van zaken in de economie zal de regering opnieuw op zoek moeten gaan naar vele miljarden aan besparingen en/of belastingen om de aan Europa beloofde doelstellingen te halen.

Dreigen we nu echt in een diepe recessie te vervallen?

Johan Van Overtveldt: Het opvallende aan de prognose van het IMF is dat er over heel de lijn een bijsturing is naar beneden. Zowel in de rijke als in de opkomende landen gaan de groeivooruitzichten er op achteruit.

De eurozone valt het meeste op in negatieve zin maar ook voor de VS, China, Japan, India, Brazilië en ga zo maar door wordt alles naar beneden bijgesteld. Dit is zorgwekkend omdat veelal teruggang in regio A en B, bijvoorbeeld, toch wat gecompenseerd wordt door goede vooruitzichten in regio’s C en D. Deze keer dus niet.

Er dreigt dus een cumulatief proces in neerwaartse richting te ontstaan. Draaien deze zaken echt door in deze richting dan dreigen we inderdaad in een diepe langdurige crisis terecht te komen. Ik wijs er trouwens op dat de bollebozen van het IMF aangeven dat de grootste risico’s verbonden aan hun nieuwe prognoses vooral aan de neerwaartse kant zitten.

Wat is nodig om uit de crisis te geraken?

Johan Van Overtveldt: De meeste knopen liggen gebonden op het beleidsniveau. Op wereldvlak is het absoluut noodzakelijk dat men weerstaat aan handelsprotectionisme. Zoals de jaren 1930 ons afdoende aantoonden, gaat het dan van kwaad naar erger tot finaal alle economieën verstikt raken in een handelsoorlog.

Voorts heeft elk van de belangrijke gebieden van de wereldeconomie zijn typische katjes om te geselen. De eurozone moet nu eens eindelijk de grote sprong vooruit naar een geloofwaardige politieke unie zetten. Zonder dat is de euro verloren, hoe dan ook.

De VS moeten hun begrotingstekort dringend en drastisch terugschroeven en hun onderwijssysteem grondig hervormen. China moet haar exportmodel ombouwen tot een volwaardig vrije marktmodel, wat niet kan zonder belangrijke politieke hervormingen.

En zo kan je de hele lijst aflopen. Wat wel speciale aandacht verdient, is dat al die structurele ingrepen een stuk moeilijker worden in een economische omgeving gekenmerkt door recessie. Dan komt veel sneller de reflex “ieder voor zich en God voor ons allen boven”. Echte oplossingen drijven dan verder weg in plaats van dichterbij te komen.

Zeker voor wat betreft de situatie in de eurozone zouden verscherpte nationale reflexen de problemen snel verder kunnen doen escaleren. Laat ons hopen dat het deze keer anders loopt en de crisis voor een positieve catharsis zorgt in beleidskringen. (EE)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content