Delhaize: tijd voor ongewone maatregelen?

‘Opnieuw een donderslag bij heldere hemel voor veel Belgische gezinnen, nu bij Delhaize 2.500 medewerkers hun job dreigen te verliezen. De directie zelf wacht een moeilijke opdracht om tot een goed sociaal akkoord te komen’, aldus Leen Van Damme en Bart Pollentier van SD Worx.

Opnieuw een donderslag bij heldere hemel voor veel Belgische gezinnen, nu bij Delhaize 2.500 medewerkers hun job dreigen te verliezen. De directie zelf wacht een moeilijke opdracht om tot een goed sociaal akkoord te komen.

In België leidde dit soort herstructureringen steevast tot sociale drama’s. Grote aantallen mensen kwamen in de werkloosheid terecht of werden via ‘brugpensioen’ finaal de arbeidsmarkt uitgeloodst. Naast de investeringsmaatregelen die Delhaize in het vooruitzicht stelt, wil de warenhuisketen naakte ontslagen zoveel mogelijk vermijden. Toch doet ook het ‘b-woord’ opnieuw de ronde.

Vanwege de grote maatschappelijke kost van ‘brugpensioen’ willen wij pleiten voor een verandering van strategie. Een strategie die beter aansluit bij de ‘Renault-wetgeving’: de diverse stakeholders moeten samen naar alternatieven waarin de klemtoon ligt op jobbehoud en de zoektocht naar een nieuwe job voor alle betrokken medewerkers, eerder dan op dure uitstapregelingen.

Belangrijk is wel dat ook de werknemers die een job houden of door franchisewinkels worden overgenomen, niet uit het oog verloren worden. Voor de ‘blijvers’ is er immers nood aan een verloningsbeleid dat aansluit bij de nieuwe koers van Delhaize. Ook deze groep verdient ondersteuning in de vorm van investering in ‘human resources’. Voor de werknemers die door franchisewinkels worden overgenomen, geldt conform de wetgeving behoud van hun loon- en arbeidsvoorwaarden en van hun anciënniteit.

Maar wat dan met de medewerkers die uiteindelijk ontslagen worden? In de plaats van te onderhandelen over een ontslagvergoedingen waarmee ze zelf maar op zoek moeten naar een andere job, kan de nieuwe aanpak eruit bestaan om alle stakeholders rond de tafel de opdracht te geven om voor al deze werknemers zo snel mogelijk een nieuwe job te zoeken. Als stakeholders zien we:

1. Delhaize zelf, dat via zijn netwerk in elke regio op zoek kan gaan naar vacatures

2. De vakbonden die zeker ook kennis hebben van de openstaande vacatures

3. De gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling (VDAB, FOREM, ACTIRIS)

De financiële ondersteuning die in een sociaal plan gereserveerd wordt voor hoge ontslagvergoedingen of brugpensioenstelsels, kan dan besteed worden aan loopbaanbegeleiding en opleiding. Ze kan ook een eventueel lager loon en anciënniteitsverlies compenseren.

Daarnaast kunnen minder conventionele wegen worden bewandeld. Met name co-sourcing of pooling kan een oplossing bieden. Co-sourcing of pooling bestaat uit een gedeeld werkgeverschap (en is dus geen outsourcing). Werknemers worden ingezet waar zij nodig zijn. In feite deelt een aantal ondernemingen een aantal werknemers die in elk van die bedrijven niet voltijds nodig zijn. In de diverse regio’s waar Delhaize-winkels gesloten zouden worden, kunnen een aantal kmo’s (bakkers, bloemenzaken, kleinhandelszaken die geen voltijdse werknemer nodig hebben) via dit poolingsysteem samen een ex-Delhaize medewerker aanwerven.

Het komt er met andere woorden op neer dat we het dogma ’te oud en te duur’ eindelijk omzetten in een positief verhaal over inzet van talent, kennis en expertise. Deze ommekeer sluit perfect aan bij de maatschappelijke noodzaak om mensen langer aan het werk te houden.

Dat deze nieuwe strategie (het inzetten van mensen op de juiste plek) werkt, blijkt uit een aantal bestaande initiatieven, onder meer in de sector van de automotive. In de plaats van medewerkers te ontslaan of in tijdelijke werkloosheid te zetten, heeft een aantal bedrijven uit de automotive pro-actief gezocht naar oplossingen waardoor hun medewerkers continu aan de slag kunnen blijven, ook al is dit niet steeds bij hetzelfde bedrijf. Is er nog een plek bij andere organisaties voor de medewerkers van Delhaize? Ongetwijfeld, en niet alleen bij andere retailers.

Leen Van Damme, directeur Legal SD Worx Bart Pollentier, juridisch adviseur SD Worx