‘De zee schuift op, we moeten verhuizen’: waarom Gent steeds West-Vlaamser wordt

© Wikimedia commons
Olivier Neese
Olivier Neese Journalist bij Krant van West-Vlaanderen

Nooit eerder verkasten zo veel West-Vlamingen naar Gent, schrijft Krant van West-Vlaanderen. Vorig jaar waren het er meer dan 2.200. ‘Gent profiteert van onze ondernemingszin.’

Met 22.478 zijn ze, de West-Vlamingen die zich gevestigd hebben in Gent. Samen vormen ze een stad groter dan Torhout of Tielt. Of een bijna vol Jan Breydelstadion (de Ghelamco Arena is met zijn 19.999 zitplaatsen te klein). De wortels van bijna 1 op de 10 Gentenaars ligt in West-Vlaanderen. En door het grote aantal (nog) niet gedomicilieerde studenten in Gent, mag de invloed van West- Vlaanderen op de Oost-Vlaamse provinciehoofdstad nog veel groter ingeschat worden.

Dat Gent een magneet is voor West-Vlamingen is geen nieuws, wel dat de West-Vlaamse uittocht naar Gent zo massaal was als de laatste jaren. Zo is het aantal West-Vlamingen dat jaarlijks naar Gent verhuist van 2011 tot 2016 met meer dan een vijfde gestegen: van 1.728 naar 2.218.

Het is een open deur intrappen, maar het zijn vooral 20- tot 29- jarigen die naar Gent trekken (lees: na hun studies blijven hangen). ‘Dat is een algemene trend in West-Vlaanderen’, zegt Stephanie Devisscher, senior consultant bij het West-Vlaams Economisch Studiebureau (WES). ‘Dertigplussers komen dan weer meer naar onze provincie dan ze vertrekken.’

Waarom verlaten zoveel jongeren de provincie? Het WES voerde in opdracht van de provincie West-Vlaanderen in 2004 een uitgebreid onderzoek uit. Hogere studies zijn vaak de eerste stap. Uit de studie blijkt dat de meeste West-Vlaamse jongeren een diploma hoger onderwijs hebben, dat ze in de meeste gevallen ook buiten de provincie hebben behaald. Stephanie Devisscher: ‘Er is een braindrain vanuit West- Vlaanderen, dat kan je niet ontkennen. En eigenlijk mag je zeggen dat Gent hiervan profiteert, want iedereen weet dat we ondernemend van aard zijn.’

‘Misschien kan West-Vlaanderen wel de steun gebruiken van influencers’

Stephanie Devisscher (West-Vlaams Economische Studiebureau)

Meer mogelijkheden

De belangrijkste reden om te verhuizen is… de liefde. ‘Het gaat natuurlijk om een samenspel van factoren, maar de relatie bleek de allerbelangrijkste. Daarna komen het werk, het woon-werkverkeer en de aantrekkingskracht van de grootstad.’

Op werkvlak zien jongeren meer mogelijkheden én betere arbeidsvoorwaarden buiten West-Vlaanderen. Paradoxaal genoeg geldt dit ook voor jongeren die werk zoeken in een knelpuntberoep. ‘Onze provincie heeft aantrekkelijke, internationaal opererende en innovatieve bedrijven, maar blijkbaar bereiken die voorlopig nog te weinig onze jongeren. Misschien kan West- Vlaanderen wel de steun gebruiken van influencers, mensen die zichzelf én de provincie promoten.’

Om het tij te keren, formuleerde het WES destijds een zevental aanbevelingen. Van het versterken van het imago van het West- Vlaams hoger onderwijs en het cultuuraanbod, tot het pleiten voor nieuwe ondernemersvormen en meer openbaar vervoer. Maar ondanks de initiatieven die al genomen werden, blijkt de trend nog niet gekeerd.

Sneeuwbaleffect

Krant van West-Vlaanderen vroeg bij enkele West-Vlaamse Gentenaars naar een verklaring. ‘De zee is aan het stijgen, als West-Vlamingen moeten we opschuiven naar het binnenland’, grapt acteur Kurt Defrancq, die zelf ruim een kwarteeuw geleden naar Gent verkaste. ‘Al vele jaren zijn we deze stad stilletjes aan het veroveren, maar ze hebben het niet door. We hebben het dan ook heel erg slim aangepakt. In de jaren 60 hebben we eerst de slimsten van de hoop gestuurd. Daarna trokken de kluchtigaards en toneelspelers naar Gent. En nu moeten ze oppassen, want onze commerçanten komen… Een grapje, maar allicht met veel waarheid.’

Filosoof Maarten Boudry (UGent)
Filosoof Maarten Boudry (UGent)© Saskia Vanderstichele/Knack

Daarbij wijst de toneelspeler op het sneeuwbaleffect. Dat beaamt ook filosoof Maarten Boudry: ‘Als meer West-Vlamingen naar Gent trekken, zullen ze vaker met elkaar optrekken en zullen er meer hun voorbeeld volgen.’ Dé troef van Gent blijft het onderwijs. ‘Hoger onderwijs zit gewoon in het DNA van Gent’, zegt Elke Decruynaere, van Kortrijk afkomstig maar na haar studies blijven plakken en nu schepen voor Onderwijs en Jeugd in Gent. “De laatste jaren is het aantal studenten toegenomen, dat zal ook een rol spelen.”

Cultuuraanbod

Kurt Defrancq: ‘De Gentse universiteit, onder leiding van Carl Devos, spant zich in om West-Vlamingen aan te trekken. Bovendien komt West-Vlaanderen op onderwijsvlak nu niet als één naar buiten. Brugge, Oostende en Kortrijk strijden tegen elkaar. Buitenstaanders zien West- Vlaanderen als één, maar wij weten dat het niet waar is.’

Kurt Defrancq vindt dat Brugge op universiteitsvlak de boot heeft gemist. ‘Een historische vergissing. De stad mist ook een kunsthogeschool. Dat zou ze veel aantrekkelijker maken.’

Het cultuuraanbod is ook voor Maarten Boudry een van de pluspunten van Gent. ‘Het aanbod in Gent is veel internationaler dan bijvoorbeeld in Brugge, dat ik toch nog steeds als een openluchtmuseum zie. Antwerpen heeft dat ook, maar Gent ligt het dichtste bij West-Vlaanderen.’

Elke Decruynaere: ‘En in vergelijking met Leuven vind ik dat Gent in het weekend niet volledig stilvalt. Het stadsbestuur heeft bovendien de ambitie om de meest kindvriendelijke stad van het land te zijn. We zetten in op scholen, kinderopvang, speelpleinen… Allicht zijn dat voor veel studenten ook redenen om zich hier te settelen.’ Maarten Boudry: ‘Gent heeft nog altijd de perceptie van een linkse, progressieve stad, en dat spreekt veel studenten aan.’

Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Krant van West-Vlaanderen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content