Bert Bultinck

‘De zaak-De Pauw is bedreigend voor de Vlaamse identiteit’

Bert Bultinck Hoofdredacteur van Knack

Vlaanderen davert op zijn grondvesten volgens Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck: ‘Dat een sympathieke kluns en volkse grappenmaker zijn eigen personeel zou stalken: dat kon niet waar zijn.’

‘Komaan, bewijzen op tafel, oud wijf’, schreef een Vlaming die niet blij was met de interventie van actrice Hilde Van Mieghem nadat de zaak-De Pauw was losgebarsten. ‘Zelf niet vies zijn om met uw bloot gat op tv te komen en met heel bekend Vlaanderen en ver ervoorbij in bed te duiken.’ VRT-ceo Paul Lembrechts stuurde Bart De Pauw eind vorige week de laan uit vanwege klachten over seksuele intimidatie. Hij liet het woord ‘stalking’ vallen, naar verluidt stalking per sms. Het land schreeuwde het uit. Van Mieghem zei dat ze meerdere vrouwen kende die volgens haar slachtoffer waren geweest van grensoverschrijdend gedrag van de tv-maker. Zij kreeg de volle laag. Niet alle reacties waren zo wansmakelijk, maar minstens een deel van twitterend en facebookend Vlaanderen liet zich de afgelopen dagen van zijn zieligste kant zien. Het was een bom: alsof met die aanval op De Pauw Vlaanderen zélf geraakt was. De ziel van le plat pays aan flarden geschoten met één beslissing. Half Vlaanderen was dit weekend puin aan het ruimen – of bleef zelf met stenen gooien, niet zelden in de richting van Van Mieghem, die dapper genoeg was om op tv te getuigen in naam van een aantal vrouwen die zich geïntimideerd voelen.

De zaak-De Pauw is bedreigend voor de Vlaamse identiteit

Voor wie het werk van Bart De Pauw kent, is dat niet zo vreemd. De Pauw is een uiterst succesvolle tv-maker die met verve in de huid van de underdog kruipt die de Vlaming zo graag van zichzelf maakt, ook al is hij blank, gefortuneerd en man – en woont hij in een van de meest ontwikkelde landen van de wereld. De winnaar die zich kan blijven verkopen als loser, als outsider, als rebel: wij Vlamingen, tuk op bescheidenheid, zelfs als die vals is, kunnen daar niet genoeg van krijgen. Het is een van de redenen waarom een deel van Vlaanderen racisme relatief vindt, vrouwen ziet als wezens die te veel complimenten maken, of leefloners als profiteurs die te lui zijn om te helpen donderen: wij zijn allemaal verliezers, maar zie je ons klagen? Omdat sommige Vlamingen zich niet kunnen voorstellen dat ze hun privileges zouden kunnen verliezen – ze beseffen doorgaans niet eens dat ze die privileges hébben – is er geen empathie mogelijk met mensen die zulke privileges sowieso nooit hebben gehad. Dat een sympathieke kluns en volkse grappenmaker zijn eigen personeel zou stalken: dat kon niet waar zijn. De zaak-De Pauw is bedreigend voor de Vlaamse identiteit: de Vlaming is een goedzak die weleens een dronken sms stuurt, maar verder hard werkt, met zichzelf lacht en de helaasheid van het leven voortploeterend het hoofd biedt. De zaak-De Pauw komt die lachspiegel nu aan stukken slaan. En naar die plezierige quiz op zondagavond kunnen we nu ook fluiten.

Had het anders kunnen lopen? Heel misschien wel. Dat de vrouwen die bij de VRT het gedrag van Bart De Pauw hebben aangekaart zelf geen vragende partij waren voor ontslag, is niet onbelangrijk. Christine Mussche, de advocate van de vrouwen, zei dat ze de voorkeur hadden gegeven aan ‘andere oplossingen, zoals een bemiddelingsgesprek’. Hier en daar lekken ook details uit over de chronologie van de communicatie, waarbij de vraag rijst of de VRT ook echt voor die ‘andere oplossingen’ had moeten kiezen. Het lijkt erop dat de VRT-top zich opgejaagd voelde omdat een aantal kranten dossiers tegen Bart De Pauw had verzameld. Het gerechtelijk onderzoek zal nog veel aan het licht moeten brengen, misschien wel te veel – de vrouwen in kwestie vrezen dat hun anonimiteit niet meer gegarandeerd is. Maar de vlucht vooruit van De Pauw zelf, met zijn door een communicatiebureau ingefluisterd filmpje, was een grote misser. Hij heeft de beschuldiging van seksuele intimidatie zelf de wereld ingestuurd.

Dat neemt niet weg dat de affaire-De Pauw een verschuiving teweeg heeft gebracht. Het goede nieuws is dat die verschuiving in de goede richting gaat: Vlaanderen krijgt een kans om volwassen met vrouwen om te gaan. Als het kwalijke underdoggevoel mee op de schop kan: des te beter. Wij zijn al lang geen underdogs meer. Het wordt tijd om ons ook anders te gaan gedragen. Er is geen enkele reden waarom vaderlandse trots niet zou kunnen samengaan met respect voor vrouwen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content