‘De solidariteit in ons land is niet resultaatgericht’

Jurgen Constandt © Belga Image
Jelle Dehaen
Jelle Dehaen Medewerker Knack, historicus, filosoof, auteur

De gezondheidsuitgaven stijgen in Wallonië en Brussel sneller dan in Vlaanderen. Dat zegt het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (VNZ) in een nieuw rapport.

Tussen 2016 en 2017 stegen de uitgaven in de Vlaamse gezondheidszorg met 1,1 procent, in Wallonië namen ze met 1,9 procent toe. In 2016 werd er per Waal 82 euro meer uitgegeven dan per Vlaming, in 2017 bedroeg die kloof 103 euro. Dat zegt het VNZ op basis van eigen cijferonderzoek.

Directeur van het VNZ Jürgen Constandt stelt zich grote vragen bij de groei van de kloof. ‘Vlamingen dragen meer bij aan de sociale zekerheid’, zegt Constandt. ‘De Vlaming betaalt gemiddeld 8963 euro per jaar aan sociale bijdragen. In Wallonië is dat ruim 2.000 euro minder, dat is het solidariteitsprincipe. Maar ondanks die geldstromen stijgt het aantal personen met een verhoogde tegemoetkoming in Wallonië en vooral in Brussel’, stelt Constandt vast.

Vandaag krijgen 21 procent van de Walen een verhoogde tegemoetkoming. Dat zijn mensen met een laag inkomen die minder betalen voor de gezondheidszorg. Rond de eeuwwisseling was dat cijfer ongeveer 18 procent. In Brussel krijgt 32 procent van de mensen een verhoogde tegemoetkoming, In Vlaanderen is dat 15 procent.

‘Ik heb geen enkel bezwaar tegen solidariteit op zich, maar we merken weinig tot geen resultaat in Brussel en Wallonië’, stelt Constandt. ‘Vlamingen zijn ook minder vaak afwezig op het werk dan Walen. In de koepel van de Neutrale ziekenfondsen betalen wij een Vlaamse titularis gemiddeld 20 dagen per jaar een ziekte-uitkering. In Wallonië is dat 26 dagen. Ik doe die meting al sinds 2006. Toen was het verschil een kleine twee dagen, nu is dat opgelopen tot zes dagen.’

Critici zijn het echter niet eens met de cijfers van het VNZ omdat de steekproeven van het VNZ te beperkt zijn. Bovendien zouden de resultaten niet gestandaardiseerd worden. Ongeveer vijftig procent van de uitgaven in de gezondheidszorg worden door vijf procent van de mensen veroorzaakt. Het gaat dan om oude mensen of zwaar zieke patiënten. Wanneer het belang van die mensen relatief gewogen wordt zouden de regionale verschillen tussen Wallonië en Vlaanderen grotendeels verdwijnen.

Volgens Constandt is het staal representatief genoeg voor Vlaanderen en Wallonië. ‘Het gaat om bijna vijf procent van alle verzekerden in dit land. Dat de critici hun cijfers dan eens openbaar maken. Daar wachten we al jaren op.’

In Vlaanderen is de sociale zekerheid een vangnet, maar ik heb het gevoel dat dat in Wallonië voor sommigen meer een hangmat is

Jurgen Constandt

Om de verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië te verklaren wijst Constandt vooral naar de politieke verantwoordelijken en de medische cultuur. ‘Vlaanderen geeft procentueel meer van het eigen bbp aan Wallonië dan West-Duitsland aan Oost-Duitsland gaf. De solidariteit in ons land is echter niet resultaatgericht. Dat Walen nu vaker arbeidsongeschikt of invalide zijn, komt deels omdat de werkloosheidsuitkeringen sterker gecontroleerd worden waardoor mensen sneller voor een ziekte-uitkering kiezen. Wanneer mensen ziek zijn worden ze in Vlaanderen sneller gereïntegreerd. Ik beweer niet dat Walen lui of profiteurs zijn en ik heb ook geen probleem met solidariteit, maar er is toch een cultuurverschil. In Vlaanderen is de sociale zekerheid een vangnet, maar ik heb het gevoel dat dat in Wallonië voor sommigen meer een hangmat is.’

Volgens critici doen de andere ziekenfondsen ook in Wallonië en Brussel grote inspanningen om mensen meer te reactiveren en zijn er weinig verschillen op dat vlak tussen de regio’s’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content