De rol van Paus Franciscus in de Argentijnse “vuile oorlog”

(Belga) In Latijns-Amerika werd over het algemeen positief gereageerd op de verkiezing van Jorge Mario Bergoglio tot nieuwe paus. Toch zijn vele Argentijnen de rol van “zijn” katholieke kerk tijdens de dictatuur van Jorge Videla en Roberto Viola nog niet vergeten. In de periode tussen 1976 en 1983 pleegde het Argentijnse regime verschillende misdaden tegen de mensenrechten. Jorge Bergoglio leidde de jezuïetenorde in Argentinië van 1973 tot 1979.

De kerk zou weinig weerstand geboden hebben tegen de dictatuur en zou zich niet openlijk uitgesproken hebben tegen de ontvoering van baby’s en de moord op duizenden “ongehoorzame schakels”. Daardoor heeft de katholieke kerk vele volgelingen verloren in het Latijns-Amerikaanse land. Woensdagavond staken vrij snel na de witte rook in het Vaticaan geruchten de kop op over de houding van Bergoglio tijdens de junta. Er circuleren foto’s van de paus met dictator Videla. Tijdens diens bewind vonden minstens 30.000 Argentijnen de dood, heel vaak in omstreden omstandigheden. De gerenommeerde Argentijnse journalist Horacio Verbitsky schreef in 2005 zijn boek ‘El Silencio’ (De Stilte) over de rol van de kerk bij de wandaden onder Videla. Hij beschuldigde Bergoglio van medeplichtigheid aan de ontvoering van Orland Yorio en Francisco Jalics, twee Argentijnse jezuïeten. Zij werden in 1976 door de marine opgesloten omdat ze mensen uit de arme wijken in Buenos Aires ondersteunden. Dat was in die tijd een hachelijke politieke zaak. Bergoglio zelf heeft nooit op deze beschuldigingen willen reageren, maar verklaarde enkele jaren geleden aan de media dat hij juist verscheidene mensen heeft geholpen om een schuilplaats te vinden. Bergoglio zei in het verleden al dat hij verschillende keren navraag naar de vermiste jezuïeten heeft gedaan bij de militairen. Daarop zouden de militairen de jezuïeten vrijgelaten hebben. Daardoor is paus Franciscus I voor sommigen een held, anderen blijven sceptisch. “Bergoglio een machtig man en hij weet zich goed te omringen met andere machtige personen”, zei Eduardo de la Serna aan Radio del Plate. De la Serna is een van de leiders van een linkse groepering van jezuïeten die zich inzet voor de armen. “Ik heb nog steeds mijn twijfels over de rol van de kerk tijdens de vuile oorlog”, voegde hij er nog aan toe. In 2012 hebben de Argentijnse bischoppen, onder leiding van Bergoglio, collectief excuus aangeboden bij de Argentijnse katholieken. De bischoppen erkenden dat de kerk haar volgelingen in die tijd “onvoldoende” beschermd heeft. (JDH)