Vlinks

‘De N-VA-top heeft blijkbaar niets tegen België, op voorwaarde dat het rechts genoeg is’

Vlinks Vlinks streeft naar een sociaal, rechtvaardig en inclusief Vlaanderen met maximale autonomie.

‘N-VA-voorzitter Bart De Wever op één lijn met de sociaal-flaminganten? Dat zou pas nieuws zijn’, schrijft Edi Clijsters van Vlinks. ‘De werkelijkheid is: ze zitten wel op één lijn, maar dan in volstrekt tegenovergestelde richting.’

Oef. Het politieke najaar kan weer in zijn vertrouwde plooi vallen. Na enkele dagen van tenenkrullend patronaatstoneel heeft de regering zowaar een begroting voorgelegd die een ietsiepietsie minder tekort vertoont dan de EU toelaat. De grootste partij van het land heeft de storm in een glas water rond de defenestratie van het luimige duo Vuye-Wouters kunnen luwen met een herderlijk schrijven van de Grote Leider. Bart De Wever is er in de ogen van de trouwe volgelingen overigens netjes in geslaagd de aandacht van het eigen falen af te leiden door nu al 2019 als beslissende krachtproef voor te spiegelen.

‘De N-VA-top heeft blijkbaar niets tegen België, op voorwaarde dat het rechts genoeg is’

Daarbij is het streefdoel zo duidelijk gemaakt dat niemand er nu nog naast kan kijken: voor de N-VA-top is niet een Vlaams beleid prioritair, maar een rechts beleid. En op omvattend-Belgische schaal, alstublieft. Met andere woorden: tegen België heeft de N-VA-top blijkbaar helemaal niets, als het maar rechts genoeg is. Liever een rechts-liberaal België dan een Vlaanderen dat -god verhoede- sociale of ecologische prioriteiten zou stellen die een of andere winstmaximalisatie zouden bedreigen.

Geween en tandengeknars

De bevolking -althans de 99% die niét over gesofisticeerde ontsnappingsroutes beschikt- zal zoals gebruikelijk morren en dokken. Daarnaast zal er “geween en tandengeknars” zijn bij die enkele duizenden ‘sociaal-flaminganten’ die mordicus blijven vasthouden aan de stelling dat Vlaamse emancipatie ook sociale emancipatie hoort te zijn. Meer zelfs: dat in de 21ste eeuw, nu het centen-nationalisme zijn masker afwerpt, een Vlaamse emancipatiebeweging niets anders kàn zijn dan fundamenteel democratisch en sociaal.

‘Een autonoom Vlaanderen, dat was een aardig idee zo lang dat diende om een rechts beleid in de steigers te kunnen zetten.’

Proef even de magistrale ironie die hier opduikt: allicht tot ontzetting van beide zijden zijn de sociaal-flaminganten het hier in feite roerend eens met N-VA-voorzitter De Wever. Die vindt immers ook dat de Vlaamse beweging in deze tijd alleen nog zin heeft als ze ook sociaal-bewogen is. Alleen vindt hij dat de Vlaamse beweging nu dus maar best kan verdwijnen. Want dat sociale, dat past niet in zijn kraam.

Een autonoom Vlaanderen, dat was een aardig idee zo lang dat diende om een rechts beleid in de steigers te kunnen zetten. Maar als we nu heel België een rechtse koers kunnen opdringen, dan mag die autonomie gerust naar de achtergrond verdwijnen. Van gebrek aan duidelijkheid kan men de Grote Leider alvast niet beschuldigen.

Koerswijziging

Bevreemdend is veeleer dat die duidelijkheid nogal wat onrust heeft teweeggebracht bij een deel van de Vlaamsgezinde opinie. Neen maar, hebben al die mensen die nu verontrust zijn dan zitten slapen in de voorbije jaren? Propagandastunts, geaborteerde progressieve congresvoorstellen, een (schijnbaar) spectaculaire en niet mis te verstane koerswijziging in de aanloop naar de verkiezingen van 2014 en het kille beleid sindsdien… Hebben ze het niet gezien, of niet willen zien?

Of hebben ze gezwegen omdat na de lange mars door de woestijn nu het ‘zelfbestuur’ leek te lonken (ook al werd het communautaire meteen voor vijf jaar in de ijskast gelegd)? En schieten ze nu pas wakker, nu duidelijk wordt dat het slechts om een fata morgana gaat? Sluipt er nu pas twijfel in het gemoed van die nobele geesten die in de waan leefden dat Vlaanderen eerst maar eens (min of meer) onafhankelijk moet worden en dat dan -als het zogenaamde ‘valse probleem’ van de baan is- links in Vlaanderen als bij toverslag zal ontwaken uit de belgicistische coma (SP.A) of hysterie (PVDA) waarin het gevangen zit.

Samengaan van grote emancipatiebewegingen

Het zou om te gieren zijn als het niet zo intriest was. In ettelijke andere landen in en buiten Europa kunnen natiebewustzijn en (sociaaleconomisch) uitgesproken linkse opstelling wél vaak en intens samengaan, in België lukt(e) dat niet of nauwelijks. Terwijl het vanuit een radicaal-democratisch rechtvaardigheidsgevoel toch niet meer dan logisch is dat je niet het ene eisenpakket als ‘vals probleem’ kan afdoen en het andere als enig doorslaggevend beschouwen.

Maar je kan er niet omheen: in de 19de eeuw hebben beide grote emancipatiebewegingen (arbeiders, Vlamingen) op enkele schaarse uitzonderingen na de kans gemist om samen te gaan en aldus veel sterker te staan. Terwijl toen eigenlijk nog weinig of niets dat samengaan in de weg stond. De verwijdering tussen beide en de onmiskenbare ‘verrechtsing’ van de Vlaamse beweging dateert eigenlijk pas uit de eerste decennia van de 20ste eeuw.

‘Alleen wie aan het autonoom wordende Vlaanderen een uitgesproken sociale invulling wil geven is nog de traditie van de democratische en pacifistische Vlaamse emancipatiebeweging waardig.’

Toen Vlaanderen het vanaf de tweede helft van de 20ste eeuw economisch steeds beter begon te doen, ontwaakte hier bovendien het ‘centen-nationalisme’ van rijk geworden Vlamingen (inclusief een brede middenklasse) die hun verleden willen vergeten, niets willen opgeven van wat ze dank zij de opofferingen van vorige generaties hebben verworven, en in een behoudsgezinde kramp schieten nu ook in Vlaanderen de economische aftakeling dreigt.

Daartegenover stellen de sociaal-flaminganten: alleen wie aan het autonoom wordende Vlaanderen een uitgesproken sociale invulling wil geven (en die krijg je nooit als je ze niet ‘links’ programmeert) is nog de traditie van de democratische en pacifistische Vlaamse emancipatiebeweging waardig.

Bondgenoten ter linkerzijde

Vinden ze daarvoor bondgenoten ter linkerzijde? Dat is maar de vraag. Het ‘Sienjaal’ herdenken is een loffelijk initiatief, maar iedereen snapt wel dat een discussie over aanpak, omvang en vorm van een nieuwe progressieve frontvorming nù met een héél sterk verschillende situatie moet rekening houden. De vragen die leven zijn anders, de antwoorden zullen dat ook moeten zijn. En ze zullen niet worden gevonden langs de platgetreden paden.

Als ze ook maar een deel willen binnenhalen van de al bij al toch enkele tienduizenden voormalige VU-ers en sociaalvoelende Vlamingen die zich meer en meer ergeren aan de fanatiek-rechtse koers van de N-VA zullen SP.A en veel meer nog Groen -als waterdragers van de verfoeilijke zesde staatshervorming- serieus moeten sleutelen aan hun Vlaamse geloofwaardigheid. Ook hier weerklinkt een ironische noot: het wordt hun zelfs gemakkelijk gemaakt door die rechtse verblinding van de N-VA; alleen moeten de progressieven dan wel een geloofwaardig alternatief bieden.

Zoveel is duidelijk: geloofwaardig ben je niet door (meer sentimenteel dan rationeel) vast te houden aan een belgicistisch conservatisme in plaats van onomwonden te opteren voor een sociaal en ecologisch verantwoorde invulling van de Vlaamse autonomie. Sterft, gij oude vormen en gedachten…

Edi Clijsters is kernlid van Vlinks

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content