Dankzij CD&V liepen we met zijn allen 1 miljard euro mis

Met zijn allen liepen we al 1 miljard euro mis omdat de beursgang van Belfius gekoppeld werd aan de vergoeding van Arco-coöperanten. Dat krijgt de CD&V niet meer uitgelegd.

Wat Knack twee weken geleden al had uitgerekend, werd vorige week bevestigd door een rapport van de banken die de beursgang van Belfius begeleiden: de bank, die volledig in overheidshanden is, werd in enkele maanden tijd één miljard minder waard. Tot voor kort werd Belfius nog gewaardeerd op 6 tot 8 miljard euro; als gevolg van de Turkse crisis en een algemene daling van de financiële aandelen is dat nog 5 tot 7 miljard. Het ideale moment om Belfius naar de beurs te brengen is dan ook voorbij, en het ziet er niet naar uit dat er snel weer zo’n moment komt.

De regering-Michel wil al langer 30 procent van haar Belfius-aandelen naar de beurs brengen. Met de opbrengst zou ze de overheidsschuld onder de psychologische drempel van 100 procent van het bbp kunnen duwen, iets waarmee je als regering in verkiezingstijd kunt uitpakken. Maar die beursgang wordt geblokkeerd door vicepremier Kris Peeters (CD&V). Hij wil garanties voor een vergoeding van de Arco-coöperanten, die hun geld verloren doordat Arco samen met Belfius-voorganger Dexia ten onder ging tijdens de bankencrisis. Maar die vergoeding moet het fiat krijgen van Europees commissaris voor Mededinging Margrethe Vestager, en het is nog lang niet zeker dat dat gebeurt. Dus wordt de beursgang van Belfius uitgesteld. En dat kost ons allen heel veel geld.

Al bijna tien jaar lang vertroebelt het Arco-dossier het financieel-economische beleid van de opeenvolgende federale regeringen. Arco was het financiële vehikel van de christelijke werknemersorganisatie ACW (nu beweging.net). Die investeerde het geld van 800.000 coöperanten in Dexia. Toen Dexia in 2008 in grote moeilijkheden kwam en de overheid te hulp moest schieten, bleek de Arco-investering nauwelijks nog iets waard. Dezelfde nacht dat de overheid Dexia redde, zorgde toenmalig premier Yves Leterme (CD&V) voor de principiële goedkeuring dat de staat borg zou staan voor de Arco-coöperanten.

In april 2009 – Herman Van Rompuy (CD&V) was ondertussen premier – werd de afspraak in een wet gegoten. In het Parlement klonk nauwelijks tegenspraak, niemand wou de ‘kleine Arco-spaarder’ voor het hoofd stoten. Maar toen al was duidelijk wat in de zomer van 2014 ook gebeurde: Europa stemde niet in met de overheidsvergoeding voor de Arco-coöperanten, omdat het onrechtmatige en dus ‘illegale’ staatssteun was.

In 2014 had de CD&V de moed moeten opbrengen om de Arco-spaarders te vertellen dat hun verdwenen spaarcenten niet door de overheid, dus met belastinggeld, vergoed zouden worden. (Het was trouwens logischer geweest als het ACW – als hoofdverantwoordelijke voor de dramatische investering – iets voor de coöperanten had gedaan.) Oud-premier Leterme besefte in ieder geval dat zijn Arco-spaarcenten in rook waren opgegaan, want toen de zakenkrant De Tijd hem in die tijd de vraag stelde of hij als Arco-coöperant zijn geld nog hoopte terug te zien, antwoordde hij: ‘Nee. Ik heb voor mezelf mijn Arco-aandelen afgeschreven.’ Toch bleef zijn partij, de CD&V, mordicus vasthouden aan een overheidsvergoeding voor de Arco-coöperanten. Ze liet dat ook in het regeerakkoord van de regering-Michel opnemen, dat in oktober 2014 – en dus maanden nadat Europa de vergoeding had verworpen – werd goedgekeurd. Sindsdien koppelde vicepremier Peeters de Arco-regeling aan zowat elk belangrijk financieel-economisch dossier dat op de regeringstafel kwam.

Nu blokkeert de CD&V dus al geruime tijd een gedeeltelijke beursgang van Belfius. De kans dat die beursgang er dit jaar nog komt, wordt met de dag kleiner. En als hij er toch nog komt, dan zal hij de schatkist in elk geval veel minder opbrengen. Op die vaststelling antwoordde vicepremier Peeters: ‘De Belgische regering is geen beleggingsclub.’ Dat getuigt van weinig verantwoordelijkheidszin, want van een Belgische regering mag je verwachten dat ze met de activa van de overheid – en dus van alle burgers – omspringt als een goede huisvader, niet als een koppig kindje dat zijn hoofd tegen de muur blijft bonken.

De kans dat Europa straks een nieuwe Arco-regeling weer afschiet, is reëel. Wat dan? Zal de CD&V dan nog steeds halsstarrig blijven vasthouden aan een overheidsvergoeding voor de Arco-coöperanten? Zal de partij er opnieuw een breekpunt van maken bij de regeringsonderhandelingen na de verkiezingen van mei 2019? En zullen de andere regeringspartijen daar dan opnieuw mee instemmen? Hoe lang zal het Arco-dossier de goede werking van de regering nog belemmeren? Dat is de vraag van zelfs meer dan één miljard.