Vlinks

Carnaval Aalst: ‘Humor als overlevingsmiddel in tijden van cynische graaiers en toenemende ongelijkheid’

Vlinks Vlinks streeft naar een sociaal, rechtvaardig en inclusief Vlaanderen met maximale autonomie.

‘Aalst Carnaval laat toe de tastbare ziel van de stad te grijpen, het hele gebeuren gaat om pure inburgering en identiteit’, schrijft Johan Velghe van Vlinks.

Aan mijn woonkamerwand hangt geen diploma van polonaisedanser. Tevergeefs is het zoeken in mijn kleerkast naar een narrenmuts of enig ander hoofddeksel dat getooid is met struisvogelveren. Er valt zelfs geen met blinkende lovertjes versierd driedelig pak te ontwaren. Uit de tijd dat foto’s nog tastbaar waren en in een album geplakt werden, kan geen herinnering opgediept worden waarbij ik aanschoof bij ‘raden van elf’ of me liet omringen door dansmariekes.

En toch ben ik als nuchtere West-Vlaming een geradicaliseerde propagandist van de vastenavondviering, om precies te zijn: vastelaoved zoals carnaval gevierd wordt in Aalst. In tijden dat politici – de uitzonderingen zijn té schaars – de stem van het morrende volk versmachten onder ‘het eigen grote verhaal’, biedt bittere spot nog enig soelaas: onvervalste democratie van onderen uit.

Carnaval Aalst: ‘Humor als overlevingsmiddel in tijden van cynische graaiers en toenemende ongelijkheid’

Aalst viert van vandaag zaterdag tot en met woensdagochtend vier volle dagen carnaval van de onderbuik. Wat op de maag ligt, wat moeilijk door de goegemeente te verteren valt, wat ‘de hardwerkende Vlaming’ het zuur doet opbreken, wat de samenleving constipeert,… breekt uit. Het volk spuwt zijn gal uit in een reinigingsritueel dat fijn en ander grof stof van zich laat afschudden en daarmee het leven leefbaar houdt om het niet te laten verzuren. Spot, satire, zwarte en andere kleurrijke schakeringen van humor maken het overleven mogelijk in deze barre tijden van cynische graaiers, toenemende ongelijkheid en het wegzetten van mensen als ‘restafval’.

Carnavalvierend Aalst kreeg eerder internationale erkenning als ‘immaterieel erfgoed’ voor de opmerkelijke explosie aan creativiteit en de zich steeds vernieuwende vormentaal. Oilsjt Vastelaoved is wel degelijk levend en groeiend erfgoed, dit jaar goed voor niet minder dan 82 geheel en al eigen groepen ingeschreven voor de competitie met kleine, middelgrote en grote ‘vaste’ groepen. Daarnaast wordt de stoet bevolkt door meer dan 200 zogeheten ‘losse’ groepen, stuk voor stuk van eigen bodem, die inpikken op de heetste actualiteit. De stoet barst met een duurtijd van quasi zes uren geheel en al uit de voegen.

‘Carnaval in Aalst herleiden tot een vierdaagse eruptie van benevelde creativiteit is de waarheid geweld aandoen.’

Maar carnaval in Aalst herleiden tot een vierdaagse eruptie van benevelde creativiteit is de waarheid geweld aandoen. Aalst carnaval legt fundamenten, maakt beter samenleven mogelijk aan de Denderoevers. Aalst carnaval is het cement van een stadssamenleving, stevig cement want samengesteld uit elementen van traditie, identiteit, levenslust, onversneden humor, werklust, vrije gedachten, L.P. Boons teder anarchisme en ongebreidelde creativiteit.

Iedereen kan carnavalist zijn en worden. Geldbarrières noch rangen en standen worden opgetrokken. De zoon van de metselaar werkt er in de carnavalswerkhallen naast de masterstudent, de dochter van Fatima is er even welkom als hij en zij die al decennia meedraaien in de het rijk bezette carrousel van het verenigingsleven dat jaar in, jaar uit carnaval vormt.

Carnaval is een leerschool, voor velen wekenlang, voor sommigen maandenlang. Afspraken maken en er zich aan houden, een werkattitude opnemen, de handen uit de mouwen steken, vaardigheden aanleren in hydraulica, in wagenopbouw, in het ontwerpen en uitwerken van de kostumering, zangtalent ontwikkelen en danspassen aanleren, sculpteren van piepschuimen koppen, verftechnieken toepassen, het met eetfestijnen en andere lucratieve activiteiten verdiende centen goed beheren,… de opbouw van carnaval is een regelrechte levensschool die in vrijwillig engagement en met sterke groepsgeest gevolgd wordt.

Tastbare ziel van de stad

Carnavalist zijn in Aalst is een missie die generaties overstijgt. Ze lossen niet alleen elkaar af, maar zijn intergenerationeel aan de slag. Allochtonen en autochtonen werken samen. Aalst Nixt, aan de stoet deelnemende losse groep samengesteld uit nieuwe Vlamingen, heeft de draai goed te pakken en hekelt morgen in de zondagsstoet ‘ons’ probleem met Zwarte Piet. Vorige zaterdag trokken – zonder opgelegde verplichting – zo’n tweehonderd deelnemers aan de inburgeringscursussen naar de carnavalswerkhallen om er samen met de wagenbouwers te genieten en er de tastbare ziel van de stad te grijpen.

Morgen zondag trekt de 89e editie van de carnavalsstoet door Aalst. Voorop rijdt prins Raf. Volbloed Aalstenaar, Oilsjteneir mè d’Oilsjteneirs, terwijl hij pas vanaf zijn zevende levensjaar als Poolse knaap naar Aalst immigreerde.

Vastelaoved aan de Dender toont meer democratie en samenleving dan sommige vertoningen van Brusselse halfronden.

Kijk noch doe meewarig over carnavalvierend Aalst. Carnaval is ook de behoeder van het verbindende stadsdialect. Carnaval is het inburgeringsglijmiddel. Carnaval werkt dag in, dag uit, jaar in, jaar uit, aan het vlechtwerk van het samenlevingsfundament. Carnaval prikkelt de verbeelding en maakt de carnavalisten alert voor wat maatschappelijk krom is.

‘Spot en satire zijn de eeuwenoude wapens van de onmachtigen tegen de heersers, van het geminachte volk tegen de zelfverklaarde elite.’

De pekel die losse en vaste groepen morgen over de hoofden kieperen van lokale, Vlaamse, federale en internationale politici zorgen voor een vertoon dat ver boven Villa Politica uitstijgt. Spot en satire zijn de eeuwenoude wapens van de onmachtigen tegen de heersers, van het geminachte volk tegen de zelfverklaarde elite.

Laat vele vaten vol spot ontstoppen. Laat uit vele tapkranen satire schuimrijk vloeien. Genieten we van een hapjesschoteltje met een mix van bijtende kritiek en deugddoende humor. Scherpe spot laat toe de rug te rechten. Wat rest ons anders dan de zoetzure tegenzet en de ontlasting van de onderbuik?

Zij die de kop van Jut zijn voor de carnavalisten hebben het verdiend, in zekere zin geldt dat ook letterlijk wanneer iemand 7.200 euro omschrijft als een ‘normaal’ netto-maandloon. Aalst toont ons ongetwijfeld hoe de zweren openbarsten. Zo’n momenten dienen we te koesteren.

We heffen een heerlijk glas bitter bier, op de gezondheid van de vrijdenkende Aalstenaar die ons zuchten en klagen eventjes verdringt. Daarna hebben we weer mededogen met onze lever en hervatten Tournée Minerale om daarop Veertig dagen zonder aan te vatten. Maar eerst nemen we spottend weerwraak op de zakkenwassers en -vullers die ons permanent – min de vier carnavalsdagen – een oor aannaaien.

Johan Velghe is woordvoerder van Vlinks.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content