Oosterweelwerken starten in 2017: ‘Regering staat nog altijd met lege handen’

Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) voor De Lijn-bus © BELGA
Simon Demeulemeester

De Vlaamse regering kondigt aan dat de Oosterweelwerken in 2017 starten en opgenomen worden in de eigen begroting. stRaten-generaal is niet onder de indruk: ”De regering heeft alle cruciale kapen nog te nemen.’

De werken aan de nieuwe Scheldekruising, die de Antwerpse Ring moet sluiten, starten in 2017. Dat heeft de Vlaamse regering maandag bekendgemaakt. De Vlaamse regering wil het Oosterweelproject opdelen in vijf deelprojecten en opnemen in de eigen begroting zoals Europa vraagt. De regering had gehoopt de 3 mijard euro voor de verbinding uit de begroting te houden door het project onder te brengen bij de NV Tunnel Liefkenshoek.

Nieuwe wending

Dit betekent een nieuwe wending in het Oosterweeldossier. De vorige Vlaamse regeringen wilden het megaproject – vanwege de grote bouwkost – buiten de begroting houden. Maar de Europese Commissie kon zich niet vinden in de constructie die daarvoor was opgezet. De Vlaamse regering verlegt het geweer daarom van schouder. Het project zal worden opgedeeld in vijf deelprojecten en zal gefinancierd worden vanuit de eigen begroting. De opdeling in vijf delen via een Engineer & Construct-formule helpt volgens de Vlaamse regering om de concurrentie te laten spelen en de kosten te drukken. De kosten van de vijf onderdelen (Linkeroever, Scheldetunnel, Kanaaltunnels, Oosterweelknooppunt en Ring Noord) wordt volgens BAM-voorzitter Rudi Thomaes geraamd op 3 miljard euro.

De beslissing om het project vanuit de eigen overheidsmiddelen te financieren, zal natuurlijk een belangrijke impact hebben op de Vlaamse begroting, met name wanneer de werken starten in 2017. Hoe groot die impact zal zijn en hoe het project zal opgenomen worden in boeken, is volgens Annemie Turtelboom nog onduidelijk en is nog voorwerp van onderhandelingen met Europa en de federale regering.

De Vlaamse regering hoopt alvast dat de Oosterweelplannen in aanmerking komen voor Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) van de Commissie-Juncker en dat er via de zogenaamde “investeringsclausule” een afwijking wordt toegestaan in de begrotingsafspraken met Europa. “We voldoen daarvoor aan vier van de vijf voorwaarden. Alleen het criterium van negatieve groei niet. In tegenstelling tot Nederland, Luxemburg en Frankrijk valt België daar niet onder. Maar gezien het strategisch karakter van de investering rekenen we erop dat de gesprekken met Europa zullen slagen en dat de federale regering ons zal steunen”, aldus minister-president Geert Bourgeois.

Bart De Wever: ‘Overkapping Ring is belangrijk voor mijn stad’

Bart De Wever (N-VA)
Bart De Wever (N-VA) © BELGA

De Vlaamse regering heeft ook beslist een projectregisseur aan te stellen die de overkapping van de Antwerpse Ring moet onderzoeken. Die ‘intendant’ moet de overkapping – zowel van het Oosterweeltracé als andere delen van de Antwerpse Ring – verder onderzoeken en afhankelijk van het studiewerk ‘zo maximaal mogelijk uitvoeren’, zei Antwerps burgemeester Bart De Wever. ‘Die overkapping is heel belangrijk voor mijn stad’, zegt De Wever aan De Morgen. Maar die zal ‘niet voor morgen zijn’, voegt hij er nog aan toe. Met die beslissing hopen de regering en de stad Antwerpen tegemoet te komen aan de vraag van actiecomités zoals Ringland.

Burgemeester De Wever maakte ook nog bekend dat de 350 miljoen euro die de stad Antwerpen en de Haven zouden inbrengen in de uitvoering van het Masterplan Antwerpen (MAP) wordt geheroriënteerd naar ‘leefbaarheidsprojecten’. De bestaande overeenkomst met de Vlaamse regering uit 2009 (nog afgesloten met voormalig Antwerps burgemeester Patrick Janssens, red.) daarover wordt stopgezet en de nieuwe beslissing zal in een nieuwe overeenkomst worden gegoten.

Manu Claeys: ‘Concrete plannen moeten nog boven water komen’

Manu Claeys van stRaten-generaal is niet onder de indruk van de aankondiging van de Vlaamse regering. ‘In 2005 kondigde gouverneur Camille Paulus aan dat op het eind van het daarop volgende jaar de spade in de grond zou gaan. In 2008 kondigde minister Van Mechelen aan dat binnen de twee jaar de werken zouden opstarten. Enzovoort. Government by announcement: het is een van de rode draden in dit dossier. Deze communicatiepolitiek moet enerzijds de indruk wekken dat het vooruitgaat en anderzijds dat het al in kannen en kruiken is. Lees: niemand houdt ons nog tegen, protesteren heeft geen zin en wie dat toch doet is spelbederver’, aldus Claeys.

Volgens Claeys betekent dit niets. ‘De regering staat nog altijd met lege handen en heeft alle cruciale kapen nog te nemen zoals de opmaak van het project-milieueffectenrapport en het verkrijgen van bouwvergunning. Tijdens de verplichte openbare onderzoeken daarover zal pas echt duidelijk worden voor Antwerpenaren wat de concrete impact is over het hele tracé, wat telkens weer tot veel bezwaarschriften zal leiden. Ter herinnering: de concrete Oosterweelplannen (aantal baanvakken, inname groengebieden, sleuf over overkapping?, etc.) moeten nog boven water komen.’

Daarnaast dienen stRaten-generaal en Ademloos volgende week maandag een klacht in bij de ombudsman, wijzend op partiijdigheid, fouten en kennislacunes in het tot dusver gevoerde onderzoek. Als dit zonder gevolg blijft, stappen de actiegroepen (wellicht in mei) naar de Raad van State.

Groen: ‘Een slecht project in vijf stukken blijft een slecht project’

Ook oppositiepartij Groen heeft kritiek op de beslissing. ‘Wij blijven ons verbazen over de onbegrijpelijke hardnekkigheid van de Vlaamse regering voor het peperdure en zeer slechte Oosterweelproject. Een slecht project in vijf stukken blijft een slecht project’, zegt Groen-parlementslid Wouter Van Besien. Van Besien vindt het ook ‘merkwaardig’ dat de regering zegt dat de werken in 2017 zullen starten. ‘Merkwaardig, want er zijn ook nog verschillende procedures die moeten gerespecteerd worden’, aldus Van Besien.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content