Bedrijfsverzekeringen worden duurder in 2012

Verzekeringen worden duurder in 2012. Niet alleen voor particulieren, ook voor bedrijven. En dat laatste was uitzonderlijk geworden. Paul Marck van de verzekeringsmakelaar ADD zet alles op een rijtje.

Verzekeringen worden duurder in 2012. Niet alleen voor particulieren, ook voor bedrijven. En dat laatste was uitzonderlijk geworden. “De toestand van technische ondertarifering kon niet blijven duren”, zegt Paul Marck van de verzekeringsmakelaar ADD. Op de particuliere markt is verzekeren vrij eenvoudig: als een maatschappij de schadeclaims niet kan dekken, verhoogt ze haar tarieven met enkele procenten. Een particulier neemt zelden het initiatief om daarom van verzekeraar te veranderen.

Op de markt voor ondernemingen is de situatie heel verschillend. De meeste bedrijven hebben hun portefeuille bij een makelaar ondergebracht die er een erezaak van maakt om zijn klanten een zo ruim mogelijke dekking tegen een zo laag mogelijke premie te bieden. Concurrenten worden tegen elkaar uitgespeeld en tariefverhogingen zijn moeilijk door te drukken.

Aanpassing technische tarievenDat lijkt dit jaar te veranderen. “Dit zat er al een tijdje aan te komen”, vertelt Paul Marck, commercieel en technisch directeur van de verzekeringsmakelaar ADD. “In verschillende segmenten, zoals arbeidsongevallen, waren de technische premies gewoon veel te laag. Men gebruikte de opbrengsten uit het beheer van de reserves om technisch onverantwoord te tariferen.”

De jaarrekening van een verzekeraar bestaat uit een technisch en een niet-technisch deel. De technische rekening omvat alle elementen die rechtstreeks aan de verzekeringsactiviteit gekoppeld zijn. De niet-technische rekening bestaat vooral uit de financiële opbrengsten die een verzekeraar boekt op zijn beleggingsportefeuille.

Volgens Marck primeerde bij bijna alle verzekeraars het commerciële aspect boven de technische onderschrijving omdat de beurs in de periode 2004-2008 goed presteerde en de financiële opbrengsten dus hoog waren. Tegelijk bleven de schadekosten in die periode laag. Ook de scherpe concurrentie speelde een belangrijke rol: “Er bleken in het verleden altijd wel verzekeraars bereid om bepaalde risico’s te onderschrijven.”

Autoverzekeringen

Sinds eind vorig jaar zijn de verzekeraars begonnen hun technische tarieven aan te passen. In autoverzekeringen bijvoorbeeld verhoogde de berekeningsbasis. Bepaalde formules, zoals de omniumverzekering zonder franchise, werden door een aantal verzekeraars gewoon afgeschaft. “Er bestaan allerlei formules in functie van de grootte van de vloot van een onderneming”, zegt Marck. “Maar in het algemeen kan je spreken van een stijging van de premie-inkomsten in auto met 2 tot 5 procent.”

In de autoverzekering is de tariefaanpassing vooral het gevolg van het toenemende aantal claims. Sinds 2003 stijgt het aantal schadegevallen jaar na jaar. Ook de schadefrequentie nam toe. Daarenboven stegen de kosten voor de reparatie (uurlonen, prijzen van verf en onderdelen,…), terwijl de gemiddelde premie daalde.

Arbeidsongevallen

In arbeidsongevallen is dit jaar sprake van een algemene prijsverhoging van 2 tot 4 procent. In dat segment ligt de verklaring eerder bij het tegenvallende rendement op beleggingen. De regelgeving penaliseert beleggingen in aandelen (daar moet meer kapitaal tegenover staan) en zet de verzekeraars aan meer in obligaties te beleggen.

Verschillende landenobligaties zijn de voorbije jaren gecrasht, en overheidsobligaties verloren hun aureool van risicoloosheid. Ook het rendement op aandelen viel sinds 2008 tegen. “Daardoor kunnen verzekeraars de technische tekorten niet meer compenseren met de beleggingsinkomsten. Indien men dan geen compensatiemogelijkheid heeft met inkomsten uit andere verzekeringstakken, wordt een tariefverhoging onvermijdelijk”, zegt Marck.

Brand

In brand is, in tegenstelling tot de particuliere markt, voorlopig geen sprake van tariefverhogingen voor bedrijven. De verzekeraars zijn wel selectiever in het aanvaarden van risico’s. Marck: “Ze focussen op risico’s die technisch goed zijn en op ondernemingen die een preventief beleid voeren.”

Zo wordt een onderscheid gemaakt in functie van het type bouwmaterialen (hoge of lage brandlast) en kijken verzekeraars of er geïnvesteerd is in beveiliging zoals sprinklerinstallaties. Dat kan problemen opleveren voor bepaalde industrietakken, stipt Marck aan, zoals de voedingssector: “We merken nu al dat bedrijven met diepvriescellen (en dus brandbare sandwichpanelen, nvdr ) het moeilijk krijgen om een verzekeraar te vinden die de risico’s onderschrijft. Ik vrees dat we naar een markt evolueren waar bepaalde risico’s moeilijk of niet verzekerbaar zijn. Het alternatief is dat er in het buitenland gezocht wordt, maar daar hangt meteen een hoger prijskaartje aan vast.”

Ondernemingen worden gedwongen meer aandacht te besteden aan preventie en beveiliging. Vanuit een risicoperspectief is dat natuurlijk positief, maar het drijft ook de prijs op, weet Marck. “Bedrijven die de voorbije jaren hun preventieplannen hebben uitgevoerd, zitten goed. Voor een onderneming die investeringen heeft uitgesteld en ze nu moet doen op een moment dat de economische toestand tegenzit, zal dat extra op de resultaten wegen.”

Natuurrampen

Een segment dat ook getroffen wordt door het toenemend aantal claims is de schade veroorzaakt door natuurrampen. Voor particulieren is dat een verplichte dekking die deel uitmaakt van de brandverzekering en daar worden de hogere herverzekeringspremies gewoon doorgerekend. Voor ondernemingen is dat een facultatieve dekking die afzonderlijk aangeboden en betaald moet worden.

2011 was in economische schade door natuurgeweld (stormen, overstromingen, aardbevingen, droogte,…) een rampjaar voor de verzekeraars. Er waren minder natuurrampen dan in 2010, maar de schade liep op tot 380 miljard dollar, vijf keer het jaargemiddelde van de voorbije dertig jaar. De verzekerde schade bedroeg 105 miljard dollar.

Een verhoging van de premies voor dit type risico’s lijkt onafwendbaar, beseft Marck. “Vooral voor internationaal opererende bedrijven is dit een aandachtspunt. Zij moeten uitkijken in welke landen en regio’s ze actief zijn. De dekking van filialen die zich bevinden in landen met een verhoogd risico zal beperkt worden of de kostprijs zal stijgen.”

Levensverzekeringen

In levensverzekeringen wordt de doorsnee Vlaamse onderneming of managementvennootschap vooral getroffen door een maatregel van de regering-Di Rupo: de geprovisioneerde pensioenbeloftes voor bedrijfsleiders moeten van de balans worden gehaald. “Dat geld diende in principe maar beschikbaar te zijn op het moment dat de bedrijfsleider met pensioen gaat”, beklemtoont Marck.

“De vraag is wat men er in tussentijd mee heeft gedaan. Als het in machines zit, heb je geen cash die je morgen aan de verzekeraar of het pensioenfonds kan overmaken. Er is een overgangsperiode voorzien, maar toch: moeten bedrijven die misschien al geen overschot aan liquiditeiten hebben dat geld dan gaan lenen?”

Patrick Claerhout