Han Renard

‘De stakingen zijn gevaarlijk voor het land, dodelijk voor het imago van Wallonië en tot mislukken gedoemd’, vindt Béatrice Delvaux, hoofdcommentator bij de krant Le Soir.

De onaangekondigde stakingen bij het spoor in Wallonië en de aanhoudende stakingen in de Waalse en Brusselse gevangenissen lijken in Vlaanderen op een muur van onbegrip te stuiten. ‘Maar ook veel Walen kijken met gemengde gevoelens naar de staking’, zegt Béatrice Delvaux. ‘Aanhangers van de extreemlinkse partij PTB en nogal wat mensen ter linkerzijde steunen de acties. Maar veel Franstaligen vinden de stakingen, zeker de wilde staking bij het spoor, vreselijk. Er is veel onbegrip. De staking valt daarenboven midden in de examenperiode. De Waalse vakbonden hebben zich met deze roekeloze spoorstaking in de voet geschoten.’

En de N-VA in de kaart gespeeld?

BÉATRICE DELVAUX: Zonder meer. Het is een voor de Franstaligen communautair erg gevaarlijk spel. Want zelfs als de federale regering hierdoor zou vallen, wat hebben de Waalse vakbonden dan bereikt? In het noorden zullen steeds meer mensen zeggen: de Walen doen wat ze willen, maar wij gaan verder zonder hen. De Waalse vakbonden spelen met vuur.

De vakbonden presenteren zichzelf nochtans als de laatste unitaire bastions van België.

DELVAUX: Die nu de N-VA munitie en argumenten geven voor de stelling dat er in dit land twee democratieën, twee economieën en twee opvattingen over de sociale dialoog zijn. Vlaamse vakbondsleiders zitten er zwaar mee in de maag. Ze hebben lang geprobeerd om de Waalse vakbonden de hand boven het hoofd te houden. Maar dat lukt niet langer, want wat nu gebeurt, gaat het gezonde verstand ver te boven.

De stakingen zouden het gevolg zijn van het feit dat de basis van de Waalse socialistische vakbond FGTB door de PTB is geïnfiltreerd. Klopt dat?

DELVAUX: Het is geen geheim dat zeker in Luik heel wat FGTB-leden niet meer op de PS maar op de PTB stemmen. Dat verklaart waarom de basis zich nog weinig aantrekt van de richtlijnen van haar leidinggevenden, die de klassieke FGTB-lijn vertegenwoordigen. FGTB-voorzitter Marc Goblet heeft zijn mensen niet meer in de hand. Los daarvan hebben de opeenvolgende regeringen de toestand bij de NMBS laten verzieken. De NMBS is, met haar door en door gepolitiseerde beheersorganen en machtige vakbonden, niet hervormd. Maar wat de context ook is: deze stakingen zijn gevaarlijk voor het land, dodelijk voor het imago van Wallonië en tot mislukken gedoemd, want de staking heeft geen steun bij de bevolking.

Hebben de stakers de bedoeling om de regering-Michel te doen vallen?

DELVAUX: Dat speelt zeker mee aan Franstalige kant. De vakbonden hebben het gevoel dat er een momentum is. Ze lijken niet te beseffen dat een linkse regering met precies dezelfde problemen geconfronteerd zal worden.

Wat is de rol van de PS in het Waalse vakbondsprotest?

DELVAUX: De PS wil opnieuw de politieke macht in Franstalig België veroveren. Als deze vakbondsacties de regering ten val brengen, des te beter. De PS hoopt zo tegelijk de opgang van de PTB te stoppen en de MR van premier Charles Michel opnieuw voor jaren van de macht te verdrijven. De relatie met Vlaanderen is een kwestie die de partij dan wel in tweede orde zal regelen. Maar de PS kan de stakers ook niet te openlijk steunen. De partij beseft hoe onpopulair de spoorstakingen in Wallonië zijn. En dus zegt de PS: wij hebben niets met de acties van de FGTB te maken. Maar zo houden ze mensen voor de gek.

Pakt premier Michel de zaken goed aan volgens u?

DELVAUX: Hij zit in een lastig parket. Hij zou een beslissende rol kunnen spelen, als hij resoluut het leiderschap zou opeisen en politieke risico’s zou durven te nemen. Maar hij is doodsbenauwd dat zijn regering zal vallen. De aanwezigheid van N-VA-voorzitter Bart De Wever en zijn partij maken het voor hem haast onmogelijk om aan Franstalige kant een verzoenende rol te spelen.

Sommigen hebben het gevoel dat niet langer de regering, maar de straat regeert.

DELVAUX: Goed, maar het sociale protest is een uiting van een diepe malaise in de samenleving. Het is te gemakkelijk om dat weg te zetten als een onbezonnen actie van een stel zeikerds van de socialistische vakbond die niets van de moderne wereld begrijpen en die hun privileges willen veiligstellen. In alle Europese samenlevingen is er een groeiende onvrede over de toenemende ongelijkheid en het onvermogen van de zittende politici om daar wat aan te doen. Het is geen toeval dat de PTB in Wallonië in de peilingen van drie naar dertien procent is gestegen.

Han Renard

‘De PS hoopt dat de regering zal vallen door de stakingen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content