‘Er is een nieuw, sterk engagement ontstaan’, zegt schrijver Jeroen Olyslaegers. ‘Toch denk ik niet dat dat op termijn politieke partijen zal kunnen vervangen’, antwoordt de Kortrijkse burgemeester Vincent Van Quickenborne.
Vincent Van Quickenborne: ‘Ik was nog maar net afgestudeerd toen ik mee aan de wieg stond van TriAngel, een burgerbeweging die deel uitmaakte van het witte protest na de zaak-Dutroux. In die tijd heb ik gezien hoe de kiemen werden gelegd voor een paar grote politieke veranderingen, zoals de geslaagde politiehervorming. We hadden het toen ook al over de mogelijkheid van een netwerksamenleving, waarbij er los van de bestaande politieke partijen nieuwe verbanden en engagementen zouden ontstaan.’
Jeroen Olyslaegers: ‘Eerlijk gezegd keek ik nogal meewarig naar die witte protestbeweging, en de Witte Mars vond ik één grote cinema. In die tijd was ik nog echt cynisch. Dat is pas veranderd toen ik eind jaren negentig de andersglobalisten bezig zag. Toen besefte ik dat cynisme alleen leuk is aan de toog, maar dat je er uiteindelijk niets mee opschiet. Later is mijn engagement dan aangescherpt door Occupy Wallstreet. Dat was echt een kantelmoment. De ideeën die toen zijn ontstaan, werken nog altijd door. In een beweging als Hart boven Hard, bijvoorbeeld, maar ook in ontelbare andere initiatieven. Ik weet niet waar dat allemaal toe zal leiden, maar het valt zeker niet meer te stoppen.’
Van Quickenborne: ‘Er is inderdaad een nieuw soort engagement ontstaan. Zeker in de steden. De vraag is of dat op termijn de politieke partijen zal vervangen. Vandaag zijn partijen nog altijd een vorm van stabiliteit en organisatie, maar minder en minder een bron van nieuwe ideeën.’
Olyslaegers: ‘De burgers hebben zich toch al lang van politieke partijen losgemaakt?’
Van Quickenborne: ‘Toch geloof ik niet dat ze helemaal zullen verdwijnen. Er is wel degelijk een toekomst voor partijen die bereid zijn om dat nieuwe engagement in de samenleving te ondersteunen.’
Olyslaegers: ‘Nochtans gaat het bij de organisatie van Geefpleinen of Hart boven Hard nooit over iemands politieke kleur. Die initiatieven staan compleet los van partijpolitiek.’
Van Quickenborne: ‘Ja, maar de politiek kan ze wel een platform bieden. In Kortrijk zijn er bijvoorbeeld mensen die tijdens de vakantie zelf kinderopvang willen organiseren en wij stellen hen een ruimte ter beschikking. Zulke dingen gebeuren nu nog te weinig. Wellicht doordat politici de kennis en kunde van de mensen te veel onderschatten en er soms zelfs bang voor zijn. Nochtans zijn er veel burgers die de politiek iets zouden kunnen bijbrengen. Zoals de mensen van Ringland, die voor de overkapping van de Antwerpse Ring pleiten. Zij weten echt wel waarover ze praten. Moeten we hen daarom zomaar gelijk geven? Natuurlijk niet. Maar we moeten wel men hen in debat gaan.’
Olyslaegers: ‘Als het Antwerpse stadsbestuur van bij het begin had erkend dat Ringland een droom is voor de stad en er vervolgens haar schouders onder had gezet, waren de volgende verkiezingen al gewonnen en lagen de oppositiepartijen nu op apegapen. Maar dat is dus niet gebeurd. Al zit de schrik er bij de politici wel goed in. Logisch ook: als Ringland een manifestatie organiseert, komen er meteen 20.000 mensen opdagen. Niet alleen activisten en die hards, maar ook veel moeders met kinderen. Bart De Wever heeft zijn afspraak met de 21ste eeuw duidelijk gemist.’
Van Quickenborne: ‘Dit wordt de eeuw van de geëngageerde burger. Alleen politici die het debat durven aan te gaan en zich kwetsbaar opstellen, hebben een toekomst. Daar ben ik van overtuigd.’
Lees het volledige artikel uit de reeks Tegenpolen in Knack van 26 augustus.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier