Véronique Goossens

‘Antwerpen kan elke dag onder water lopen’

Véronique Goossens Anker Kanaal Z

De studie ‘Klimaat in Vlaanderen als ruimtelijke uitdaging’ is ondubbelzinnig. We moeten in Vlaanderen dringend af van een ‘business as usal’-aanpak. We hebben een geïntegreerde langetermijnvisie nodig, geen lapwerk.

De haven van Antwerpen is in zijn nopjes over de uitdieping van de Westerschelde. De havenstad is opnieuw aantrekkelijker geworden voor het maritieme wereldtransport, in het nadeel van de haven van Zeebrugge. Een vervelend neveneffect is dat Antwerpen nu elke dag onder water kan lopen. De verklaring is zo helder als een bergbeekje. De trechtermonding gaapt meer open in de richting van de zee, waardoor de getijden krachtiger worden en het water meer landinwaarts wordt gestuwd. Alle toppolitici zijn daarvan op de hoogte. In 2012 kwam het IWT met een studie onder leiding van Georges Allaert, emeritus professor ruimtelijke economie en ruimtelijke planning aan de Universiteit Gent.

Fernand Huts citeert in de staart van zijn nieuwe boek uit een ‘geheime’ studie die door ingenieurs van Openbare Werken is voorgesteld aan de voormalige Vlaamse regering. Al die wetenschap ligt intussen in een of andere kast. Of – daar hebben we in Vlaanderen talent voor – er wordt nog wat verder gestudeerd. Zo moet er niet meteen iets worden beslist.

Ooit loopt de Schelde over, het is alleen de vraag wanneer. De babyboomgeneratie herinnert zich nog heel goed de watersnood van 1953. Bij ons vielen er 15 doden, in Nederland bijna 2.000. Oostende stond helemaal blank en ook op de Schelde en haar bijrivieren werden enorme massa’s water opgestuwd, waardoor dijken braken en delen van Vlaanderen onder water kwamen te staan.

Dankzij allerlei maatregelen en plannen (Sigmaplan bijvoorbeeld) heeft Vlaanderen ons tegen dit soort rampen beschermd. Maar intussen blaast de klimaatopwarming in onze nek. Die zal ervoor zorgen dat de zeespiegel op de Noordzee tegen 2100 met 1 of 2 meter stijgt. Onze kleinkinderen zullen niet meer flaneren op de dijk van Blankenberge, tenzij achter een hoge muur.

We weten dat de hoeveel neerslag fors zal toenemen en dat er ook meer en zwaardere stormen gaan uitbreken. De studie ‘Klimaat in Vlaanderen als ruimtelijke uitdaging’ van Allaert, is ondubbelzinnig. We moeten in Vlaanderen dringend af van een ‘business as usal’-aanpak. We hebben een geïntegreerde langetermijnvisie nodig, geen lapwerk. Van dat laatste is het opspuiten van de stranden een goed voorbeeld. Drie vierde van dat zand is al weggestoven, dus dat biedt geen duurzame oplossing. We moeten de betonnen kustlijn in vraag durven stellen, bepleit de studie. Geef enkele stranden weer aan de natuur en dus aan de duinen. Dat dit politiek uiterst gevoelig ligt, hoeft geen betoog.

Maar zoals gezegd is ook de Westerschelde een tijdbom. Als alles tegenzit – regen, windrichting, storm, de stand van de maan – en samenvalt met het springtij in de Noordzee, dan mogen ze in Antwerpen beginnen hozen. Toegegeven, er zijn tal van plannen en acties zoals ontpoldering, maar ook hier geldt het NIMBY-syndroom. De Hedwigepolder staat nog steeds niet onder water…

Bestaat er een deus ex machina? Volgens Georges Allaert kan de Vlakte van de Raan een oplossing bieden. Dat is een ondiepe zandbank in de monding van de Westerschelde, ter hoogte van Knokke-Heist. Als je die zou ophogen tot een echt eiland kan je het instromende getij afzwakken. Aan Vlaamse baggeraars geen gebrek om die klus te klaren. Maar daar een draagvlak voor maken, is andere koek. In het Vlaamse regeerakkoord is daar alvast geen sprake van. Intussen kunnen de havens van Antwerpen en Zeebrugge misschien de vredespijp roken of zelfs een fusie aangaan. In het licht van de klimaatopwarming is dat kinderspel.

Fernand Huts is deze week te gast in Z-Talk Goossens.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content