Jan Nolf

Antwerpen geeft kinderen GAS-boete voor eten van zonnebloempitten

Jan Nolf Erevrederechter en justitiewatcher

Een GAS-boete met bemiddeling tussen dader en slachtoffer om een plan op te stellen om de aangerichte schade te vergoeden. Dat krijg je toch alleen als je iets ernstig mispeuterd hebt? Niet zo in Antwerpen. Daar zet de plaatselijke overheid de grote middelen in wanneer kinderen enkele zonnebloempitten op de grond spuwen.

Op een klaarlichte zomermiddag waarschuwt een Antwerpse camera-operator de mobiele collega’s met de blauwe zwaailichten: vier jongeren spuwen op de openbare weg. Aan zo’n noodoproep wordt gepaste prioriteit verleend: de onverlaten worden op heterdaad betrapt, rustig op een bankje gezeten. Jawel: ze schnabbelden wat zonnebloempitten.

Het waakzaam oog van de arm der wet ontwaart rond het bankje wat restjes van die zonnebloempitten “alsook speeksel”. Wanneer de vier onverlaten het – biologisch afbreekbaar – afval onder stoer toeziend politieoog opgeruimd hebben zou je denken dat ze dit lesje als waarschuwing geleerd hebben. Dàt is zonder de Antwerpse sanctieambtenaar gerekend.

Op kosten van de Antwerpse – en Belgische – belastingbetaler schiet de GAS-fabriek in actie: de ‘full option’, dus met inbegrip van bemiddeling tussen ‘dader’ en ‘slachtoffer’ om een plan op te stellen om de geleden schade te vergoeden. De bemiddelingsambtenaar start een procedure die later allicht afgeblazen wordt omdat er geen slachtoffer is, iets wat in Antwerpen wel vaker gebeurt.

De Antwerpenaar betaalt voor deze oproep tot bemiddeling zonder slachtoffer

De oproeping in bemiddeling en de bemiddelingskosten van VZW Elegast zijn voor rekening van de Antwerpse belastingbetaler, alhoewel bemiddeling natuurlijk ook wel wat subsidies van alle echelons binnenrijft.

Dat soort bemiddeling blijkt overigens slechts een open doekje voor de GAS-propaganda. Immers wordt de bemiddeling afgeblazen van zodra de ‘ambtshalve’ aangestelde advocaat een woordje betwisting plaatst. Dat is nochtans zijn verdomde professionele plicht.

Hoe kan je meewerken aan bemiddeling als er geen schade is ? Zoals van de Antwerpse jongeren die tegen een schoolmuurtje plasten maar het met emmers water erop goedmaakten (het verhaal dat Knack.be bracht op 20 september) Of van die Antwerpse jongeren die even tegen de regen schuilden op een speelbankje voor nog jongere kinderen (het verhaal dat Knack.be bracht op 29 augustus).

Ook in die gevallen werd telkens een dure bemiddeling opgestart waarvoor belastingbetalers vooral binnen maar ook deels buiten Antwerpen opdraaien.

Het nationaal kostenplaatje voor Antwerps GAS

De wettelijk automatische aanstelling van een pro deo advocaat voor de minderjarige betekent een nationaal kostenplaatje voor FOD Justitie van ongeveer 250€ per dossier: net een onderdeel waarop besparingen allerhande aangekondigd werden. De vraag is nu of dit hier geen overheidsmisbruik betreft. Die vraag stellen is dicht bij ze te beantwoorden.

Dat zijn geen alleenstaande gevallen: het is duidelijk het patroon van een systeem dat de pedalen kwijt is.

Verleden maand werd in Antwerpen een GAS-boete van 20€ uitgereikt aan een minderjarig meisje dat haar sigarettenpeuk op de openbare weg had weggeworpen. Ook hier ging de ‘full option’ in overdrive want hoe kon je daar in ’s hemelsnaam over bemiddelen ?

Misschien zou een jeugdcriminologisch onderzoek een betere investering blijken: waarom werd uitgerekend dat kind – dat inderdaad beter helemaal niet zou roken – voor een peukje aangepakt. Waarom werden die Belgische zonnebloempitspuwertjes door de camera uitvergroot ? Zou het kunnen dat hun huidskleur er iets toe deed ?

Het kostenplaatje voor de ouders.

De moeder van het meisje dat een sigarettenpeukje weggooide zag een procedure tot bemiddeling inderdaad niet zitten. Becijfer maar werkverlet en kommer, laat staan in eenoudergezinnen met meer spanningen dan budget.

Die 20€ wordt dan misschien gerecupereerd op zakgeld van dochterlief. Of dit de jongedame zal overtuigen om gewoon niet meer te roken is een heel nader verhaal: dat staat duidelijk niet op de agenda. Wat triest want misschien rookt mama ondertussen zelf. Roken, dus ongezond leven maakt maar al te vaak deel uit van de perverse armoedespiraal waar GAS driftig aan doordraait.

Het flitse verhaal van hoe GAS de Vlaamse jeugd tot inzicht brengt klopt niet.

Dat verhaal is overbodig voor een fractie ervan die straffer straffen toejuicht. Ook jongeren zijn wel eens streng op andere jongeren, net zoals volwassenen op andere grote mensen. Ook jongeren denken in de hokjes van de eigen leefwereld: de ene toert aan 17 jaar driftig met een dikke jeep rond, de andere staat geduldig te wachten aan een bushokje. Twee jonge werelden van een groot verschil die soms letterlijk op elkaar inbeuken: zoals gisteren in Gent.

In de simpele Dalrymple logica luidt het ‘vandaag wildplasser, morgen gangster’. Professionele jeugdcriminologen zoals die van LINC, het Leuvens Instituut voor Criminologie herleiden zo’n slogan tot spaanders.

Maar ondertussen waken GAS-vaststellers, GAS-sanctie-ambtenaren en GAS-bemiddelaars toch maar op kersenvreters en zonnebloempittenkauwers.

Je weet inderdaad maar nooit. Wordt dus vervolgd.

Partner Content