‘Als Yvan Mayeur niet bestond, dan had Bart De Wever hem moeten uitvinden’

‘De zelfbediening is geen exclusief Franstalige ziekte’, zegt Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck. ‘Ook in Vlaanderen zijn er nog altijd genoeg agentschappen en intercommunales die aan een grote schoonmaak moeten beginnen.’

‘En in hun wachtende auto’s stappen de meneren de la Haye-Smal en de Renankoerts om zich daar naar de beheerraad te begeven van de NV Salle-de-Ventes of Bouwterrein Cité-Moderne, of iets met een liefdadig doel waar allegelijk veel geld aan verdiend wordt.’ Het is een zin uit Louis Paul Boons Brussel een oerwoud, de bundeling stadsschetsen die de Vlaamse schrijver in 1946 maakte voor het communistische dagblad De Rode Vaan. Het Vlaams is verouderd, de kritiek op de seigneurs van de hoofdstad niet.

Een kleine zeventig jaar later zijn de gebombardeerde huizen verdwenen en is de stad niet langer ‘dat grauwe ding ginder’. Brussel kleurrijk noemen, is een understatement. Maar nog altijd laten meneren zich rijden naar beheerraden van goede doelen waar veel geld mee wordt verdiend. De metafoor van de jungle mag dan een bange Vlaamse karikatuur van onze hoofdstad zijn, afgelopen week hebben haar bestuurders er alles aan gedaan om het cliché te bevestigen. In Vlaanderen wreef men zich her en der in de handen. Een rode burgemeester die zichzelf een kleine 17.000 euro bruto per jaar uitbetaalt voor een zitje in de raad van bestuur van de daklozenopvang? Als Yvan Mayeur (PS) niet bestond, dan had Bart De Wever (N-VA) hem moeten uitvinden.

Mayeur gaf Vlaamse politici een kans om zich schoner voor te doen, ook al is de zelfbediening echt geen exclusief Franstalige ziekte. Ook in Vlaanderen zijn er nog altijd genoeg agentschappen, intercommunales en andere Land Invest Groups die aan een grote schoonmaak moeten beginnen. In de nasleep van het Publipart-schandaal bleek dat de Antwerpse schepen Koen Kennis (N-VA) met een formidabele reeks mandaten zijn schepenwedde opkrikt, tot iets boven de 7000 euro netto per maand. Gelukkig voor de Vlamingen lijkt het nieuwe PS-schandaal al in de maak. De partij van Elio Di Rupo heeft Mayeur nu vervangen door een partijman-showbizzorganisator van een andere PS-clan, die rare dingen heeft gedaan met de concessie van het Koninklijk Circus, een van de beste concertzalen van België, ten voordele van de vzw Brussels Expo, waarvan hij zelf voorzitter is. Philippe Close zou weleens een andere naam kunnen zijn voor accident waiting to happen.

Ook sommige Vlaamse politici komen besmeurd uit de bestuurlijke rimboe. De Open VLD-schepen in Brussel, Els Ampe, bleef na de dubieuze stoelendans gewoon zitten, terwijl haar SP.A-collega Ans Persoons uit protest tegen het PS-circus uit het Brusselse college stapte. Geconfronteerd met het verleden van de nieuwe burgemeester grabbelde de liberale politica op Radio 1 in het katholieke erfgoed om een repliek te vinden: ‘De maagd Maria, die vind je in Lourdes.’ Het klonk echt niet goed genoeg als excuus. SP.A – Open VLD: 1-0? Het valt nog af te wachten of de Vlaamse socialisten, die in Brussel sinds lang blijmoedig meebesturen, helemaal zonder kleerscheuren uit de poel van ellende komen. Dat Persoons zelf tot voor kort 13.440 euro per jaar kreeg bij de Brusselse jaarbeurs-vzw is in dit curieuze debat geen detail.

Vlaanderen gebruikt vandaag te weinig van zijn macht om Brussel beter te maken. Dat is niet alleen zo wanneer een nieuwe PS-burgemeester aangesteld wordt. Een voorbeeld? In het rapport van de Commissie Aanslagen van vorige week staan sterke aanbevelingen, van meer middelen voor de Staatsveiligheid tot een Kruispuntbank Veiligheid, maar er is minstens één opvallende afwezige: de reorganisatie van de Brusselse politiezones. ‘De schaal van een aantal lokale politiezones staat een optimaal functioneren soms in de weg’, zo klinkt het nu vaag en diplomatisch. Maar het is geen geheim dat achter die zin een heel heftig debat schuilgaat. De Vilvoordse burgemeester Hans Bonte (SP.A) vraagt al lang om een eerlijker financiering van de politiezones in en rond de hoofdstad. Ook Koen Metsu (N-VA), voorzitter van de Commissie Terreurbestrijding, vindt dat er iets te zeggen valt voor een hervorming. Zelfs de Molenbeekse burgemeester Françoise Schepmans (MR) zei in Knack dat ze openstaat ‘voor een debat over betere samenwerking tussen de Brusselse politiezones’.

Hadden de Vlamingen daar niet zwaarder op kunnen wegen? Of was het makkelijker om het explosieve debat over de hervorming van Brussel, met zijn negentien gemeenten, zijn talloze vzw’s en zijn nog ontelbaardere mandaten, gewoon links te laten liggen? ‘Ge weet niet waar men het geld haalt in de hoogste kringen van het oerwoud’, schreef Boon. Het wordt tijd dat we het wel weten.